Postjes of prediken in de woestijn?

“De inhoud telt, niet de posten”, liet de voorzitter van het Vlaams Belang, Tom Van Grieken, recentelijk optekenen. Op zich heeft hij natuurlijk gelijk. Politiek moet over inhoud gaan.

Anderzijds hebben politieke partijen ‘posten’ (gemeenteraadsleden, schepenen, burgemeester, provincieraadsleden, gedeputeerden,…) nodig om de inhoud vorm te geven. Het woord ‘postjes’ wordt door sommigen dan ook te snel in een negatief daglicht geplaatst. Het doet oneer aan, aan diegenen die dag in dag uit hun uiterste best doen om er iets van te maken. Uiteraard moeten diegenen die hun postjes misbruiken – en dat zijn er niet zo veel – eruit geknikkerd worden. We moeten met andere woorden de politieke wereld kritisch bekijken. Dat is echter iets anders dan politici uitspuwen. We moeten met zijn allen beseffen dat democratie een luxeproduct is dat heel broos is. We moeten er dus omzichtig mee omspringen. De bevolking heeft dus ook een belangrijke verantwoordelijkheid. We moeten er met zijn allen blijven voor ijveren dat ook in de toekomst waardevolle mensen een ‘politiek postje’ willen bekleden.

Cordon sanitaire doorbreken?

Postjes. Daar knelt het schoentje bij het Vlaams Belang. De voorbije vier decennia is de partij er onder andere door het cordon sanitaire niet in geslaagd om een uitvoerend postje te bekleden. Frustrerend moet het zijn. Ondanks het feit dat de partij op sommige thema’s de politieke agenda mee beïnvloedde, heeft men vooral ritueel moeten mopperen. In de oppositie kan de partij wel haar ding doen, maar finaal beslist de meerderheid.

De gemeenteraadsverkiezingen worden vaak beschouwd als het moment bij uitstek om eventueel het cordon sanitaire te doorbreken. Op de traditionele partijen moet het Vlaams Belang normaliter niet rekenen. Je weet echter maar nooit of één of andere lokale partij zich laat overhalen.

“Je weet maar nooit dat één of andere lokale partij zich laat overhalen om het cordon sanitaire te doorbreken”

Postjes. Vlaams Belang wil absoluut meebesturen in enkele gemeenten. Een bestuursakkoord is hierbij voldoende, zegt men. Schepenen en burgemeesters hoeven niet, op voorwaarde dat de partij achter de schermen haar rol kan spelen. Een zwaktebod noemen sommigen het, Tom Van Grieken ontkent.

Om aan ‘postjes’ te geraken, zal de partij op 14 oktober 2018 moeten scoren. Bij de gemeente- en provincieraadsverkiezingen van 2006 was de score van het Vlaams Belang één van dé blikvangers. Het resultaat was echter dubbel. In een aantal steden waaronder Antwerpen en Gent liep men tegen een electoraal plafond aan. Een duidelijke waarschuwing. Zeker omdat Antwerpse politieke evoluties in Vlaanderen meestal vooroplopen. Anderzijds kwamen er in 2006 in heel wat gemeenten één of meer Vlaams Belangers in de raad. De ‘olievlek’ dijde verder uit. Voor het Vlaams Belang werd 14 oktober 2012 echter een ‘gitzwarte zondag’. Het werd puin ruimen. Het wordt voor Tom Van Grieken dan ook ‘bang’ afwachten of hij het tij kan keren.

Uitdagingen in verschillende steden

In West-Vlaanderen, traditioneel een moeilijke provincie voor het Vlaams Belang, was het in 2012 ‘armoe troef’. Bij de provincieraadsverkiezingen van 2006 haalde men nog 17,5%, in 2012 7,7%. Ook de gemeenteraadsverkiezingen worden een immense uitdaging. Momenteel telt de partij nog een 20-tal lokale mandatarissen. In 2012 haalde de partij in de centrumsteden Brugge (2), Kortrijk (2), Oostende (3) en Roeselare (3) nog 10 zetels. In 2006 waren dit er 27. In Brugge staat Stefaan Sintobin voor een moeilijke taak. Zijn partij had in 2012 nog slechts 5,4%. In de gloriejaren met Frank Vanhecke was dit 16,2% (2006). In 2012 viel in Roeselare, in vergelijking met de andere West-Vlaamse steden en gemeenten, de schade nog mee. De partij zakte van 16,6 naar 9,1%. Boeiende tijden breken aan voor Immanuel De Reuse, die zeker zijn aantal voorkeurstemmen zal moeten doen stijgen, en de zijnen. Ook in Oostende was het Vlaams Belang een zinkend schip (van 16,8 naar 7,7%). In Kortrijk ten slotte hoopt Tom Van Grieken op Wouter Vermeersch. De lijsttrekker staat voor de uitdaging om de partij opnieuw naar een hoger electoraal niveau te tillen. De partij verloor in 2012 immers 8,3% en strandde op 6,1%.

Stefaan Sintobin geeft aan dat de partij vanuit de steden de heropstanding van de partij in West-Vlaanderen wil realiseren. Als de kiezer in dit verhaal niet meestapt, zal het bij het Vlaams Belang alle hens aan dek zijn voor de verkiezingen van 2019. Tom Van Grieken formuleert de ambitie van zijn partij als volgt: “Als kleine partij moeten we bescheiden zijn, maar we willen wel vooruitgaan. Onze stem moet na de verkiezingen luider klinken dan nu.” Inderdaad. Als de partij electoraal niet vooruitgaat, blijft ze ook in de toekomst gedoemd om grotendeels in de woestijn te prediken.