Stormloop op garnaalkroketten door schaarste aan garnalen: “Ze vliegen echt de deur uit”

Jan Liebrechts en Silke Beirens van restaurant North blijven garnaalkroketten serveren ondanks de schaarste van de garnaal. © PETER MAENHOUDT
Camille Jonckheere

De prijzen van de verse Belgische garnalen staan de afgelopen weken zeer hoog en dat heeft ook zijn gevolgen voor de restaurants. “Net omdat er zo weinig garnalen te verkrijgen zijn, willen mensen ze hier nog vlug komen eten. De kroketten vliegen de deur uit en dat terwijl het voor ons afwachten is of we er nog direct aan zullen geraken”, klinkt het bij restaurant North in Oostende. Toerisme Oostende ziet voorlopig nog geen reden om het jaarlijkse garnaalkrokettenfestival te annuleren.

Het aantal verse garnalen dat de Belgische rederijen op vandaag kunnen aanleveren ligt zeer laag. Verschillende factoren, zoals het slechte weer, de weinige eitjes van de garnalen in de voorzomer en de overvloed aan wijting die de garnalen opeet kunnen aan de oorzaak liggen. “Normaal werken we met garnalen van rederij Desmit. Afgelopen weekend konden we voor onze kroketten na veel zoeken nog aan verse garnalen geraken in Nederland, maar ook daar is de prijs enorm gestegen”, zegt chef-kok Jan Liebrechts. Hij won met zijn team van Restaurant North in Oostende de publieksprijs op het jaarlijkse garnaalkrokettenfestival in Oostende. En die garnalen hebben ze nu meer dan nodig. “Door het nieuws wil iedereen nog eens een goede kroket proeven. In een normaal weekend verkoop ik er een 200-tal, maar nu vliegen ze de deur uit. Vorig weekend hebben we 300 garnaalkroketten geserveerd, we kunnen amper bijbenen. Voorlopig hebben we beslist om de prijs niet te wijzigen en af te wachten.”

Schrappen op het menu

Ook Shannah Zeebroek van Café Du Parc in Oostende is genoodzaakt om zich aan te passen. “Een van onze delicatessen is een pistolet met handgepelde garnalen of een aperobordje, waar mensen zelf nog de garnalen kunnen pellen. Die kunnen we nu al sinds de kerstperiode niet meer serveren. We wachten liever wat tot de prijs opnieuw gestabiliseerd is in plaats van dat door te rekenen aan onze klanten. Kroketten bieden we wel nog aan, maar daarvan is de prijs immens gestegen bij onze producent.”

Shannah kijkt er niet vreemd van op dat er nu niet veel garnalen zijn. “Het is ook totaal het seizoen niet ervoor. Ik verwacht dat de prijzen pas vanaf mei zullen zakken. Garnaalkroketjes eten aan de kust is voor vele mensen een traditie, maar misschien moeten we garnalen meer eten in het seizoen in plaats van daarbuiten. De gernoazen zijn fantastisch, maar als we ze willen houden moeten we misschien iets consuminderen zodat we de zee niet leegvissen.”

“Misschien moeten we garnalen meer eten in het seizoen” – Shannah Zeebroek (Café Du Parc)

Ook Jan vraagt zich af of er maatregelen moeten genomen worden. “Zou het helpen om twee jaar niet meer naar garnalen te vissen? Daar heb ik mijn twijfels bij, want dan moeten de andere landen in de buurt daar ook mee stoppen en moeten de vissers, producenten en horeca hiervoor gecompenseerd worden. Voorlopig is het nog niet aan de orde en we mogen dan ook nog niet direct panikeren. Enkele jaren geleden stond de garnaal ook erg duur en dat is daarna terug gestabiliseerd. Wij hopen volop dat de situatie deze zomer zal verbeteren.”

Natuurlijk zijn er nog altijd alternatieven voor de garnaalkroket. “Afgelopen weekend hebben we kroketten gemaakt van langoustines en die waren zeker en vast geslaagd. Het is ook een duur product, zoals de garnalen op dit moment, maar ze zijn wel voorradig. Het is niet de oplossing, maar we kunnen het overwegen”, besluit Jan. Volgens Shannah zijn er zeker alternatieven. “Er zit meer in onze Noordzee dan de garnalen. We kunnen ook perfect kreukels of wulloks aanbieden als aperitief. Maar dat is minder gekend, waardoor mensen het niet meteen zullen bestellen. En zeg nu zelf, een pistolet met verse garnalen, beter bestaat er toch niet?”

Festival in oktober

Toerisme Oostende hoopt ook op een goed zomerseizoen van de garnalen om hun jaarlijkse garnaalkrokettenfestival opnieuw te laten doorgaan. “Dat staat pas gepland in oktober op het einde van het seizoen. Op vandaag is er voor ons geen teken om het evenement te annuleren. Voorlopig wachten we af en zien we het hoopvol in”, klinkt het bij Toerisme Oostende.

Producenten van garnaalkroketten bijten op hun tanden: “Ongezien”

Volgens de producenten van garnaalkroketten zorgen niet alleen de hoge prijzen voor kopzorgen, maar is het vooral de weinige aanvoer van garnalen die hen ‘s nachts wakker houdt. “Dure prijzen hebben we al eerder gehad, maar het is ongezien dat we er zo moeilijk aan geraken. Mijn grootvader is een vierde generatie garnaalvisser en deze situatie maakten we nog nooit mee. De prijs voor een kroket is nu al met 30 procent gestegen, maar dat is niets in vergelijking wat wij meer moeten betalen. Ook al hebben de klanten begrip voor de hogere prijzen, toch kan je dat niet blijven doorrekenen”, zegt Eli Vandersnickt, zaakvoerder van d’Eli Delicatessen in Brugge, gekend voor zijn garnaalkroketten.

“Op een week tijd heb ik 1.000 kilo ongepelde garnalen nodig, maar nu kan ik nog maximum 300 kilo aankopen. Wij kunnen nu nog een drietal weken verder aan de slag, maar we hebben geen idee hoe het erna zal uitzien. Alles hangt af van de vangsten. Mensen bestellen nu volop kroketten om die zelf in te vriezen als stock, maar dat maakt de situatie net erger. Het is veel beter om te doseren. Door alles snel op te kopen, zullen we de markt kapot maken.”

Grijze garnalen

“We zijn al blij als we iets kunnen krijgen: Belgische, Nederlandse of Duitse garnalen”, stelt Eli. Revi Food in Oostende, producent van onder andere garnaalkroketten, gebruikt grijze garnalen uit het buitenland om hun productie rond te krijgen. “Dat hebben we in het verleden al nog meegemaakt, en is niet het einde van een tijdperk. Het blijft wel natuurlijk een levend organisme in het wild, dus dan ben je afhankelijk van veel factoren. We proberen nu zoveel mogelijk aan te kopen om de continuïteit aan onze klanten te garanderen, maar we moeten week per week bekijken”, zegt marketing manager Simon Rosseel. Ook Revi Food trok ondertussen de prijzen wat op. “Als de vangsten goed zijn, dan zal die prijs waarschijnlijk niet meteen zakken. Want de grote garnaalboeren zullen eerst hun voorraden opnieuw willen aansterken. We moeten door de zure appel bijten en hopen op een redelijk vangst deze zomer.”

Alternatief op komst?

Momenteel krijgt Madam Kroket hun productie nog rond. “Nu zitten we in de meest rustige periode van het jaar. We houden ons hart vast voor de zomer. Daarom nemen we geen nieuwe cliënten aan. Als we op een week 1.000 kroketten maken, dan zijn 700 ervan met garnalen. De rest kunnen bijvoorbeeld van langoustines of krabben zijn. Garnalen blijven nog altijd de beste. Als de situatie niet verbetert, dan zullen we verplicht zijn om andere dingen te vinden, zoals de roze garnalen uit Frankrijk of scampi’s, maar dat heeft niet dezelfde smaak. Dit tekort heeft een grote invloed op onze handel”, zegt Fabienne Schroetter.

Noorse garnaal

Ook Eli probeert andere opties te verkennen. “We zijn aan het testen met een Noorse roze garnaal. Die staat niet zo duur en zo kunnen mensen die het budget niet hebben toch een soort gelijkaardige kroket aankopen. Aan garnalen gekweekt in Suriname of Thailand gaan we niet beginnen. Hopelijk wordt de situatie iets beter vanaf augustus, want we willen onze jarenlange klanten niet verliezen”, besluit Eli.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier