Bewoners Westhoek houden hart vast voor een nat najaar: “Als ik terugdenk aan vorig jaar, krijg ik kippenvel”

Stefaan Kempynck in de weer met zandzakjes om de dijk te versterken. © TP
Camille Jonckheere

De beelden van de verwoestende kracht van storm Boris roepen nare herinneringen op bij slachtoffers van de wateroverlast in de Westhoek vorige herfst. Ze houden hun hart vast voor wat het najaar brengt. “We hebben geen flauw idee van wat er al ondernomen is om ons beter te beschermen.”

Marino (47) uit Merkem

Premier Alexander De Croo kwam de situatie in Houthulst bekijken op 16 november 2023.
Premier Alexander De Croo kwam de situatie in Houthulst bekijken op 16 november 2023. © KURT DESPLENTER BELGA

Het was erop of eronder voor landbouwer Marino Leeman (47), halfweg november 2023. Door de hevige wateroverlast in de Westhoek moest Marino de dieren van zijn boerderij in Merkem, een deelgemeente van Houthulst, evacueren. Hij bleef alleen achter met zijn melkkoeien, omdat die niet konden verplaatst worden. “De winterdijk was mijn redding. Als die was gebroken, was mijn hele bedrijf ondergelopen”, blikt Marino terug.

Bijna een jaar later ziet Marino schot in de zaak komen. “Eindelijk zijn ze begonnen aan de herstelling van de winterdijk. Eindelijk. Al kwam de aannemer dat pas een week voor de werken vertellen”, aldus Marino, die de Vlaamse Waterweg een gebrek aan communicatie verwijt. “Op het moment van de wateroverlast was daar niets op aan te merken. Maar eenmaal het water weg was, was het wachten op nieuws. De hele zomer hebben we niets vernomen. Met de burgemeester heb ik een goed contact, hij hielp me met vragen over de schadedossiers. Maar hogerop lijkt de communicatie te stroppen. We kunnen nergens terecht met onze vragen en moeten het meeste via de pers vernemen.”

“Hopelijk is de winterdijk af voor het weer regent”

Hij kijkt met een bang hart naar wat komt. “Als de winter even vroeg begint als vorig jaar, zitten we met een probleem. Hopelijk is de winterdijk af voor het opnieuw regent. De kans is klein dat het dit jaar opnieuw zó erg zal zijn, maar we moeten voorbereid zijn. De beelden van vorig jaar zitten nog in mijn achterhoofd. Als ik eraan terugdenk, krijg ik kippenvel.”

Chantal (69) uit Lo-Reninge

Chantal Schelstraete (69) uit Lo-Reninge zat sinds begin november vast in haar eigen huis. Alle toegangswegen waren volledig ondergelopen. Twee weken lang hield ze het uit op haar eilandje dankzij een goede voorraad, de boodschappen van haar dochter en de hulp van de brandweer. Maar toen het waterpeil een cruciale piek bereikte, werd Chantal toch geëvacueerd. “Bij mijn terugkeer stond er 30 centimeter water in de kelder. Mijn huis zelf bleef gelukkig gespaard, al scheelde het slechts 10 centimeter. Ik woon hier al 40 jaar en het water is nog nooit zo dicht gekomen, zelfs niet bij de overlast in 1993.”

Tot vandaag is Chantal niet op de hoogte van genomen maatregelen. “Ikzelf heb nog geen informatie gekregen. Wel heb ik al horen waaien dat er plannen zijn om de IJzer te baggeren en dat ze nu de Winterdijk aan het restaureren zijn. Waar ik woon, zijn ze er precies niet echt mee bezig of verandert er toch nog niets. Dat zorgt voor frustratie, maar het helpt niet om je alles hard aan te trekken, dus probeer ik het los te laten. Het enige wat ik kan doen, is vanaf nu mijn diepvriezer in de garage zetten in plaats van in de kelder. Eén ding is zeker: bij de volgende wateroverlast blijf ik thuis op mijn eiland om alles in de gaten te houden en desnoods water weg te pompen.” (lees verder onder het kaderstuk)

Reactie Vlaamse Waterweg: “Communicatie wordt een extra aandachtspunt”

Meerdere bewoners van de getroffen regio verwijten De Vlaamse Waterweg een gebrek aan communicatie. “We kunnen uiteraard niet naar alle bewoners van alle getroffen gemeenten brieven schrijven. Betrokkenen hebben alleen boodschap aan maatregelen die effect hebben op hun omgeving”, stelt Liliane Stinissen.

“Voor grotere ingrepen opteren we voor een persbericht. Iedere betrokken instantie probeert tijdig te communiceren over geplande werken. Wij delen bijvoorbeeld iedere actie expliciet op onze website, op een aparte pagina rond Weerbare Westhoek. Mensen moeten zeker niet ongerust zijn. We hebben begrip voor de bezorgdheden, maar we zijn er volop mee bezig. En we maken er een extra aandachtspunt van om tijdig te communiceren.”

Stefaan (58) uit Merkem

Toen het water op 17 november ei zo na over de winterdijk stroomde, vreesde Stefaan Kempynck (58) uit het Houthulstse Merkem voor het ergste. “Ons huis is langs drie zijden omringd door die dijk. Gelukkig had De Vlaamse Waterweg samen met de brandweer extra zandzakken gelegd, zodat de IJzerzee niet in ons huis zou binnenkomen.” Stefaan kan dus niet klagen over de hulp tijdens de overstromingen, maar vandaag is hij minder tevreden.

“Volgens mij hebben de instanties die deel uitmaken van de taskforce toch een zekere informatieplicht naar ons. Als bewoners, die enkele maanden geleden nog geëvacueerd moesten worden, weten wij zo goed als niets over de plannen om een herhaling of erger te voorkomen. Bang zijn we niet, je kan hier niet wonen als je niet om kan met water. Maar ze zouden op z’n minst een brief kunnen sturen of een infomoment organiseren.”

“Wij weten van niets”

“We vangen van alles op, maar er wordt ons niet officieel meegedeeld. Brieven met mijn vragen aan de top van de Vlaamse Waterweg of de burgemeester blijven helaas onbeantwoord. Duidelijke communicatie zou veel bezorgdheid wegnemen.”

Lees meer over: