Inagro’s dakserre Agrotopia, Europa’s grootste publieke gebouw voor onderzoek naar stedelijke voedselproductie, kon het voorbije jaar al op veel belangstelling rekenen. De unieke proeflocatie voor de teelt van vrucht- en bladgroenten, waar stakeholders elkaar ontmoeten en samenwerken, werd tijdens het internationaal gerenommeerde World Architecture Festival uitgeroepen als laureaat in de categorie ‘Production, Energy and Recycling’.
Agrotopia is een trotse, transparante sculptuur van staal en glas met een monumentale entreetrap. De opgaande trap leidt de bezoeker naar het stadstuinbouwplein met bezoekersfaciliteiten in het hart van de serre. In de stedelijke dakserre van ca 9.000 m² bevinden zich hoogtechnologische onderzoeksfaciliteiten voor de teelt van vrucht- en bladgroenten. De onderzoeksruimte is omringd door een educatieve route voor de stakeholders en het brede publiek. Maar de serre is meer dan alleen een functionele structuur. Dankzij de ligging op het bestaande dak van de groente- en fruitveiling REO biedt het gebouw een spectaculair zicht over de stad en het landschap.
“Agrotopia geeft een indrukwekkend architecturaal gezicht aan de tuinbouw in de stad. Maar naast het architecturale aspect blijft het vooral een uitermate belangrijke plek voor innovatief onderzoek en een ontmoetingsplaats voor de glastuinbouwsector. Dit is bijzonder relevant met alle uitdagingen die op de sector afkomen”, benadrukt Mia Demeulemeester, afgevaardigd bestuurder van Inagro.
Nominaties en award bekronen functioneel, duurzaam en architecturaal aspect van Agrotopia
De ultieme bekroning kreeg Agrotopia tijdens het internationaal gerenommeerde World Architecture Festival in Lissabon. De dakserre ging er aan de haal met de hoofdprijs in de categorie ‘Completed Buildings: Production, energy and recycling’. De jury prees de integratie van complexe circulaire systemen als voorbeeld voor efficiënte stadslandbouw. Agrotopia kreeg ook een eervolle vermelding voor ‘Best use of natural light prize’, stond op de shortlist voor de ‘Futureglass’ prijs en werd tweede in de categorie ‘World Building of the Year 2022’.
Duurzaamheid speelt dan ook een sleutelrol in Agrotopia. Dat vertaalt zich enerzijds in een intensief gebruik van de beschikbare ruimte in de stad en anderzijds door circulaire voorzieningen in de verschillende teelten in de serre. Het hemelwater wordt opgevangen via het dak en daarna gebruikt om de gewassen te irrigeren. Ook warmte wordt hergebruikt en duurzaam ingezet: restwarmte van de afvalverbrandingsoven Mirom en de WKK van REO Veiling verwarmt de serre wanneer de zon niet de gewenste temperatuur oplevert. Er gebeurt onderzoek naar alternatieve substraten, naar het valoriseren van reststromen uit de teelt en naar maximale energiebesparing binnen de grenzen van productie en kwaliteit.
Die vooruitstrevende verwezenlijking werd het afgelopen jaar ook beloond met verschillende nominaties en erkenningen. Het Architectuurboek Vlaanderen N°15 noemde Agrotopia een sprekend voorbeeld van efficiëntere benutting van stedelijke ruimte. Onderzoek, landbouw, distributie en de stad worden er nauw met elkaar in verband gebracht.
Agrotopia prijkt onder andere op de longlist van de Dezeen Awards 2022, die uitstekende realisaties in architectuur en design wereldwijd lauweren, en de ARC22 Architecture Awards, die projecten prijzen die duurzaamheid en innovatie combineren met verrassende architectuur.
Tenslotte kreeg Agrotopia “gold” op de Belgian Construction Awards binnen de categorie Smart Innovation. Die prijsuitreiking geeft het podium aan veelbelovende, creatieve en innoverende personen, projecten en bedrijven die een inspiratiebron vormen voor de toekomst. “Het project Agrotopia onderscheidt zich als een uitermate veelzijdig project dat op verschillende domeinen vernieuwend en vooruitstrevend is”, aldus de vakjury.
Pilootproject Productief Landschap
De dakserre werd in 2013 geselecteerd en ontwikkeld als “Pilootproject Productief Landschap” van de Vlaamse Bouwmeester met als doelstelling verschillende sectoren met elkaar te verzoenen. Architectenbureaus META en Van Bergen Kolpa realiseerden samen met Tractebel engineering, Smiemans en WUR een ambitieus architecturaal gebouw met tal van innovaties en vernieuwende serretechnieken. De dakserre werd gebouwd door hoofdaannemer Persyn samen met Deforche Construct voor de serreconstructie en Mais automatisering voor de technieken.
De dakserre kreeg een prominente plaats in de skyline van Roeselare. Agrotopia opende haar deuren op 24 september 2021.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier