Dyper neemt Ieperse actualiteit onder de loep met zijn cartoons: “Het ongenoegen triggerde me”

Tom Gheeraert
Tom Gheeraert Medewerker KW

Precies een jaar geleden verscheen cartoonfiguur Dyper ten tonele op Facebook, Instagram en Twitter. Een gepensioneerde Ieperling die met zijn hondje door de kattenstad wandelt en met een satirische blik zich vragen stelt over de actualiteit in de stad. De ludieke tekeningen zijn echter van de hand van een twintig jaar jongere stadsgenoot die liever anoniem wenst te blijven.

Met een cartoon over de wildplasser op de Menenpoort op 1 augustus 2021 leerden de Ieperlingen op sociale media Dyper – spreek je uit als ‘Daaiper’ – kennen. Het personage is een creatie van Ieperse vijftiger die liever niet met naam en toenaam in de krant. “De naam komt van het Engelse woord voor luier. In Dyper zit ook Yper, de Engelse naam voor Ieper. Een luier vangt uitwerpselen op, en Dyper vangt onfrisse geurtjes op in Ieper en maakt daarmee cartoons.”

Het concept: een gepensioneerde gaat met zijn hond de stad in. “Hij is curieus en stelt vragen. Die mens bestaat eigenlijk in het echt. Hij is geïnspireerd op een vriend van mij, die vaak rondwandelt in Ieper. Hij is ook in het echt curieus en stelt vragen. Hij is heel sociaal en legt overal contacten. De hond denkt er het zijne van.”

Nogal wat mensen krijgen de cartoons te zien op Facebook, Twitter of Instagram. “Momenteel heb een bereik tussen 5.000 en 8.000 mensen die de cartoons bekijken. Qua aantal moet ik nu ongeveer aan honderd zitten. De bedoeling was om één cartoon per week te doen. Het gaat altijd over de actualiteit, voornamelijk in Stad Ieper, het grootste dorp van de Westhoek. Er komen daar veel reacties op, zeker de laatste tijd. Mijn cartoon over KSA Hallebast bijvoorbeeld kreeg veel commentaar.”

Lokale politici

Niet zelden figureren er ook lokale politici in de cartoons. “Het is eigenlijk een beetje gestart toen ik een cartoon had gehangen op de Leet. De politieke macht en de politiemacht hebben daar een spel gespeeld. Hoe het precies in elkaar zit, weet ik niet. In ieder geval is de politie daarop afgekomen, en ik moest een advocaat raadplegen. Blijkbaar was die cartoon aanleiding voor doodsbedreigingen. Ik vond dat heel raar. Uiteindelijk zeiden ze dat ze geen pv zouden opmaken, maar wel dat ze de cartoon in beslag zouden nemen. Vrije meningsuiting in Ieper, dat kan hier blijkbaar niet. Als er iets gebeurt zal de politiek op de barricades gaan staan. Met Charlie Hebdo in Parijs waren ze allemaal ‘Je suis Charlie’, maar wanneer ze zelf in beeld komen, dan is het ‘je suis ribbedebie’. Het zijn publieke figuren, maar je mag er geen kritiek op hebben of je mag er niet mee lachen. Dat ongenoegen heeft me getriggerd om te starten met de cartoons van Dyper.”

Vat was leeg

Voor dit artikel wilde de cartoonist niet op de foto. Hij wil ook niet dat zijn naam in de krant komt. “Het is niet zozeer de bedoeling om anoniem te blijven, maar het gaat niet om mijn persoon. Ik heb liever dat ze spreken over de cartoons, dan dat ze spreken over mij. Het is niet mijn leven, maar het leven van Dyper. Ik volgde een artistieke opleiding: animatie, film en fotografie. Meer dan dertig jaar heb ik in de creatieve sector van de reclamewereld gezeten. Plotseling had ik geen goesting meer om creatief te zijn, omdat het vat leeg was. Na een jaar of vier is dat weer naar bovengekomen. Dat is iets dat je niet kan wegcijferen.”

Uitlaatklep

“Zo lang er actualiteit waarvan ik iets grappigs kan maken, blijf ik doordoen. Voor mij is het een creatieve uitlaatklep. Ik ben een aangespoelde Ieperling, net zoals Dyper zelf. We zijn niet van de stad, en misschien daardoor kunnen we van een afstand kijken en kunnen we het anders beoordelen dan mensen die hier al hun hele leven wonen. Dyper is ook een beetje stout. Een voetballer in de laagste klasse. Hij trapt tegen de bal, maar ook tegen de schenen.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier