Nog drie dagen en dan mógen we – we moeten niet meer – naar de stembus om een nieuwe gemeenteraad te kiezen. Daarmee komt een einde aan een campagne die al bijna drie jaar duurt en kennen we het antwoord op de vijf belangrijkste vragen. Een analyse.
Kan Pablo Annys zijn Vlaamse score herhalen?
In december 2021, na nog geen drie jaar besturen, opende OCMW-voorzitter en schepen Pablo Annys (Vooruit) al de campagne in Brugge door zichzelf als kandidaat-burgemeester te bombarderen. Een halfjaar later pakte hij uit met het boek ‘Brugge met (b)allen’, waarin hij al zijn ideeën voor de toekomst neerpende.
Hij opende de debatten vroeg, in de ogen van sommigen té vroeg. Het vertroebelde de relatie met burgemeester Dirk De fauw, die er na de boekvoorstelling fijntjes op wees dat zijn collega “nog meer dan twee jaar heeft om zijn voorstellen te realiseren.” Ook de tegenwerking in het dossier van de ziekenhuisfusie, de kritiek van partijgenote Annick Lambrecht op het mobiliteitsbeleid en het feit dat hij het huidige stadsbestuur, waarvan hij zelf deel uitmaakt, maar een 6,5 op 10 gaf bij een vraag van Het Nieuwsblad, zette kwaad bloed bij De fauw. Dat de burgemeester in de debatten stelde dat de ziekenhuisfusie voor hem bij de onderhandelingen een breekpunt zal worden én dat hij toerisme in een komende legislatuur naar zich toe zal trekken, zegt veel over de gespannen sfeer.
Pablo Annys opende de debatten vroeg, in de ogen van sommigen té vroeg
Pablo Annys gelooft stellig dat hij een reële kans maakt om de volgende burgemeester van Brugge te worden. In dat geloof wordt hij gesterkt door zijn resultaat bij de Vlaamse verkiezingen van afgelopen juni. Voorzitter Conner Rousseau gooide de gemaakte afspraak – “Pablo Annys is onze man in Brugge, Annick Lambrecht onze vrouw in Brussel” – in de vuilnisbak en maakte van Pablo de man in Brugge én in Brussel. En niet zonder succes. Meesurfend op de nationale hype haalde hij in juni 16.577 stemmen in West-Vlaanderen, waarvan 4.477 in Brugge. Daarmee scoorde hij in eigen stad beter dan Franky Demon, Jasper Pillen en Maaike De Vreese. Die bijna 4.500 stemmen zouden een verdubbeling betekenen in vergelijking met het stemmenaantal van 2018, waarbij hij op de derde plaats stond na uittredend burgemeester Renaat Landuyt en Annick Lambrecht, maar het is nog heel ver verwijderd van de meer dan 15.000 stemmen die Dirk De fauw toen haalde.
Het slot van de campagne van Vooruit was geen onverdeeld succes. De zwart-wit affiches vielen amper op in het kleurengeweld op de verkiezingsborden, terwijl het motto ‘Plan B’ ook laat uitschijnen dat Vooruit maar tweede keus is.
Met wie gaat Dirk De fauw in zee?
Dirk De fauw nam als enige lijsttrekker van de grootste partijen in Brugge niet deel aan de verkiezingen van juni. Hij positioneerde zich meteen als “de burgemeester die enkel met Brugge bezig is”. Hij kon ook vrij rustig naar deze stembusslag toeleven, want de voorbije jaren kwam hij nooit in een echt zware storm terecht. Na zes jaar waarin Renaat Landuyt toch wel gewaagde beslissingen durfde te nemen, die hem zelfs voor de anonieme schadegroep ‘Landuyt Luistert Niet’ opleverde, koos Dirk De fauw voor de weg van de nabijheid en de geleidelijkheid. Hij was veel meer publiek aanwezig dan zijn voorganger en bij dossiers waarin er protest de kop opstak, zoals bij verschillende ‘stratenknips’, besloot hij meteen om de beslissing terug te draaien en de lont uit het kruitvat te halen.
In dossiers waarin er protest de kop opstak, besloot Dirk De fauw meteen om de beslissing terug te draaien en de lont uit het kruitvat te halen
Het nagenoeg foutloos parcours overstemt de slordige aanloop van zijn campagne. Eerst was er de pijnlijke uitschuiver dat de nieuwe naam ‘Brugse CD&V – Lijst Burgemeester’ te lang bleek voor de stembrief, daarna was er de openlijke interne strijd met Franky Demon. Eind 222 besliste het lokale partijbestuur dat Dirk De fauw in een eventueel volgende legislatuur vroegtijdig de baan moest ruimen voor Franky Demon, wat dik tegen zijn zin was. Uit een peiling van Het Nieuwsblad bleek dat één op de drie Bruggelingen Franky Demon zeker niet als burgemeester wil. Dirk De fauw, die vreesde dat dit hem stemmen zou kosten, aarzelde niet. Hij gooide zijn opvolger meteen onder de bus en beloofde om zelf de volledige legislatuur uit te doen. Zo maaide hij het gras weg van voor de voeten van de oppositie, die al klaar zat met de slogans: “Een stem voor De fauw is een stem voor Demon” en “Brugge verdient een burgemeester die de volle zes jaar uitdoet.” Intussen nam hij Pieter Marechal overal mee naartoe, hopend dat die misschien zijn opvolger kan worden.
Wordt Voor Brugge ingeruild voor N-VA?
Dirk De fauw lijkt in poleposition te liggen om zichzelf als burgemeester op te volgen én om zondagnamiddag rustig te kunnen kiezen met wie hij de komende zes jaar wil samenwerken. Het meest logische lijkt dat er in Brugge, de derde grootste stad van Vlaanderen, een spiegelcoalitie komt zoals op Vlaams en allicht ook toekomstige federaal niveau, namelijk tussen Brugse CD&V, Vooruit en N-VA. Voor het krijgen van (financiële) steun is zoiets niet onbelangrijk.
N-VA wil het verlies van zes jaar geleden, toen de partij onder lijsttrekker Pol Van Den Driessche halveerde van tien naar vijf zetels, goedmaken en koste wat kost weer deel uitmaken van de volgende meerderheid. De partij zit met zijn gedachten al bij 2030, wanneer Dirk De fauw afzwaait en het spel helemaal open zal liggen. Maaike De Vreese wil zich de komende zes jaar in de kijker werken. Want dat is nu haar grote manco: in Brugge kon ze zich als niet-raadslid nog niet in beeld werken, ook al omdat ze zelf vooral bezig was met federale Theo Francken-thema’s zoals migratie. PVDD ging akkoord om de N-VA-lijst te duwen. Haalt hij straks als lijstduwer meer voorkeurstemmen dan de nog niet alombekende Maaike De Vreese?
Maaike De Vreese kon zich als niet-raadslid nog niet in beeld werken in Brugge
Bij deze logisch ogende coalitie zou de burgemeester dan wel Voor Brugge moeten laten vallen. Dat is de nieuwe partij van Mercedes Van Volcem, die koos om niet meer onder de nationale naam Open VLD op te komen. Ze zet dit neer als een stadslijst, maar dat is het nooit volledig geworden. De topposities worden bemand door dezelfde mensen als zes jaar geleden op de Open VLD Plus-lijst, terwijl ze ook geen samenwerkingen met andere partijen kon smeden.
Van Volcem beseft dat ze op de wip zit en loopt zeer zenuwachtig rond. Gedumpt worden zou betekenen dat ze na haar zitje in Brussel dan ook haar schepenambt in Brugge zou verliezen. In haar verkiezingsfolder positioneerde ze zich als tandem met burgemeester Dirk De fauw. Jasper Pillen bekijkt het rustig vanop de tweede rij. Hij heeft zijn zitje in het Vlaams Parlement beet en kan rustig toewerken naar 2030, waarbij hij nu al weet dat hij de kopman in Brugge wordt en in een post-De fauwtijdperk in een open speelveld terechtkomt.
Jasper Pillen bekijkt het rustig vanop de tweede rij en werkt rustig toe naar 2030, wanneer hij de kopman wordt
Zes jaar geleden had Dirk De fauw in theorie de zetels van Open VLD Plus niet nodig, maar nam hij de partij toch mee in bad om een ruimere meerderheid en een kleinere oppositie te hebben. Doet hij dit opnieuw? Maar misschien verrast hij wel iedereen door voor de coalitie met N-VA en Voor Brugge te kiezen. Hij looft immers de loyaliteit van Mercedes Van Volcem tijdens de campagne, terwijl hij minder tevreden is over de stijl van Vooruit. Maar als er geen al te gekke bokkensprongen gebeuren, dan lijken Brugse CD&V en Vooruit tot elkaar veroordeeld. De een zal allicht niet zonder de ander een werkbare meerderheid kunnen vormen.
Hoe groot wordt Vlaams Belang?
De andere partijen lijken niet te mogen meespelen bij de coalitiegesprekken. Groen kon zich, ondanks de heersende klimaatcrisis, te weinig profileren, terwijl de partij ook nationaal niet de wind in de zeilen heeft. Veelzeggend is dat Marleen Ryelandt en Charlotte Storme tijdens de legislatuur vertrokken en dat Janos Braem – een van de sterkste raadsleden van de voorbije legislatuur – er straks moegetergd de brui aan geeft. Groen staat in veel grote dossiers – zoals in dat van het bedrijventerrein langs de Blankenbergse Steenweg – helemaal alleen, waarbij het aan populariteit inboet door de nauwe banden met de gelijknamige vzw Groen, die tegen elk groot dossier vecht.
Groen staat in veel grote dossiers – zoals in dat van het bedrijventerrein langs de Blankenbergse Steenweg – helemaal alleen
Vlaams Belang heeft, in tegenstelling tot Groen, nationaal wél de wind in de zeilen. Dit wordt zondag een van de belangrijkste vragen: hoe groot wordt de partij van lijsttrekker Stefaan Sintobin en lijstduwer Tom Vandendriessche? Dat ze straks deel zullen uitmaken van een meerderheid lijkt uitgesloten, ook al haalden ze onder meer ex-NV-A’er Hugo De Bondt aan boord. Als er al ergens twijfel geweest zou zijn, dan sloot de zeer agressieve campagne tegen de Brugge 2030-kandidatuur van Dalilla Hermans overal de deuren. Opmerkelijk is dat net een van hun zachtste interpellaties, waarbij Yves Buysse polste naar het uitblijven van de ziekenhuisfusie, het meest voor druk bij de meerderheid zorgde. Toch zal de partij een rol spelen, want hoe beter Vlaams Belang scoort, hoe sterker Dirk De fauw staat bij de coalitiegesprekken.
Hoeveel Bruggelingen gaan nog stemmen?
Vlaamse Belang sloeg de handen in elkaar met L99. Van de andere kleinere partijen – PVDA, Voor U en SVD Brugge – lijkt enkel die eerste te mogen hopen op een zetel, al zal het dan vooral te danken zijn aan de nationale flow die de partij heeft. Lijsttrekker Dimitri Vanliefde kon zich tijdens de debatten nooit echt manifesteren tegen de meer ervaren opponenten.
De campagne zit er nu op. Alles is gezegd en geschreven. Nu is het aan jou. Jij kan bepalen wie de komende zes jaar de stad Brugge mag leiden. Kán, want je moet niet meer gaan stemmen. En daar zit dé onbekende factor bij deze verkiezingen. Hoeveel Bruggelingen zullen zondag de moeite doen om naar de stembus trekken. Hoe zal het weer zijn? En zullen alle computers werken? Want wie door de gure regen of wind moet of anderhalf uur moet wachten op een computertechnicus, zal misschien zijn of haar stemrecht laten voor wat het is. Wat doen de ‘apathische kiezers’, mensen die wel tevreden over het beleid zijn en niet de behoefte voelen om te gaan stemmen? Of blijven vooral ontevreden Bruggelingen, die vroeger een proteststem uitbrachten, thuis?
Gemeenteraadsverkiezingen 2024
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
