De Sint-Annakapel is ondertussen een landmark geworden aan de Meikensbossen. Je kijkt er vanop de kapel letterlijk uit op de regio rond de Poelberg. Maar ook qua architectuur is het een meesterstukje. Met haar speciale betonstructuren zorgde Lie Bormans (26) voor een extra toets, waarmee ze ook genomineerd is voor de Henry van de Velde-award. Stemmen kan nog tot vrijdag 15 december.
De Sint-Annakapel, die een hele geschiedenis met zich meedraagt, is sinds dit jaar een trekpleister geworden. Je kan de kapel niet enkel beklimmen om een prachtig zicht te krijgen over de omgeving met de Poelberg en de Meikensbossen, afgelopen zomer was er ook een zomerbar gevestigd en de binnenruimtes zijn te huur als je eens een kleiner event op een unieke locatie wil organiseren met dat tikkeltje meer.
Onvoorspelbaar
De kapel werd in 1864 gebouwd, maar werd nooit ingewijd. Jarenlang stond de kapel te verkommeren, er bleven gewoon nog vier muren over. De bezielers Matthias Mattelaer, die de kapel van zijn vader kocht, en zijn vennoot bij architectenbureau DMOA Benjamin Denef haalden Bert Devos aan boord. Dit drietal zorgde samen met aannemers van om de hoek voor deze prachtige realisatie. Maar ook de jonge architecte Lie Bormans, actief bij DMOA, zette er mee haar stempel op.
Lie Bormans stapt hiermee ook in de voetsporen van haar overgrootvader
De 26-jarige architecte, geboren in Kortrijk, maar nu vanuit het bedrijf in Leuven actief, geeft zelf wat uitleg. “De betonnen wand van de kapel, die onder meer de indrukwekkende trap naar het dakterras flankeert, is geproduceerd als ‘robotische serendipiteit’. Dat is een werkwijze waarmee unieke betontexturen via ambacht en robotica op architectonische schaal ontworpen en gemaakt kunnen worden. Het stelt ons in staat om de uitstraling van betonnen oppervlakken zelf te bepalen aan de hand van unieke en op maat gemaakte kartonpanelen. Robotica maakt het mogelijk om grote oppervlakken te bewerken. Het materiaal voegt een onvoorspelbare dimensie toe aangezien het telkens op een unieke manier reageert op de robotische bewerkingen. De bewerkingen en het materiaalgedrag worden met creativiteit en innovatie omgezet tot intrigerende, karaktervolle texturen met een sterk ambachtelijk uitzicht op de schaal van een volledige gevel.”
“Het idee ontstond tijdens mijn thesis bij het R[x]D-team, door onze gedeelde interesse om de overlap tussen architectuur en robotica te verkennen. Terwijl robotica doorgaans focust op het creëren van identieke resultaten zochten wij naar een manier om het proces te verrijken met creativiteit, onvoorspelbaarheid en menselijke ‘imperfecties’. De ontwerper versterkt de robot en de robot versterkt de ontwerper, in een inspirerende loop van creatie en design. Na talloze experimenten kwamen we uit bij het ontwerpen van unieke betontexturen. Daarbij vond ik het zelf enorm belangrijk om dat creatieve proces te koppelen aan de praktijk. Dat leidde initieel tot een interessante casestudie bij het architectenbureau DMOA en finaal tot het eerste volledig gerealiseerde proefproject.”
Ambacht en techniek
De jury van de Henry van de Velde-award was alvast onder de indruk. “Het is een poëtisch project dat het ambachtelijke aan het innovatieve koppelt. Een robot reproduceert of werkt verder op een handmatige handeling. Ambachtswerk sluipt binnen in een techniek waarbij dat normaal gezien niet komt kijken. Betongieten gebeurt vaak heel serieel. Het karton en het patroon openen heel wat nieuwe mogelijkheden, ook voor anderen om er verder mee te experimenteren.”
Lie Bormans stapt eigenlijk ook in de voetsporen van haar overgrootvader Omer Tossyn (1900-1976). “Die ging haar een eeuw voor. Hij behaalde eveneens een diploma burgerlijk ingenieur en richtte later (voor WO II) een betonbedrijf op in Grimbergen (uitgebaat tot zijn pensioen) waar hij eveneens experimenteerde met betonproducten en de productie ervan”, verduidelijkt een trotse papa Marc Bormans.
Stemmen voor het project van de Sint-Annakapel kan nog tot vrijdag 15 december via henryvandevelde.be/nl/awards/24/robotische-serendipiteit.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
