Isidoor Vantoortelboom sneuvelde in Frankrijk op 28 augustus 1917 en werd begraven in Eu, in het departement Seine Maritime in Normandië. Nu, honderd jaar na zijn overlijden, komt de familie samen in de Sint-Pieterskerk van Esen om hem te gedenken. Op maandag 28 augustus om 9.30 uur wordt een plechtige herdenkingsdienst opgedragen met gedachtenissen met tekst en foto.
EH Jules Lansen, neef van Isidoor, vertelt: “Het gezin Pieter Vantoortelboom en Octavie Feryn telde 13 kinderen, waarvan er met Henry en Godelieve twee al heel jong overleden. Augusta, Madeleine, Isidoor, Achiel, Germaine, Lisa, Charles, Marie, Joseph, Alphonse en Julia waren de resterende kinderen. De hoeve waar ze woonden lag weliswaar op grondgebied Woumen maar de school van Nieuwkapelle was dichterbij dan de school in Woumen.”
De oorlog brak uit
“Toen de oorlog uitbrak, werd Charel opgeroepen. Hij zou later krijgsgevangen genomen worden in Duitsland. Alphonse kon nog net op tijd in Nederland onderduiken. Later werd ook Isidoor opgeroepen: hij zou zijn thuis en zijn familie niet meer zien…”
De hele school van Nieuwkapelle vluchtte onder begeleiding van een paar zusters naar Parijs, onder hen ook Madeleine en Achiel. De zussen werden elk in een andere school ondergebracht en zagen elkaar gedurende een heel lange periode niet. Joseph, Marie, Lisa en Germaine vluchtten naar het Franse Petit Chemin en vader en moeder gingen samen met de kleine Julia in Eeklo inwonen bij een broer.
“Het gezin, dat eens zo aaneenhing, was over zeven verschillende plaatsen verspreid. Een bange en moeilijke tijd brak aan… De mogelijkheid om met elkaar te communiceren was heel beperkt en gevaarlijk, ze wisten dus nauwelijks van elkaar of het goed met hen ging.”
“Toen kwam de wapenstilstand. Iedereen maakte zich klaar om terug naar het eigen huis te vertrekken. Pieter en Octavie kwamen terug in Woumen aan en vonden er, zoals zovelen in deze streek, een totaal verwoeste hoeve terug. Ze zochten en vonden een andere hoeve en namen hun intrek op de Mokker. De hoop, het verlangen om de kinderen terug veilig thuis te hebben verteerde vader en moeder”, legt EH Jules uit.
“Het gezin, dat eens zo aaneenhing, was over zeven plaatsen verspreid”
“In de jaren dat ze elkaar niet hadden gezien was heel wat gebeurd, het leven staat niet stil. Joseph, die naar Petit Chemin was vertrokken, was er verliefd geworden en getrouwd met een meisje dat ook gevlucht was. Tegen de tijd dat de oorlog voorbij was, had het jonge koppel een dochtertje. Charles was twee jaar krijgsgevangene geweest in Duitsland en kwam uitgemergeld thuis, helemaal ontdaan, lichamelijk en geestelijk gekraakt. Dankzij de goede zorgen van moeder kwam hij er weer bovenop. Alphonse kwam gezond en wel terug van Nederland, Lisa kwam terug thuis. Germaine bleef verder werken in Petit Chemin, waar ze later trouwde, een zoon kreeg en terug naar Woumen kwam. Uiteindelijk, in juli 1919 met Leke kermis, kwamen ook Madeleine en Achiel terug thuis.”
Hij kwam niet terug
“Maar waar bleef Isidoor?” Een prangende, verontrustende vraag die zwaar woog op de ouders. “Joseph moet geweten hebben dat Isidoor niet meer zou terugkomen maar zweeg nog even om het zijn ouders niet nog moeilijker te maken. Uiteindelijk, bij de vreugde van (bijna) alle kinderen terug thuis te hebben, heeft hij dan gezegd dat Isidoor niet meer zou terugkomen.”
“Over de precieze omstandigheden van zijn dood is veel onzekerheid, werden verschillende situaties uitgelegd.”
“Misschien heeft hij een shellshock gehad en zo op de een of andere manier een aanvaring gekregen met een van zijn oversten? Of was hij op een zondagse verlofdag te laat terug aan het front gekomen en had hij als Vlaamse soldaat geen respijt gekregen van de Franstalige legerleiding? Of was het zoals op de documenten vermeld staat dat hij gestorven is in het hospitaal aan een ziekte opgelopen in de loopgraven? Wat het juist was, zullen we wellicht nooit weten. Hij is overleden op 28 augustus 1917 en op 20 augustus op de militaire begraafplaats van het Franse Eu begraven”, zucht EH Jules.
Bedroefde ouders
De diepbedroefde ouders lieten in Leke een rouwdienst opdragen. Zo staat de naam van Isidoor Vantoortelboom zowel vermeld op het monument voor de gesneuvelden in Woumen – want hij woonde in Woumen toen hij opgeroepen werd – als in Leke, want toen woonden zijn ouders in Leke.
“Vader Pieter overleed in 1921, moeder Octavie overleed in 1938. Na de tien kinderen die overbleven, kwamen ondertussen al 24 kleinkinderen, 58 achterkleinkinderen en 6 achterachterkleinkinderen van Pieter en Octavie, die allen de gedachtenis aan hun gesneuvelde nonkel Isidoor levend houden.”
“Het wapenschild van de familie Vantoortelboom bestaat uit een lindenboom en twee duiven, met in de mantel een rund en een paard, daarboven een kroon. Het rund en het paard staan voor de noeste arbeid op de hoeve. Een bloeiende lindenboom, waar alle vogels des hemels een onderkomen vinden, (alle Vantoortelbomen) hun nestje hebben en de vredige tortels wijzen erop hoe goed en zalig het is met broers en zussen samen te leven. De kroon symboliseert Gods zegen over werk en leven. Dit schild is zeer treffend voor onze familie.”
Eerste Wereldoorlog
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier