Aan de vooravond van het omstreden IJzerwake-weekend gidst Piet Chielens, bezieler van het In Flanders Fields Museum, ons door het verstilde slagveld bij het gedenkteken dat de organisatoren cultiveren. “Het extreemrechtse Europa van vandaag gaat op zoek naar dit soort plekken, die men zich toe-eigent, foutief duidt en gebruikt om hun verdelend verhaal van haat te verspreiden”, waarschuwt hij.
Het Ieperse gehucht Steenstrate is vooral bekend om ’s werelds eerste gasaanval, op 22 april 1915. Tussen de brug van Steenstrate en de brug van het gehucht Drie Grachten in Merkem werd de hele Eerste Wereldoorlog lang een felle strijd geleverd op de oevers van het Kanaal Ieper-IJzer. Middenin dat verstilde slagveld van bijna 4,6 kilometer prijkt een gedenkteken en vlakbij de weide van de IJzerwake, die er dit weekend voor de twintigste keer plaatsvindt en nooit eerder zo omstreden was na de heisa rond Frontnacht vorig jaar en de komst van gastspreker Dries Van Langenhove dit jaar.
“Een haatzaaier”, aldus Piet. “Racisten misbruiken hier relicten van de Eerste Wereldoorlog – een vreselijk lijden – voor louter politieke doeleinden. Deze unieke plek moet op zijn waarde geschat worden, als een stilteplek die uitnodigt tot sereniteit. Dit slagveld kan ons enorm veel leren, veel meer dan over het Vlaams extremisme dat men telkens predikt op de IJzerwake.”
Waalse korporaal
Te beginnen met het gedenkteken, waarboven in de periode rond het evenement een Vlaamse vlag wappert. “In de vroegste retoriek, toen men van de slachtoffers van WO I Vlaamse martelaren wou maken, ging het alleen maar over die broers (Gebroeders Van Raemdonck, red.).”
“Dat is een zeer ontroerend verhaal van broerderliefde. Als meerdere leden van een familie in een oorlog zitten, lopen ze het gevaar samen ten onder te gaan. Dat is niet uniek voor Vlamingen in het Belgische leger. Dat gebeurt in alle legers en helaas ook in alle oorlogen. In het begin van de retoriek is geen sprake van het derde lichaam dat bij hen gevonden werd, dat van Amé Fiévez (een Waalse korporaal, red.). Voorbij de broederliefde gaat het hier ook over de solidariteit tussen strijdmakkers.”
Algerijnen en Tunesiërs
Strijdmakkers van over de hele wereld. “Haatzaaiers en racisten, die zich op deze plek heel radicaal komen uitspreken tegen een onderwerping aan islam en Noord-Afrikaanse nieuwe Belgen in ons land, moeten zich wel bedenken dat hier naast een kleine 800 Belgen ruim 4.500 Franse militairen sneuvelden, onder wie koloniale troepen zoals Algerijnen en Tunesiërs.”
“Evengoed als die broers Van Raemdonck zijn zij slachtoffer van die Eerste Wereldoorlog en slachtoffer van de politiek die op dat moment gevoerd werd. Het toont dat men zoekt naar confrontatie in plaats van herdenking. Men is zelfs niet bezig met de Vlaamse identiteit, maar met extreme politiek die allesbehalve leidt tot een betere Vlaamse identiteit.”
Nazi-Duitsland
“Het extreemrechtse Europa van vandaag gaat op zoek naar dit soort plekken, die men zich toe-eigent, foutief duidt en gebruikt om hun verdelend verhaal van haat ten koste van een ander te verspreiden. Het gaat absoluut niet meer om een herdenking, maar aandachtszoekerij met de vuile en onaanvaardbare kant van het extreem nationalisme.”
“In België leidde zulk zwaar misbruik in de jaren dertig helaas tot nieuwe orde en in de jaren veertig tot collaboratie met nazi-Duitsland. Nu zet het opnieuw aan tot extremisme, dat niks meer te maken heeft met Vlaamse identiteit, maar met racisme en haatzaaierij. Daarvoor de Eerste Wereldoorlog, een van de belangrijkste periodes in de geschiedenis van ons continent, misbruiken is gevaarlijk.” (TP)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
