Volgens een nieuwe kaart van Departement Omgeving loopt een groot deel van West-Vlaanderen verhoogd risico op het scheuren, barsten of verzakken van een woning. De kaart toont op welke plaatsende bodem in Vlaanderen gevoelig is voor het krimpen en uitzetten van de ondergrondse kleilaag bij verandering van het watergehalte. Dat kan zorgen voor mee risico op het verzakken, barsten of scheuren van een woning.
Op vele plaatsen zit er klei in de Vlaamse bodem, wat ervoor zorgt dat die gronden in een bepaalde mate plastisch zijn. Die kleimineralen kunnen water opnemen en afgeven, waardoor ze kunnen krimpen of zwellen. Bij een verandering van het watergehalte in de grond kan de bodem ook veranderen van volume.
Hoeveel de grond kan zwellen of krimpen is afhankelijk van de mineralen, de diepte van de klei, de dikte van de grond en de verweringsgraad. Het watergehalte in de bodem kan wijzigen door verschillende redenen, zoals seizoenale schommelingen (winter versus zomer), welke en hoeveel van een bepaalde vegetatie in de buurt. Dit wordt ook mogelijks beïnvloed door klimaatswijzigingen.
Risico’s
Dat klei kan krimpen of zwellen brengt een risico met zich mee bij het bouwen op zulke gronden of bij het hergebruiken van die bodem. Daarom stelde het departement Omgeving van de Vlaamse overheid nu enkele kaarten op en maakten ze een loket. “Daarmee willen we informatie aanbieden over waar klein mogelijks voorkomt in de Vlaamse bodem en ook over de gevoeligheid van die grond.” (Lees verder onder de kaart)
Uit de kaart blijkt dat het grootste deel van onze provincie, gaande van de kust tot de Westhoek, Midden en Zuid-West-Vlaanderen een hoog risico loopt. De helft van die zone, het zuidelijke deel van de Westhoek, Zuid-West-Vlaanderen en een deel van Midden-West-Vlaanderen lopen een zeer hoog risico.
Voor de kaart werd ook het voorkomen van de leemgronden in rekening gebracht, omdat die gelijkaardige eigenschappen van klei kan vertonen. Glauconiet is een specifiek mineraal van klei, dat invloed heeft op het zwellen en krimpen van de klein en zorgt voor een typisch olijfgroene kleur in de bodem. Die specifiek moet in de toekomst nog beter in beeld gebracht worden.
Onderzoek
Deze kaart is het resultaat van een onderzoek van Sumaqua, Buildwise en professor Jan Maertens in opdracht van Departement Omgeving. De kaart toont de gevoeligheid van de bodem en ondergrond tot 5 meter diepte in Vlaanderen voor krimp- en zwelfenomenen. De focus lag op de bovenste 5 meter van de grond, omdat het watergehalte in deze zone beïnvloed kan worden door bijvoorbeeld een geventileerde kruipkelder of het wortelstelsel van bomen dat zo diep kan reiken om water te zoeken.
Naast deze kaart hebben de onderzoekers ook een inventaris opgesteld van schadegevallen door het krimpen en zwellen van de bodem. Op basis van beschikbare grondmonsters ging men elke laag van het geologische model van Vlaanderen classificeren en bepalen hoe gevoelig deze is. Op basis daarvan koos men voor 5 gevoeligheidscategorieën van zeer hoge gevoeligheid (rood) tot zeer lage gevoeligheid (lichtgroen). Deze kaart is op dit moment de beste indicatie van de bodemgevoeligheid.
Grondonderzoek
Deze kaart is een basis waarop er bijkomende maatregelen kunnen genomen worden, Maar die moeten grondig en kritisch geïnterpreteerd worden. Om een uitspraak te doen over een specifieke locatie is er volgens de onderzoekers nog altijd een grondonderzoek nodig.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
