De zondagse kruisweg van Igor, priester

Sleutels en smartphone zijn ook voor een priester vaste toebehoren. (Foto MD)
Hannes Hosten

Minder priesters, minder gelovigen, minder vieringen…. De trend in de westerse katholieke Kerk laat zich duidelijk voelen. Parochies moeten noodgedwongen samenwerken en zoeken naar oplossingen : Leken vangen meer taken op binnen de parochies en gelovigen passen zich aan. KW volgde een priester op de voet en sprokkelde over de hele provincie reacties van vrijwilligers die zich inzetten voor de Kerk. Lees het in ons Dossier Kerk.

Deze reportage maakt deel uit van ons Dossier Kerk

‘Priest, only because fulltime multitasking ninja is not an actual job title.’ Priester, alleen omdat voltijds multitaskende ninja geen echte jobomschrijving is. Die zelfrelativerende boodschap lezen we op de trui van priester Igor De Bliquy (35). Hij heeft als pastoor van tien parochies in en om Heuvelland inderdaad meer dan de handen vol heeft. Zoals de meeste van zijn collega’s is het hollen van… God naar her. We volgden Igor op Palmzondag, voor hem een ‘normale zondag’ met twee misvieringen en een doopsel.

08 uur

pastorie Westouter

De ochtendzon belooft al dat het een prachtige dag wordt. Wielertoeristen staan klaar – in het midden van de weg- voor een hoogmis op de fiets. In de pastorie is pastoor Igor De Bliquy al sinds zes uur op. “Gisteren was een zware dag. Rondrijden met palm voor de palmwijdingen, twee missen en een viering van de jongerenwerking van Heuvelland, waar ik gigantisch veel tijd in stop. Daarna volgde nog een ontmoeting. We waren met een 20-tal jongeren. Ik was om 22.30 uur thuis. Tijdig naar huis gekomen omdat ik vandaag vroeg uit bed moet.”

Igor begint zijn zondag al om 6 uur en maakt ook tijd voor een ontbijt.
Igor begint zijn zondag al om 6 uur en maakt ook tijd voor een ontbijt.© HH

08.20 uur

Klaar om te vertrekken. Igor laat zijn hondje uit zijn bench en laat een student binnen. Jongeren van de jongerenwerking mogen bij Igor thuis komen studeren. “De pastorie is groot hé.” Dan op weg naar de eerste statie van de kruisweg voor vandaag: de zondagsmis in Nieuwkerke. “Ik ben verantwoordelijk voor tien parochies: acht in Heuvelland en dan nog Mesen en Reningelst”, vertelt Igor aan het stuur, terwijl hij zwaait naar zowat al zijn parochianen die op dit uur al buiten zijn. “Ik krijg de steun van twee diakens, een parochie-assistente en sinds kort van een nieuwe medepastoor, Miguel Dehondt, ook nog aalmoezenier van het Jan Ypermanziekenhuis in Ieper.”

08.35 uur

Onze-Lieve-Vrouwkerk Nieuwkerke

De kosteres en een zuster zijn alles aan het klaarzetten. Diaken Dirk, vier lectoren – voorlezers – en zes misdienaars stromen toe. “In Nieuwkerke hebben we een klein leger aan misdienaars”, lacht Igor. “Met twaalf zijn ze. De twaalf apostelen…” Er is wat overleg nodig, want de mis van Palmzondag is anders dan een gewone zondagsmis, met de palmwijding en het lijdensverhaal van Jezus, door meerdere stemmen voorgelezen. “Ik probeer het tien minuten voor de mis altijd wat stil te maken voor mezelf”, vertelt Igor. “Maar vandaag is dat moeilijk omdat we heel wat praktische afspraken moeten maken.”

Voor de mis in Nieuwkerke geeft Igor aanwijzingen aan één van de lectoren.
Voor de mis in Nieuwkerke geeft Igor aanwijzingen aan één van de lectoren.© MD

In Nieuwkerke zitten zo'n 45 mensen in de mis.
In Nieuwkerke zitten zo’n 45 mensen in de mis.© MD

De kleren maken de man en ook de priester: geen mis zonder misgewaden.
De kleren maken de man en ook de priester: geen mis zonder misgewaden.© MD

09 uur

De eucharistieviering begint. Zo’n 45 mensen zitten in de kerk, de meesten 60-plussers. De jongste kerkgangers die we spotten, zijn een vijftal dames van rond de 50. Eerst worden de palmtakken gewijd. “Daar is meer en meer belangstelling voor, ook van mensen van wie je het niet verwacht. Feest! Feest!”, lacht Igor. “Niet te doen! Hoeveel telefoons ik niet kreeg om te vragen of er toch wel palmwijding was! Normaal zijn hier maar rond de 30 mensen… Enerzijds vind ik het jammer dat mensen enkel daarvoor komen, anderzijds biedt het kansen. Want nu hebben ze ook het hele lijdensverhaal gehoord.”

Als Igor de aanwezigen die palm bij zich hebben, uitnodigt om dichter te komen voor de wijding, stroomt zowat twee derde van de kerk naar achteren. Iemand met een grote, doorzichtige plastic zak vol palm, zowat een hele struik. Iemand anders heeft de palmtakken op zijn rollator gelegd.

Diaken, priester en lectoren staan klaar om de kerk binnen te treden voor de eucharistieviering in Nieuwkerke.
Diaken, priester en lectoren staan klaar om de kerk binnen te treden voor de eucharistieviering in Nieuwkerke.© MD

10 uur

De mis in Nieuwkerke zit erop. Igor ruimt nog wat op en vertrekt, eerst weer naar zijn pastorie in Westouter. “Het zou kunnen dat de organist er niet zal zijn op de volgende viering. Hij probeerde een vervanger te vinden, maar was niet zeker of dat zou lukken. Gelukkig kan ik wat zingen. Maar ik ga thuis nog om een loopmicrofoon, dat is alvast een zorg minder.”

10.20 uur

In de pastorie slaat Igor nog een praatje met de twee studenten die er intussen aan het blokken zijn. Dan rijdt hij door naar Reningelst, waar de zondagsmis om elf uur begint. “We voorzien altijd een uur tussen twee vieringen. Zo heb ik tijd om me te verplaatsen, ook als er wielertoeristen mijn pad kruisen. Ik kan ook even iets drinken en soms de communie gaan brengen naar een zieke. Maar vandaag doen vrijwilligers dat.”

Tussen twee vieringen door slaat Igor een praatje met twee studenten die in zijn pastorie komen blokken.
Tussen twee vieringen door slaat Igor een praatje met twee studenten die in zijn pastorie komen blokken.© HH

10.30 uur

Sint-Vedastuskerk

Reningelst

‘Laat de jongeren tot mij komen’, is hier duidelijk het motto. Naast diaken Luc zijn er de 21-jarige koster Joachim, de 19-jarige lector Jeanneke en drie misdienaars, onder wie twee 15-jarigen. Allemaal uit de jongerenwerking. “Als je toch naar de mis komt, kan je even goed iets nuttigs doen”, vinden ze. Maar de organist is er inderdaad niet. Weer volgt een briefing. “Neemt iemand de kwispel mee voor de palmwijding?” Waarop een van de misdienaars zijn hand opsteekt.

11 uur

De mis gaat van start. Het mooie barokke kerkinterieur zit bijna vol met zo’n 80 gelovigen. We merken ook enkele jonge gezinnen met samen een zevental kinderen. Het verloop van de viering is hetzelfde als in Nieuwkerke. Ook hier veel gelovigen met palm, ook hier het lijdensverhaal van Christus. Om het wat levendiger te maken, brengen de misdienaars een zwaard, een doornenkroon en een linnen zakje met munten aan: de 30 zilverlingen die Judas kreeg om Jezus te verraden. Een misdienaar laat het zakje goed hoorbaar vallen, zoals Igor het net voor de mis heeft getoond.

De palmwijding, hier in Reningelst, lokt meer en meer mensen.
De palmwijding, hier in Reningelst, lokt meer en meer mensen. “Feest! Feest!”, lacht Igor.© MD

12 uur

De laatste Statie voor vandaag: de doopviering van Beau Denuwelaere in de kerk van Reningelst. Het meisje is al bijna anderhalf jaar oud, maar dat was een bewuste keuze van mama Emiline en papa Jan. “We waren van plan om Beau vlak na de geboorte te dopen in het ziekenhuis, maar hadden te veel aan ons hoofd en zijn het toen vergeten “, aldus Emiline. “Dan kozen we om nog een tijdje te wachten, zodat Beau dit feest bewust kan meemaken.”

Tussen de hoogmis en een doopsel in Reningelst checkt Igor even zijn smartphone.
Tussen de hoogmis en een doopsel in Reningelst checkt Igor even zijn smartphone.© MD

12.30 uur

Na afloop mag het dopelingetje mee met Igor naar de sacristie om met een druk op het touch screen de klokken te laten luiden. Igor luidt zo het einde van zijn werkdag in. ‘s Namiddags staat ook voor hem de televisie op Parijs-Roubaix. Een telefoon voor een begrafenis zal hem even uit zijn rust halen, maar dat weet Igor nu nog niet. Hij weet wel al dat hij niet alleen zal moeten kijken. “Ik kreeg nog een sms’je van een jonge gast die vroeg of hij bij mij de koers mag komen volgen. Ik denk dat hij wil doen alsof hij studeert”, knipoogt Igor. Een kleine zonde die de ‘student’ al bij voorbaat vergeven is.

De handoplegging is een vast onderdeel van de doop, ook voor de kleine Beau Denuwelaere.
De handoplegging is een vast onderdeel van de doop, ook voor de kleine Beau Denuwelaere.© MD

Tekort aan priesters?

“Eigenlijk heb je niet zoveel priesters nodig”, vindt Igor. “Als de structuur tenminste aangepast is aan de realiteit. De mensen verwachten nog te veel het oude systeem van een pastoor per dorp. Ze gaan elders naar de bakker of de kapper, maar om een hostie te krijgen… Mochten de kerken, zoals in Nederland, moeten leven van wat de gelovigen in de schaal werpen, zou het bij ons al niet lukken om alle kerken te verwarmen. Dan zouden er vanzelf kerken dicht moeten en zou er meer duidelijkheid komen. Wat mij betreft mogen kerken een andere functie krijgen, als het maar doordacht is en gedragen door de bevolking. Als mensen vinden dat een kerk moet blijven bestaan, dan moeten ze er maar aanwezig zijn. Ik denk dat we zullen evolueren naar enkele centrumkerken, waar jongeren komen. Precies daarom zetten we in Heuvelland zo sterk in op de jongerenwerking. Anders is het hier over tien jaar gedaan.”

Overdag zie ik veel mensen, maar ‘s avonds kom ik toch thuis in een lege pastorie

“Al wat erbij komt”

“Ook in de week heb ik vrij drukke dagen”, zegt Igor De Bliquy. “Niet zozeer de vieringen, maar alles wat erbij komt, vraagt veel energie. Begrafenissen voorbereiden met de familie, dat vraagt emotioneel heel wat. Ook de andere vieringen moet je voorbereiden, ‘s avonds vergaderen, teksten voor Kerk & Leven maken, allerhande praktische zaken… Het werd een beetje veel en dat liet ik ook horen aan het bisdom. Daar luisteren ze wel, maar de vraag is of dat ook omgezet wordt in daden. Wij hebben lang moeten aandringen “op een bijkomende medepastoor. Op doktersadvies neem ik voor mezelf één avond vrij om te gaan zwemmen. En eens om de twee dagen ga ik wandelen met mijn hondje.”

Overdag zie veel mensen, maar ‘s avonds kom ik toch thuis in een lege pastorie. Het is eenzaam aan de top. Dat vind ik soms lastig. Voor mij was het een bewuste keuze om alleen door het leven te gaan, al vind ik wel dat daarin openheid moet zijn. Maar geen enkele partner zou aanvaarden dat ik zoveel uren klop.”