“Dit afbreken zou schandalig zijn”: verzet tegen sloop van unieke artdeco-galerij in Sint-Jozefscollege

De galerij heeft een lichtkoepel van wel twintig meter, met prachtige marmeren trappen en een mooie vloer. © ED
Erik De Block
Erik De Block Medewerker KW

Er zijn plannen om het Sint-Jozefscollege in de Koestraat in Wervik te verbouwen en te renoveren. Blikvanger in het midden van het schoolgebouw is een galerij van bijna honderd jaar oud, in artdeco-stijl. De galerij zou worden afgebroken en dat stuit op verzet. “Die galerij is uniek voor de regio”, zegt oud-leerling Steven Masil. “Het is historisch en iconisch. Een prachtig staaltje architectuur.” Fractieleider Sanne Vantomme (N-VA) schreef ondertussen een brief naar zowel Vlaams minister van Onroerend Erfgoed Matthias Diependaele als Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (beiden N-VA).

Het ‘Vrij Katholiek secundair onderwijs Menen-Wervik’ heeft bij de stad een aanvraag voor een omgevingsvergunning ingediend. Ze willen verbouwen en renoveren. “Akkoord, het gaat om een oud gebouw en alle begrip dat ze werken gaan uitvoeren”, zegt Steven. “Zoals bijvoorbeeld het isoleren van het gebouw, het vernieuwen van de elektriciteit en de ramen. Waar we zeker niks op tegen hebben want er zijn noden.”

Verborgen parel

“Die galerij heeft een lichtkoepel van wel twintig meter, met prachtige marmeren trappen en een mooie vloer. Als je daar voor het eerst passeert, valt je mond open. Het is een verdoken parel. Ik reageerde verontwaardigd toen ik hoorde dat de galerij zou worden gesloopt. Volgens de bouwheer omwille van de veiligheid. Er is de afgelopen jaren wat lap- en tapwerk aan geweest. Het is misschien het moment om die koepel met allemaal figuurtjes serieus aan te pakken. Die koepel begint ook te vervuilen.”

“Die galerij afbreken, zou schandalig zijn” – Stephane Debonne

De kostprijs voor het verbouwen en renoveren van de middelbare school is door de architect geraamd op zo’n drie miljoen euro en het eventueel behoud van de galerij op 100.000 euro. Steven Masil geniet nu al de steun van de koninklijke Stedelijke Oudheidkundige Commissie Wervik-Geluwe. “Die galerij afbreken zou schandalig zijn”, zegt voorzitter Stephane Debonne. “We ijveren alvast voor het behoud en gaan dat volledig steunen. Het gaat om erfgoed.”

Steun is er ook van uitgeweken Wervikaan Bo Decramer, auteur van het boek Zusters van Liefde van Maria. “Mijn broer Johan is ondervoorzitter van de vzw woon- en zorgcentrum Mater Amabilis, aanpalend in de Sint-Jorisstraat”, zegt Bo die in Lauwe woont. “Die vzw is eigenaar van het schoolgebouw. Ik belde mijn broer en hij weet van niks.”

Rijke geschiedenis

De school heeft een zeer rijke geschiedenis. Aanvankelijk was het uitsluitend een meisjesschool, met als naam Mater Amabilis. Er is daar heel lang geleden een internaat geweest, met leerlingen uit een ruime regio. Na het invoeren van het gemengd onderwijs en de fusie van het vrij onderwijs in de tabaksstad kwam daar een vestiging van vrije basisschool De Graankorrel en die verdween nadat alles werd verdeeld over drie campussen. Het schoolgebouw wordt nu uitsluitend gebruikt voor het secundair onderwijs en heet het Sint-Jozefscollege.

“Vroeger gaven de Zusters van Liefde daar les en was de school hun eigendom”, zegt Bo Decramer. “Ze hielden enorm van die galerij. De zusters waren daar zot van. De school was hun leven.”

Petitie starten

Tijdens het openbaar onderzoek van dertig dagen en tot en met 20 april kan iedereen bezwaar of opmerkingen indienen. Het afleveren van een omgevingsvergunning is finaal de bevoegdheid van het schepencollege, na advies van de omgevingsambtenaar. “We gaan online een petitie starten en zullen ook strooibriefjes verdelen”, zegt Steven Masil. “We gaan zelf een gefundeerd bezwaar indienen.”

De galerij wordt vaak gebruikt door externen. Zoals destijds voor het Klaasbal van de hoogstudentenclub Moeder Werviksche of het eten tijdens Bolle Sint-Martin. Steven Masil hoopt vooral op een gesprek met de bouwheer. “Momenteel krijgen we de kans niet om erover te babbelen”, zegt hij. “Het behoud is een lokale bezorgdheid.”

Emotionele waarde

“Als de kostprijs het probleem is, waarom dan bijvoorbeeld niet met een crowdfunding starten. Duizenden jongens en meisjes uit Wervik gingen daar naar school. Voor hen heeft die galerij een emotionele waarde. Een ander idee is in gesprek gaan met het kabinet van Vlaams minister van Erfgoed Matthias Diependale. Misschien kan die galerij worden beschermd en komen er dan subsidies los. Ik doe alvast een oproep tot belangstellenden om te helpen een dossier op te stellen.”

Fractieleider Sanne Vantomme (N-VA) schreef ondertussen een brief naar zowel Vlaams minister van Onroerend Erfgoed Matthias Diependaele als Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (beiden N-VA). Daarin schetst hij de situatie en de plannen. “Het dossier is blijkbaar in een vergevorderd stadium waardoor er erfgoed dreigt verloren te gaan, wat natuurlijk zonde is”, schrijft Sanne Vantomme. “Het schepencollege zat destijds al samen om dit stukje geschiedenis te sparen. Maar uit de recente plannen die ingediend werden bij de stad is er blijkbaar geen rekening gehouden om dit voor ons waardevol erfgoed te vrijwaren.”

Voorbeeld

Vantomme had dinsdagmorgen contact met burgemeester Youro Casier (Vooruit) en de schepen voor Erfgoed Geert Bossuyt (Vooruit). “Ook zij betreuren deze gang van zaken in dit dossier, maar zijn ook met handen en voeten gebonden aan de wetgeving voor het eventueel verlenen van een vergunning”, zegt Sanne. “De stad onderzoekt hoe of welke mogelijkheid er is om dit stukje geschiedenis niet te laten verloren gaan. De glaspartij is niet beschermd en staat zelfs niet op de lijst van bouwkundig erfgoed.”

In zijn brief vraagt Sanne Vantomme ook wat men kan doen om dit waardevol erfgoed alsnog te sparen. De bouwheer diende een dossier in bij AGION (Agentschap voor infrastructuur in het onderwijs) en hoopt op subsidies. “Het zou sarcastisch zijn om deze aan te wenden om waardevolle geschiedenis te slopen”, benadrukt Vantomme.

Tenslotte heeft de fractieleider ook nog een persoonlijke bedenking. “Zo’n waardevol erfgoed slopen, wat een voorbeeld is dat voor de jeugd”, aldus Sanne. “Men heeft het in het secundair onderwijs tijdens de lessen over het belang van ons erfgoed, maar in dit geval houden ze er geen rekening mee om budgettaire reden.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier