De nieuwste aardappelfabriek in de Westhoek verwelkomde woensdag de Europese Commissie, samen met de CEO van de Belgische aardappelsector die voor het eerst reageert op aantijgingen rond chemicaliën in het West-Vlaamse drinkwater. “Ik verwacht een actieplan met budget tegen de zomer.”
De West-Vlaamse aardappelindustrie boert uitstekend. Heuvellandse ‘aardappelkoning’ Clarebout opende vorig jaar een nieuwe fabriek in Duinkerke. Vanuit het nieuw hoofdkantoor in Wielsbeke breidt Agristo uit, met een productiesite ‘op eigen bodem’, een groeiende aanwezigheid in Azië en extra productiesites in Noord-Frankrijk en de Verenigde Staten. In Westhoekstad Poperinge verrees enkele jaren geleden de nieuwste aardappelfabriek door Aviko. “Daar verwelkomden we woensdag een delegatie van de Europese Commissie”, vertelt Christophe Vermeulen. Hij is CEO van Belgapom, de beroepsvereniging voor de Belgische aardappelhandel en -verwerking.
Schimmelbestrijders
De sterk groeiende agro-industrie wordt al langer geviseerd door de West-Vlaamse Milieufederatie en nu ook door de West-Vlaamse deputatie. “De correlatie tussen aardappelteelt en triazolen is toch duidelijk”, opperde gedeputeerde van Milieu, Natuur en Landschap Jurgen Vanlerberghe (Vooruit) uit Poperinge.
De aanleiding: onze openbare omroep bracht vrijdagavond het nieuws naar buiten dat De Watergroep twee jaar drinkwater mag produceren uit water met meer resten van schimmelbestrijders dan Europa eigenlijk toelaat. Vooral een probleem in de Westhoek, zo blijkt, en een beslissing van Vlaams minister van Omgeving en Landbouw Jo Brouns (CD&V) die dateert van 20 december.
Eerste reactie
Vermeulen volgde het recente nieuws en de aantijgingen aan het adres van de agro-industrie op de voet en reageert nu voor het eerst. “Het is niet slecht dat men nog eens wijst op een problematiek die wel degelijk bestaat”, zegt hij. “Maar voor het specifieke probleem van 1,2,4-triazool wijst men onmiddellijk naar de aardappel- en groenteverwerkende industrie, de sterke sectoren hier in West-Vlaanderen. Dat is niet volledig terecht. Wij zaten al een paar keer samen met De Watergroep. Daar bleek duidelijk dat dit niet helemaal één op één van de aardappelen of groenten afkomstig is. Er zijn een hele resem oorzaken voor het restant fungicide dat men heeft gedetecteerd.”
“Vervuiler betaalt”
Vanlerberghe wil “dat de vervuiler betaalt”. “Eerder rapporteerde een grote aardappelverwerker historisch hoge winsten”, stelde hij. “Is het niet stilaan tijd om het debat te openen over de vraag wanneer het agro-industriële complex haar verantwoordelijkheid ten volle zal nemen? Wordt het niet stilaan tijd voor een milieuherstelfonds, gespijsd door de verwerkende industrie? Of blijven we wegkijken van de problemen, om dan geschokt te zijn als er straks een teeltverbod moet worden ingevoerd?”
Actieplan
“Wij nemen wél onze verantwoordelijkheid en daar zijn we al een tijdje mee bezig”, pareert Vermeulen. “We werken al anderhalf jaar op de piste van een milieuherstelfonds. Ik ben blij dat de gedeputeerde dit ergens heeft opgepikt. Uitgerekend met de provincie en met Inagro zitten we rond de tafel voor concrete acties en investeringen. Maar men moet niet zomaar met de vinger wijzen en verwachten dat de groente- en aardappelindustrie het allemaal opvangt. Het moet een samenwerking zijn met landbouw- en natuurorganisaties, een stuk overheid, en een groot stuk industrie. Daar zijn we wel toe bereid.”
“Het is jammer dat men opiniestukken schrijft en de pers belt in plaats van eerst even de industrie zelf te raadplegen, dan zou men weten waar we mee bezig zijn”, vervolgt Vermeulen. “Ik werk heel graag constructief achter de schermen aan een concreet actieplan met budget en alle toeters en bellen tegen deze zomer, dus nog even geduld. Daarna is het aan andere instanties om mee op de kar te springen.”
West-Vlaams probleem
“Vooral in West-Vlaanderen hebben we een probleem omdat er hier een intensieve landbouw is. Wij willen samen met de landbouwers naar een zo duurzaam mogelijk teelt. Deze omslag moet dringend gebeuren en daar zijn we hard mee bezig. Met raad en sensibilisering bij de telers en op bedrijfsniveau in de industrie door aangepast waterbeheer met minder verbruik en meer zuivering. In historisch vervuilde gebieden kunnen we bijkomende investeringen doen.”
Leren van Europa
Het Europees bezoek in de Westhoek bleek leerrijk. “Met de delegatie van de Europese Commissie hadden we het over deze problematiek”, aldus Vermeulen. “We vroegen hoe zij ons konden helpen. De wetgeving komt van Europa en op vraag van de Europese Unie moeten bedrijven duurzaamheidsrapporteringen uitvoeren. We moeten een zo duurzaam mogelijk product verwerken en op het bord van de mensen krijgen, ook op vraag van de klant. Een hele namiddag hebben we gediscussieerd over goede bodem- en waterkwaliteit en een zo precies mogelijke gewasbescherming. We zijn er dus fel mee bezig, de industrie is zelfs vragende partij om stappen te zetten.”
Bemesting
“Trouwens, we werken ook aan zo weinig mogelijk bemesting en zitten hiervoor voorlopig enkel samen met de landbouwsector”, merkt Vermeulen op. “De natuursector weigert aan tafel te komen voor een charter rond duurzame bemesting, ik weet niet echt waarom. Daar zullen we maatregelen voorstellen rond nitraten. Ik hoop dat ik erover in gesprek kan gaan met de natuurorganisaties en gedeputeerde Vanlerberghe. Met zijn collega Bart Naeyaert, gedeputeerde van Landbouw en Waterbeleid (CD&V), zaten we al frequent aan tafel en met zijn kabinet hadden we constructieve gesprekken. Waarom dat niet opentrekken zodat we allemaal samen aan hetzelfde zeel trekken?” (TP)
Komt er bij jou drinkwater met meer resten van pesticiden uit de kraan? Check het hier op de kaart.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
