Expositie brengt heropbouw van Komen na de Eerste Wereldoorlog in beeld: “Gemeente werd volledig van de kaart geveegd en bestond niet meer”

Meer dan 100 jaar geleden werd Komen-Waasten nagenoeg compleet van de kaart geveegd, een gevolg van de Eerste Wereldoorlog. In het gemeentehuis van Waasten kan men nu gaan kijken naar een expositie met unieke foto’s, die de heropbouw in beeld brengt.

“Samen met de gemeente verdween ook zowat al het beeldmateriaal en alle archieven. Komen-Waasten bestond gewoon niet meer!” Bezieler van de expo Frédéric Berghe verzamelde meer dan 20 jaar prenten, foto’s en plannen die de naoorlogse periode van de grensgemeente schetsen.

“Komen-Waasten was één van de enige gemeenten waar de frontlijn van De Grote Oorlog er midden door liep. Om het wat beter te schetsen: Ploegsteert en Le Bizet werd door de Duitsers compleet tot gort geschoten, de rest van de gemeente dan weer door de geallieerde troepen. Tijdens het conflict werden naar schatting meer dan 1,5 miljard bommen gedropt en ook deze streek werd niet gespaard. De gemeente werd volledig van de kaart geveegd en bestond niet meer.”

Heropbouw

Komen-Waasten haalde niet alleen de geschiedenisboeken doordat het compleet was verdwenen. Ook de veerkracht en de snelheid waarmee het werd heropgebouwd kon tot ver buiten de grenzen op bewondering rekenen. “Het is een periode die in het gros van de geschiedenisboeken eigenlijk nooit aan bod komt: de periode van de heropbouw. Enkele weken na de wapenstilstand verschenen de eerste bewoners hier terug, in volle winterperiode en begonnen ze met puin ruimen en heropbouwen. Het leven was toen extreem hard, maar voor iedereen was het duidelijk dat ze aan hun thuis moesten werken. Dat ging ook niet altijd zonder slag of stoot. Zo weigerde het Britse leger plots om nog langer hun achtergelaten barakken ter beschikking te stellen. Via heel wat diplomatie en met het nodige geld kon het dan toch, waarop het leven zich beetje per beetje op gang trok.”

Unieke stukken

Zowat ieder archiefstuk uit die tijd verdween, veelal kapotgebombardeerd. Toch kon Frédéric 20 jaar lang unieke stukken verzamelen. “Ik kon ook binnen mijn eigen familie soms al documenten van onschatbare waarde vinden. Mijn achter-grootouders waren eveneens Komenaars, maar waren ook politiek actief. Ze hielpen mee onderhandelen met de Britten en hielpen eveneens de Komenaars met hun vergunningen of papieren.”