Drie lopende onderzoeken bij het gerecht strooien mogelijk nog roet in het eten voor evenveel kandidaat-burgemeesters in West-Vlaanderen. Anthony Dumarey en Wieland De Meyer behaalden in respectievelijk Oudenburg en Heuvelland een absolute meerderheid en ook Dirk Verwilst is in fusiegemeente Tielt aan zet, maar het is voor alle drie afwachten welk advies provinciegouverneur Carl Decaluwé zal geven aan de Vlaamse regering. Als hij vindt dat ze niet over de ‘bekwaamheden en morele kwaliteiten’ beschikken om burgemeester te zijn, zien ze de sjerp mogelijk nog aan hun neus voorbijgaan.
Tot de vorige legislatuur legden burgemeesters de eed af bij de gouverneur. Nu het kiesdecreet veranderd is, gebeurt dit in de gemeenteraad. Daarna brengt de raad dit ter kennis van de Vlaamse regering die finaal de burgemeesters moet benoemen. Daarvoor worden alle kandidaat-burgemeesters uitvoerig gescreend.
Zo krijgen de provinciegouverneurs de opdracht om bij het gerecht na te gaan of er tegen de kandidaten onderzoeken lopen. Als dat zo is en de onderzoeken erop duiden dat de kandidaat-burgemeesters niet over de ‘bekwaamheden en morele kwaliteiten’ beschikken die nodig zijn om hun ambt correct uit te oefenen, dan moet de gouverneur dit vermelden in zijn verslag. De Vlaamse regering kan dat verslag vervolgens inzetten om de kandidaat-burgemeester niet te benoemen. Zo staat het in een omzendbrief van 19 juli.
Audit Vlaanderen
Voor drie West-Vlaamse verkiezingswinnaars kan het verslag van de gouverneur roet in het eten strooien: Anthony Dumarey in Oudenburg, Dirk Verwilst in Tielt en Wieland De Meyer in Heuvelland. Tegen Anthony Dumarey, die zondag met zijn lijst Voor Oudenburg de absolute meerderheid behaalde en met 1.497 voorkeurstemmen de stemmenkampioen werd, loopt een gerechtelijk onderzoek wegens belangenneming.
Dumarey raakte in januari 2022 in opspraak na een forensisch onderzoek door Audit Vlaanderen. Daaruit bleek onder meer dat hij het als burgemeester niet te nauw zou nemen met het beroepsgeheim, onder meer door ongeoorloofd tussenbeide te komen in omgevingsvergunningen. Ook zou hij zich gemengd hebben in de opmaak van ruimtelijke uitvoeringsplannen op locaties waar hij zelf persoonlijke belangen heeft.
Daarnaast wordt Dumarey ook verweten dat hij op een onregelmatige manier een eigen kabinetsmedewerker aanstelde. Nadat de gemeenteraad inzage kreeg in de audit, zette Dumarey in september vorig jaar een stap opzij. In juli maakte hij een comeback, zondag won hij de verkiezingen in Oudenburg.
Afrekening
Ook de stemmenkampioen in de nieuwe fusiegemeente Tielt, Dirk Verwilst, is verwikkeld in een onderzoek door het gerecht wegens belangenneming. Verwilst zat in het planteam dat de herinrichting van de Markt in Meulebeke moest bepalen, maar was zelf ook eigenaar van panden in dat gebied. Verwilst gaf achteraf toe dat het ‘niet slim’ was om in het planteam te zetelen, maar deed de zaak af als een ‘politieke afrekening’.
De affaire belette de kiezers niet om van Verwilsts Team Burgemeester de grootste partij te maken en van de huidige burgemeester van Meulebeke met 3.484 voorkeurstemmen de gedoodverfde nieuwe burgemeester van fusiestad Tielt te maken. Tenzij gouverneur Decaluwé dus met een vernietigend verslag de Vlaamse regering kan overtuigen om de benoeming te weigeren.
Geseponeerd
Dat risico loopt ook Wieland De Meyer in Heuvelland. Zijn partij Gemeentebelangen haalde een absolute meerderheid en De Meyer is met 1.090 voorkeurstemmen aan zet om burgemeester te worden. Maar ook in Heuvelland liep een forensische audit naar mogelijke fraude. Die audit bevatte voldoende bezwarende elementen en is eveneens aangemeld bij het parket van West-Vlaanderen, waar een opsporingsonderzoek loopt naar de feiten.
De Meyer maakte zich op een verkiezingsdebat sterk dat het dossier volgens hem geseponeerd zal worden. Navraag bij het parket leert echter dat er nog geen beslissing genomen is. Ook voor de dossiers rond Anthony Dumarey in Oudenburg en Dirk Verwilst in Tielt/Meulebeke is er nog geen uitsluitsel.
Persoonlijke visie
Volgens de omzendbrief van 19 juli van de Vlaamse regering over de start van de lokale en provinciale bestuursperiode moet de gouverneur geen moraliteitsverslag maken van de kandidaat-burgemeesters, maar eerder een ‘persoonlijke visie’ die de Vlaamse regering in staat moet stellen om te oordelen of een kandidaat correct zijn of haar ambt kan uitoefenen.
Is dat niet zo, dan kan de Vlaamse regering de benoeming weigeren en is het aan de kandidaat met de tweede meeste stemmen van de grootste coalitiefractie om de eed als burgemeester af te leggen. In de hierboven genoemde gevallen zou dat dus Romina Vanhooren in Oudenburg, Veerle Vervaeke in Tielt en Bart Vanacker in Heuvelland worden.
Kandidaat-burgemeesters reageren: “Maken ons geen zorgen”
Geconfronteerd met het mogelijke struikelblok voor hun benoeming, reageren de drie betrokken burgemeesters unisono. “Ik maak mij geen zorgen”, zeggen zowel Anthony Dumarey, Dirk Verwilst als Wieland De Meyer.
Het verslag van Audit Vlaanderen over mogelijke fraude in Heuvelland wordt binnen twee weken besproken op een besloten zitting van de gemeenteraad. “Daar staat uiteindelijk niets bijzonders in. De mensen van Audit Vlaanderen hebben mij verzekerd dat het parket dit wellicht zal seponeren”, maakt Wieland De Meyer zich sterk.
In Tielt heeft kandidaat-burgemeester Dirk Verwilst momenteel andere zorgen. “Ik ben nu vooral bezig met het vormen van een meerderheid. Natuurlijk zou ik graag hebben dat het parket duidelijkheid schept voor ik de eed afleg, maar dat kan ik niet sturen. Ik weet wat ik gedaan heb en wat ik niet gedaan heb. Ik denk niet dat ik moet vrezen dat de Vlaamse regering mij niet zal willen benoemen”, klinkt het.
Ook Anthony Dumarey is er vrij gerust in. “We hebben na de audit de nodige stappen gezet, zoals het bijsturen van de deontologische code. Als ik nu burgemeester word, zal ik alle ruimtelijke dossiers aan mij laten voorbijgaan. Ik zal geen vergaderingen meer bijwonen en niet meer meestemmen. Dat lijkt mij de meest cleane oplossing.”
Gemeenteraadsverkiezingen 2024
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
