De Nederlandse regering dringt er bij België op aan om de kerncentrale van Tihange per direct te sluiten. We steunen deze eis voor de sluiting van Tihange en de andere Belgische kerncentrales, maar vragen met aandrang ook maatregelen van de Franse overheid van de 6 rectoren van het kernpark in het Noord-Franse Gravelines, nauwelijks 30 km van de Belgische grens. Greenpeace voerde een risicoanalyse uit op de 19 Franse kernparken en daar staat het park van Gravelines als het meest risicovolle. Meer dan tijd om het park definitief te sluiten en de tikkende bommen daar stil te leggen.
Gravelines, een nucleaire reus vlakbij België
De 6 reactoren van het “Centre nucléaire de production d’électricité de Gravelines” vormen niet alleen de grootste kerncentrale van Frankrijk, maar van gans Europa. In heel de wereld is er maar een kerncentrale die groter is dievan Kashiwazaki-Kariwa in Japan, met 7 kernreactoren die een gezamenlijk vermogen hebben van 7900 MW. Gravelines heeft, met 6 reactoren, een totaal vermogen van 5460 MW.
Het kernparkkerncentrale van Gravelines werd gebouwd op het Noordzeestrand op 21 km ten oosten van Calais en 16 km ten westen van Duinkerke. De Belgische gemeente De Panne bevindt zich op nauwelijks 30 km. In een straal van 10 km rond de kerncentrale bevinden zich 8 Sevesobedrijven. De kerncentrale bestaat uit zes identieke kernreactoren van 910 MW, gebouwd door Framatome. De oudste twee werden opgestart in 1980, de twee volgende in 1981 en de twee jongste in 1985. Ze zijn dus tussen de 27 en de 32 jaar oud. Dit betekent dat vier van de zes reactoren hun oorspronkelijk voorziene ontwerpleeftijd van 30 jaar al hebben overschreden. De kernrectoren hebben slechts een enkel beschermend omhulsel. Elke reactor is verbonden met een gebouw voor de opslag van gebruikte kernbrandstofstaven. Vijf van de zes reactoren zijn geladen met plutoniumhoudende MOX-kernbrandstof. Greenpeace stelde een vergelijkende risicoanalyse op van de 19 Franse kerncentrales.Criteria die hierbij gebruikt werden zijn: de bevolkingsconcentratie, nabijheid van grote steden, nabijheid van landsgrenzen, aard van de ondergrond, brandgevaar, nabijheid van Sevesobedrijven, nabijheid van luchthavens, economische impact, risico op aardbevingen, leeftijd van de reactoren, aantal reactoren en gebruik van MOX. Aan elke risicofactor werd een risico-coëfficient toegekend. Het eindresultaat geeft duidelijk aan dat de kerncentrale van Gravelines de meest risicovolle is.
Franse stresstests beschermen bedrijf, niet de bevolking
Na de kernramp in Fukushima werden in Frankrijk, net zoals in andere Europese landen, zogenaamde stresstests verricht. De initiële stresstestrapporten van de 19 kerncentrales werden door de uitbater EDF zelf opgesteld. Greenpeace liet alvast het officiële stresstestrapport van de kerncentrale van Gravelines screenen door onafhankelijke experten. Hieruit blijkt dat het officiële stresstestrapport van EDF heel wat potentiële ongeval scenario’s onbesproken laat. Belangrijke aspecten die tot een ongeval zouden kunnen leiden werden te weinig of zelfs helemaal niet onderzocht, zoals de degradatie van materialen en cruciale componenten, als gevolg van verouderingsverschijnselen, menselijk falen en moedwillige aanslagen (we zouden ook uit 9/11 moeten gekeerd hebben). Verder werden zeer generieke analyses van het volledige reactorpark gemaakt, die dan eenvoudig werden doorgetrokken naar alle individuele kerncentrales, zonder rekening te houden met de vaak zeer specifieke eigenschappen van de verschillende sites. Zo werd voor de site van Gravelines niet specifiek onderzocht wat de extra risico’s waren als gevolg van het gebruik van MO kernbrandstof, de eenzijdige wanden van de muren rond het reactorgebouw, de aanwezigheid van Seveso-bedijven, de aanwezigheid van de zee, de specifieke waterkoeling….
6 reactoren met zwakste bescherming
De koepelgebouwen van de zes 900 MW kernreactoren in Gravelines hebben slechts een enkele wand van 90 centimeter gewapend beton, die aan de binnenkant bekleed is met een dunne staalplaat van 6 millimeter. Het dak is 80 cm dik en de vloerplaat waarop de reactor rust bestaat uit 3,5 meter beton. Hiermee onderscheiden de 900 MW reactoren zich van de koepelgebouwen van de twintig 1.300 MW- en vier 1.450 MW-reactoren van het Franse kernpark, die een dubbele beschermingswand van gewapend spanbeton hebben. De buitenste wand is hierbij specifiek bedoeld om de reactor te beschermen tegen impact van buitenaf.
40 jaar geleden werd enkel de mogelijkheid van een ongeval in de kernreactor zelf in overweging genomen. Daarom werden andere cruciale gebouwen, zoals de koelbekkens met hoogradioactieve en hitteproducerende gebruikte kernbrandstofstaven, de controlekamers, de stroombevoorradingsposten, enz., nog veel minder beschermd dan het reactorgebouw. Fukushima heeft op pijnlijke wijze getoond waartoe een dergelijke veronachtzaming kan leiden.
From France with love
De kwetsbaarheid van de tweede grootste kerncentrale ter wereld vormt niet enkel een bedreiging voor de nabijgelegen Franse steden Calais en Duinkerke en het departement Nord-Pas-de-Calais, maar ook voor de Belgische kust en bij uitbreiding de provincie West-Vlaanderen en zelfs gans België. De kerncentrale van Gravelines ligt op amper 30 km van de Belgische grensgemeente De Panne. In geval van een kernramp in een of meerdere van de zes kernreactoren of opslagbekkens voor bestraalde kernbrandstof blaast de overheersende westenwind de radioactieve wolk recht naar de Belgische kust, naar West-Vlaanderen en verder.
Oostenrijkse wetenschappers hebben in het kader van het flexRisk project, waarbij 258 civiele nucleaire installaties onder de loupe werden genomen simulaties gemaakt van de gevolgen van mogelijke kernrampen. Uit die rapporten en simulaties blijkt het grootste deel van de Belgische kust, West-Vlaanderen en zelfs België met radioactief cesium besmet zou worden indien in de kerncentrale van Gravelines een kernramp zou hebben plaatsgevonden.
De nucleaire reus van Gravelines toont dus tal van zwakheden, is in werkelijk een reus op lemen voeten. Juist daardoor is het kernpark een tikkende bom en een groot gevaar.
Ook in Frankrijk keert het tij
In Frankrijk bleef men na Tsjernobyl halsstarrig de nucleaire optie verdedigen, maar na de kernsmelting en ontploffing van drie kernreactoren in maart 2011 in Fukushima, begon ook daar eindelijk het besef te leven dat veilige kernenergie een mythe is. Voor het eerst werd kernenergie een thema bij de presidentsverkiezingen. Frans president Macron is voorstander van de afbouw van de kernenergie in zijn land. Volgens de president zit de toekomst in de hernieuwbare energie. Ik steun Macron in deze visie. Rekening houdende met de gevaarlijke situatie van het kernpark van Gravelines en de grote gevolgen van een mogelijke kernramp zou het goed zijn voor de geloofwaardigheid van president Macron om het kernpark in Gravelines snel te sluiten. Beter morgen dan overmorgen!
Belgisch nucleair noodplan is plaaster op houten been
Het Belgische nucleaire noodplan voorziet in een aantal beschermende maatregelen – zoals schuilen, inname van jodiumtabletten en evacuatie – in een aantal beperkte noodplannings- en interventiezones rond de nucleaire installaties in ons land. De Belgische regelgevende instanties (het Ministerie van Binnenlandse Zaken en het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle) gaan er in de huidige nucleaire noodplanning uit van de veronderstelling dat een ernstige kernramp, waarbij een kernsmelt plaatsvindt en het koepelgebouw beschadigd wordt, waardoor grote hoeveelheden radioactiviteit in de omgeving vrijkomen, niet kan plaatsvinden in de kerncentrales in België of in de ons omringende landen. Na de ramp in Tsjernobyl beweerden dezelfde instanties dat een explosie in een kernreactor van het westerse type onmogelijk was. Desondanks ontploften in maart 2011 drie reactoren in Fukushima. We werden er jarenlang “wetenschappelijk” van verzekerd dat, zelfs in het onvoorstelbare geval dat er een kernsmelt zou plaatsvinden in een westerse reactor, de vele onafhankelijk van mekaar functionerende veiligheidssystemen (meerdere noodgeneratoren, extra koelpompen, dubbele beschermingswand, …) ervoor zouden zorgen dat er geen radioactiviteit in de omgeving vrijkwam. In Fukushima faalden al deze veiligheidsbarrières binnen de 24 uur.
De federale overheid is bezig met de herziening van het nucleaire noodplan en het zou getuigen van enige respect voor mens en toekomst om in de herziening rekening te houden met bovenstaande problematiek en bijkomende maatregelen op te nemen in het nieuwe noodplan.
Opinies
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier