Oostendse duiker ontdekt Duitse onderzeeër uit Eerste Wereldoorlog

23 bemanningsleden bevinden zich nog aan boord, de precieze locatie wordt niet bekendgemaakt.

In de Belgische wateren is een bijna intacte UB II-onderzeeër uit de Eerste Wereldoorlog ontdekt. Ontdekker is de Oostendse duiker en onderwaterarcheoloog Tomas Termote, ook een deskundige op het vlak van onderzeeërs uit de Eerste Wereldoorlog. De duikboot is nog dicht en de 23 bemanningsleden zijn nog aan boord. “Dat maakt de zaak ook delicaat”, zegt gouverneur Carl Decaluwé, die maandagavond telefoneerde over de vondst met de Duitse ambassadeur in België.

De loop van het kanon is leeg, wat doet vermoeden dat de onderzeeër op de terugweg was richting Zeebrugge

“Ik heb een goed contact met het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ), dat regelmatig scans doet van de zeebodem”, zegt Tomas Termote. “Zo merkte ik begin dit jaar een sigaarvormig object dat mogelijk een duikboot kon zijn. In de zomer dook ik er voor het eerst naartoe. Ik ontdekte een vrijwel intacte onderzeeër, die er onaangeroerd bij lag en vrijwel intact was. Ik was erg onder de indruk, ook omdat snel duidelijk werd dat de bemanning nog aan boord moest zijn. Enkel het achterste toegangsluik was open, maar het interieur bleek tot bijna boven gevuld met zand. Ik vond de onderzeeër op een diepte van 25 tot 30 m. Het wrak is 27 m lang, waar een UB II-duikboot normaal 36 m lang is. De boeg ontbreekt en ligt er in brokstukken bij. De onderzeeër kwam wellicht in aanraking met een mijn of dieptebom en kwam zo aan zijn einde. De loop van het kanon is leeg, wat doet vermoeden dat de onderzeeër op de terugweg was richting Zeebrugge.”

Tomas Termote zal nog eens naar het wrak duiken in de hoop het nummer op de schroef te kunnen aflezen. Zo kan de duikboot exact geïdentificeerd worden. Er zijn een drietal mogelijkheden: de UB-27, UB-29 of UB-32. Van de drie onderzeeërs is de bemanningslijst bekend. Identificatie van het wrak betekent dus ook identificatie van de overleden bemanningsleden.

“Dat maakt de zaak erg delicaat”, zegt gouverneur Carl Decaluwé, wettelijk de ‘ontvanger’ van archeologische vondsten in onze wateren. “Ik belde gisteravond al met de Duitse ambassadeur in Brussel en mocht het schip geïdentificeerd worden, zullen we ook eerst de Duitse ambassade en zo de betrokken families inlichten. Vermoedelijk blijft de onderzeeër liggen waar hij nu ligt, als zeemansgraf. Het wrak naar boven halen zou enorm veel geld kosten. De procedure wordt wel op gang gezet om de onderzeeër te laten beschermen.”

“Er zijn al elf gezonken U-boten gevonden in de Belgische wateren, maar deze is het best bewaard”, aldus Tomas Termote. “Hij vertegenwoordigt een eenheid, de Flandernflottille, die het meeste verliezen toebracht aan de geallieerden in vier jaar oorlog op zee. Met een vloot van uiteindelijk 93 U-boten konden de Duitsers vanuit de havens van Zeebrugge en Oostende tegen mei 1918 een totaal van 2.554 Britse, geallieerde en neutrale schepen tot zinken brengen, in totaal 2,5 miljoen ton. Maar voor deze bittere strijd op zee betaalden ook de Duitsers een hoge tol: van de 93 in Vlaanderen gestationeerde duikboten gingen er 70 verloren, of een verlies van 1.200 manschappen.”

De locatie van de vondst wordt niet bekendgemaakt. Tomas Termote legt uit dat de vindplaats ‘natuurlijk beschermd’ is en ook in een vaarroute ligt. Daarom kan je er enkel naartoe varen met toestemming van de bevoegde diensten. Die zullen daar voorlopig geen toelating voor geven. Eens beschermd, kunnen geïnteresseerde duikers wel toestemming vragen om naar het wrak te duiken. Dat geldt ook voor andere beschermde vondsten op zee. Ze mogen het dan uiteraard niet aanraken.

(HH)