De recente versoepeling van de drinkwaternormen door Vlaams minister Jo Brouns (CD&V) zorgt voor opschudding. De Watergroep mag tijdelijk hogere concentraties van het pesticide 1,2,4-triazool in drinkwater toelaten. Deze maatregel is bedoeld om tekorten aan drinkwater te voorkomen. In de gemeente Anzegem fronst men de wenkbrauwen: uit gegevens van De Watergroep blijkt dat het drinkwater van een aantal deelgemeenten van Anzegem meer pesticidenresten bevat dan de rest.
“Ik heb al twee vragen ingediend voor de minister hierover”, stelt Vlaams parlementslid Jeremie Vaneeckhout (Groen) en gemeenteraadsvoorzitter Anzegem (Inzet). “Over hoe ze garanderen dat de gezondheid niet in het gedrang komt en hoe ze de boeren gaan helpen om het overgebruik van pesticiden aan te pakken.”
Bedreiging volksgezondheid
Jeremie Vaneeckhout, Vlaams Parlementslid (Groen), hekelt de versoepeling: “Dit is een bedreiging voor de volksgezondheid.” Op zijn sociale media trekt de Kasternaar stevig van leer en spreekt hij voor gans West-Vlaanderen. “West-Vlaanderen heeft niet alleen het slechtste openbaar verover, het slechtste mentale welzijn en het slechtste leidingwater. We hebben ook nog eens de slechtste en minste natuur. Maar zwijgen en werken, dat kunnen we wel”, klinkt hij misnoegd. 1,2,4-triazool is een afbraakproduct van het schimmelbestrijdingsmiddel metconazool, dat in de landbouw wordt gebruikt. Volgens de Europese regelgeving mag de concentratie van deze stof in drinkwater maximaal 0,1 microgram per liter bedragen. Minister Brouns heeft echter toestemming gegeven om deze norm tijdelijk te verhogen tot 1 microgram per liter, wat tien keer hoger is dan de Europese norm. De Watergroep heeft aangegeven dat de kwaliteit van het drinkwater op elk moment wordt gemeten, opgevolgd en gerapporteerd. Desondanks blijft de vraag of deze tijdelijke versoepeling van de normen daadwerkelijk geen risico’s voor de volksgezondheid met zich meebrengt.
Een bredere discussie
De situatie in Vichte en aangrenzende dorpen, illustreert een groter probleem. Moeten landbouwpraktijken en pesticidengebruik strenger gereguleerd worden? Is preventie de sleutel? Lokale politici zoals Davy Demets (Inzet) en Gino Devogelaere (Samenéén) benadrukken de urgentie van onderzoek en de nood aan effectieve maatregelen om de waterkwaliteit te verbeteren en de volksgezondheid te beschermen. “Eén ding is duidelijk: een duurzaam beleid voor waterkwaliteit dringt zich op, lokaal én Vlaams”, zegt schepen van Milieu Davy Demets (Inzet). Hij benadrukt de noodzaak van onderzoek, ook naar lokale factoren. “Vlaanderen moet zorgen dat elke inwoner toegang heeft tot veilig drinkwater. We moeten zorg dragen voor de natuur en waken over onze gezondheid.” Ook schepen van Openbare werken Gino Devogelaere voelt zich betrokken. “Zeker gezien de hoge kosten die gemeenten betalen voor het water, moet De Watergroep zorgen dat het in orde is!” vult hij aan.
Verschillende waterproductiecentra
Wat de verschillen betreft in Groot-Anzegem, leert een klein onderzoek dat het leidingwater uit verschillende waterproductiecentra afkomstig is. Vichte, gehucht Heirweg en een deel van Ingooigem worden voorzien door Waarmaarde en De Gavers – zoals onder meer Deerlijk en Waregem – waar de norm van 0,1 microgram per liter drinkwater soms wordt overschreden, het andere Anzegems grondgebied, waaronder Tiegem, Kaster, Anzegem en een deel van Ingooigem worden van leidingwater voorzien enkel door het watergewinningsgebied Waarmaarde, waar de norm niet overschreden wordt.
Experts
De Wet op de Drinkwaterkwaliteit is complex en de studies over microverontreinigingen zoals pesticiden en PFAS zijn langdurig en ingewikkeld. De Watergroep heeft de verantwoordelijkheid om het drinkwater te leveren “Experts zoeken vanuit onderzoek naar antwoorden”, stelt schepen Demets, die vanuit zijn ingenieur opleiding Milieusanering en Technologie met kennis van zaken meedenkt. “Maar voorlopig blijft het bij lange analyses en hoop dat de waterkwaliteit geen grote problemen veroorzaakt. Er moet actie genomen worden! We kunnen niet blijven wachten tot we helemaal zeker weten wat de langetermijneffecten zijn. De chemische vervuiling is al jarenlang een probleem, maar nu is het tijd om concrete stappen te zetten. Vlaanderen moet zorgen voor betere waterzuiveringstechnologieën en strengere regels voor het gebruik van schadelijke stoffen. Het kan niet langer zo doorgaan.”
