Helena Van Tichelen mag naar Klimaatconferentie in Egypte: “België blijft een slechte leerling in de klas”

Een handvol Vlamingen mag van 6 tot 18 november mee naar de Klimaatconferentie van Sharm-el-Sheikh en één daarvan is Helena Van Tichelen (20) uit Waregem. Toeval is dat niet want de derdejaarsstudente bio-ingenieur is niet alleen studentenvertegenwoordiger aan UGent maar ook beleidsverantwoordelijke duurzaamheid in de studentenraad.

Grijs en kleurloos, het zijn omschrijvingen die in de verste verte niet passen bij de Waregemse kotstudente. Amper twaalf was ze toen ze zich al wilde inzetten voor Somival, de sportvereniging voor mensen met een beperking. Ze kleurt ook graag buiten de lijntjes. Dat bleek enkele jaren geleden toen ze bijna nooit ontbrak op de klimaatmarsen, ook al moest ze daarvoor spijbelen. Nu mag ze dus als een van de ‘Gentse’ studenten naar Egypte.

Ik neem aan dat je trots bent dat je een van de uitverkorenen bent om naar de Klimaatconferentie van de Verenigde Naties te gaan.

“Ja dat ben ik zeker. Ik kijk er heel erg naar uit, al is het ook met een dubbel gevoel dat ik zal vertrekken. Wat me niet lekker zit, is dat ik in een land woon dat het op het vlak van klimaatdoelstellingen niet goed doet. Erger, België behoort tot de slechtste leerlingen van de klas in Europa. Ik ga daar ongetwijfeld in contact komen met mensen die aan den lijve ondervinden wat de gevolgen zijn van de klimaatcrisis, terwijl ze daar weinig schuld aan hebben. Rijke landen, zoals België er één is, zijn dat des te meer. Dat maakt dat ik naast trots toch ook enige gêne zal voelen als ik bijvoorbeeld met slachtoffers zal praten van de grote overstromingen dit jaar in Pakistan.”

Jonge mensen als Greta Thunberg of Anuna De Wever gaan voorop in de strijd tegen klimaatverandering. Zijn dat voorbeelden voor jou?

“Ik heb enorm veel respect voor allebei, zeker voor iemand als Greta Thunberg die bereid was om haar leven volledig om te gooien voor de klimaatstrijd. Toen ik in het secundair onderwijs zat, heb ik Anuna De Wever wel eens gezien op de klimaatmarsen waaraan ik deelnam.”

Deelnemen aan klimaatmarsen, dat betekende toen spijbelen. Dat maakte je niets uit?

“Ik vond het belangrijk om op te komen voor onze toekomst en had het ervoor over om een paar lessen zelfstandig in te halen. Eén keer was ik er helemaal alleen van mijn school. Ik vond en vind nog altijd dat we, zeker als jongeren, niet aan de kant mogen blijven staan als het over klimaatonrechtvaardigheid gaat. Sommige van mijn medeleerlingen vonden het knap dat ik dat deed en bereid was om daarvoor te spijbelen, anderen minder. Gelukkig was er wel begrip van mijn leerkrachten. Toch ben ik wel eens naar het centrum voor leerlingbegeleiding (CLB) moeten gaan uitleggen waarom ik zoveel onwettig afwezig was van school. Erg zwaar werd er uiteindelijk niet aan getild omdat ik altijd goede punten ben blijven behalen. Het zorgde ook voor mogelijkheden. Zo mocht ik nadien zelfs nog voor een Engelstalige klas gaan praten over het klimaat (lacht).”

Als kind werd ik er al ziek van als ik leed zag op televisie

In Gent ben je studentenvertegenwoordiger. Komen studenten naar jou als er sprake is van grensoverschrijdend gedrag?

“Ik werk niet rond dit onderwerp, maar elke student kan bij mij terecht en dan kan ik ze wel doorverwijzen naar de juiste persoon en instanties.”

Zie je grensoverschrijdend gedrag zelf als een groot probleem en heb je er persoonlijk al mee te maken gehad?

“Ik heb daar zelf nog geen last van gehad en in mijn vriendenkring ken ik evenmin iemand die daar klachten over heeft. Maar dat is natuurlijk niet het punt. Van zodra er één persoon is die hiermee geconfronteerd wordt, is dat één keer te veel en is het van het grootste belang om dat ernstig te nemen.”

Is er naast de studies en de engagementen ook tijd om wel eens af te zakken naar de Overpoort of een andere studentenbuurt?

“Hm, de Overpoort is niet meteen de plek die bij mij tot de verbeelding spreekt. Het is er me allemaal wat te druk en te schreeuwerig. Als ik wil ontspannen, doe ik dat liever op een andere manier: door samen met andere vrienden en vriendinnen op kot wat te gaan kletsen of om iets te gaan drinken in een rustig café.”

Was je als kind ook al zo betrokken bij de problemen in de wereld?

“Ja, het was zelfs zo erg dat als ik op tv beelden zag van mensen die in armoede moesten leven of het slachtoffer werden van een overstroming, dat ik me daar fysiek niet goed bij voelde. Als kind wrong het enorm dat ik daarbij dan niet kon helpen. Ik was dan ook blij toen ik op mijn twaalfde mocht meehelpen bij Somival. Dat ik iets kon doen voor een ander, betekende veel voor mij en dat is nog altijd zo.”

Kom je ooit terug in Waregem wonen?

“Dat kan ik niet voorspellen. Ik zal hier wel altijd graag blijven terugkomen. Mijn familie en een deel van mijn vrienden wonen hier, mijn hobby’s zijn hier en ik ben gehecht aan de koeien in de weide achter onze tuin (lacht). Het geeft me altijd een gevoel van thuiskomen als ik ze zie staan.”