De rust van letters

Schrijfster Ann De Craemer heeft een passie voor wandelen en fotografie. Elke week maakt ze in Tielt een beeld waarover ze haar gedachten deelt.

De dubbele toegangspoort tot de Lakenmarkt in de Bruggestraat is een van de mooiste plekken van onze stad. De Lakenmarkt spreekt onder meer tot mijn verbeelding vanwege de rijke historiek: ooit bevonden zich hier een hospitaal, een klooster, een begijnhof en was het de plaats waar lijnwaad werd verhandeld – vandaar de naam ‘Lakenmarkt’.

Over verbeelding gesproken: voor mij is de Lakenmarkt eerst en vooral de plek waar ik als kind mijn verbeelding kon ontwikkelen, want hier bevond zich, ook toen al, de stadsbibliotheek. Elke vrijdagavond, terwijl mijn ouders boodschappen deden, brachten ze mijn zus en ik naar de bibliotheek. Wij namen vol verwachting de trap naar boven, waar zich de afdeling ‘Jeugd’ bevond. Vooraleer je die betrad, hoorde je een ‘legplankje’ mee te nemen, dat je op de lege plek stak waar je net een boek had weggehaald. Toen de nieuwe bibliotheek er kwam, mocht je die plankjes mee naar huis nemen. Nostalgisch als ik ben, heb ik er twee aan mijn eigen bibliotheek toegevoegd.

Ik herinner me die vrijdagavonden als het mooiste moment van de week. Vandaag mag je véél boeken ontlenen, maar toen stond het maximum op vijf. Het was elke week voorzichtig afwegen welke exemplaren ik mee naar huis zou nemen. Er waren de geweldige verhalen van Johan Ballegeer, Gerda Van Cleemput en Bart Moeyaert. Mijn twee absolute favorieten: Thea Beckman en Jan Terlouw. Lezen was de favoriete bezigheid van zowel mijn zus als mezelf. Ik herinner me hoe vaak het gebeurde dat mijn moeder ons riep om bijvoorbeeld te komen afdrogen, of om ons klaar te maken voor een familiebezoek, maar zo geconcentreerd zaten we met onze neus in de boeken dat we haar écht niet hoorden. Een lichte afwijking, maar dan wel een waar ik trots op ben.

Trots ben ik ook op mijn ouders. Boeken kochten ze niet, maar ze beseften het belang van lezen – iets waar ik later verslaafd aan zou worden. Lezen is ook onontbeerlijk als je zelf auteur bent: het werk van anderen lezen en bestuderen maakt je een betere schrijver.

Vorige week kondigde de Vrije Universiteit Amsterdam aan dat ze niet langer de opleiding neerlandistiek zal aanbieden. Ook bij ons zakt het aantal studenten dat kiest voor Nederlandse taal- en letterkunde. Mensen lezen eigenlijk meer dan ooit, maar het gaat niet om boeken. Ze lezen voortdurend op het scherm van hun smartphone of tablet, maar steeds minder kunnen ze de concentratie opbrengen om een paar uur na elkaar zonder swipen een tekst te lezen. Jammer, want zoals ik vorige week nog in een column voor De Morgen schreef: ‘Romans hebben me de mens met zijn gebreken en gaven leren kennen; ze hebben fictieve werelden geopend, ze hebben mijn verbeelding gevormd en mij daardoor ook doen inzien wat empathie is. Dat zijn geen meetbare vaardigheden, maar zijn ze daarom minder waardevol?’

Absoluut niet. Neem eens een boek ter hand. Leg uw smartphone opzij en verdwaal in de wereld die een auteur helemaal uit het niets heeft geschapen. U zult versteld staan hoeveel rust letters u kunnen bieden.