Bruggeling maakt saxofoons van WO I-bommen

Granaathulzen uit de Eerste Wereldoorlog smelten en ombouwen tot saxofoons. Met dit opmerkelijk initiatief wil de Brugse saxofoonbouwer Karel Goetghebeur de wapenstilstand op een heel symbolische wijze herdenken. “De ‘Pax Sax’-instrumenten krijgen ook nog houten toetsen uit geweerkolven én een schildje uit de aarde uit de Dodengang.”

Dan zullen zij hun zwaarden omsmeden tot ploegscharen en hun speren tot snoeimessen. Geen volk zal nog het zwaard trekken tegen een ander volk, zij zullen niet meer weten wat oorlog is. Dit vers uit de bijbel, dat ook op het VN-gebouw in New York prijkt, ligt aan de basis van het opmerkelijke initiatief van de Brugse saxofoonbouwer Karel Goetghebeur (39). “Dat vers bleef door mijn hoofd spoken, maar ik heb niets met ploegscharen en snoeimessen. Wel met saxofoons. In een moment van helderheid bedacht ik om granaathulzen te laten smelten en daarvan saxofoons te maken. In totaal 193. Waarom dat aantal? Daar is geen enkele reden voor. Ik vind het tof dat mensen zich dat afvragen. Mocht ik een rond getal zoals 100 of 200 gekozen hebben, zou niemand zich die vraag stellen.” (lacht)

“Het ultieme doel: vier jongeren blazen op de ‘Pax Sax’ de Last Post onder de Menenpoort”

Elke saxofoon krijgt een speciale gravure, met daarop de IJzertoren, de Paxpoort, een impressie van Tyne Cot Cemetry, een Britse soldaat bij het graf van een gesneuvelde kameraad en de Dodengang. “Getekend door een Venezolaanse kunstenares, die moest vluchten uit haar land wegens de politieke onrust en geweld.”

Belgische grond

Maar daar houden de verwijzingen naar De Groote Oorlog niet op. “Toetsen van een saxofoon worden normaal gemaakt uit parelmoer, maar deze instrumenten krijgen houten toetsen, afkomstig uit de kolven van geweren uit de Eerste Wereldoorlog. En dat vond ik nog niet genoeg. Bij elke sax komt er op de hals ook een schildje, dat vervaardigd zal worden uit aarde uit de Dodengang. Als het ware doordrenkt met het bloed der gevallenen. Dat is mogelijk, ja. In 2012 deponeerde ik het merk Adolphe Sax & Cie, met het doel om binnen de tien jaar een volledige made-in-Belgium-saxofoon te maken. Als eerbetoon aan de Belgische uitvinder van het instrument. Daarbij wilde ik een stukje graniet uit Henegouwen verwerken in mijn instrumenten. Maar dat bleek veel te prijzig, waarop ik besloot om Belgische grond – gewoon uit mijn tuin – te nemen en te vermengen met kunsthars. Zodat elk instrument een stukje België met zich meedraagt.”

Inzamelactie

In het atelier van Karel Goetghebeur langs de Gistelse Steenweg in Sint-Andries staan intussen al meerdere hulzen klaar om straks verwerkt te worden. “Maar voor alle 193 saxofoons heb ik nog meer hulzen nodig. Daarom organiseer ik van 15 december tot en met 15 januari een grote inzamelactie. In totaal zou ik 1.500 kilogram materiaal nodig hebben. Al heel wat steden en gemeenten tonen interesse om een verzamelpunt te organiseren. De hulzen gaan naar Nederland, waar de gespecialiseerde firma Aurubis ze zal smelten. Ook het lood zal uit de legering worden gehaald. Dat milieu- en gezondheidsaspect is heel belangrijk voor mij.”

Vanaf begin februari kunnen geïnteresseerden een steunbijdrage schenken of al een exemplaar bestellen, dat vanaf september klaar moet zijn. “De richtprijs zal ongeveer 4.800 euro zijn. Dat is eigenlijk spotgoedkoop, want voor een goeie tenorsax tel je normaal al snel 5.000 euro neer.”

Goede doelen

Drie exemplaren krijgen nog een speciale bewerking door de dochter van saxofoonspeler Raphael Ravenscroft. Die grootheid in de saxwereld raakte wereldbekend door zijn alom bekend deuntje in het nummer Baker Street. “Die drie exemplaren zullen worden geveild voor drie goede doelen: de Nederlandse hulporganisatie Dorcas, het dierenopvangcentrum De Zonnegloed in Vleteren en een nog te bepalen organisatie, waar de contacten momenteel mee gelegd worden.”

Het ultieme doel van Karel Goetghebeur is om op 11 november 2019 vier twaalfjarigen onder de Menenpoort in Ieper op de laatste exemplaren van de ‘Pax Sax’ de Last Post te laten blazen. “Ik heb er heel goeie hoop op dat het zal lukken. Als ultiem eerbetoon aan de gesneuvelden.”