“We willen een schepen die bevoegd is voor cultuur, bib én erfgoed”: Heemkundige Kring Pastoor Ronse uit Zedelgem lanceert memorandum

Hoeve Klein Eeckhout in Loppem. © Beeldbank Onroerend Erfgoed

De Heemkundige Kring Pastoor Ronse bezorgt een memorandum over erfgoed aan de lokale politici. “Wij maken ons zorgen over het gebrek aan belangstelling en de daaruit voortvloeiende verwaarlozing van het erfgoed in onze gemeente”, aldus voorzitter Christian Deneve.

“Een goede zorg voor erfgoed, in een geest van gedeelde verantwoordelijkheid en duurzame ontwikkeling, is onze morele plicht aan de toekomstige generaties. Het lokale erfgoed in Zedelgem wordt bedreigd. Meermaals hebben wij moeten vaststellen dat waardevolle landschappen en monumenten op de lijst van erfgoed Zedelgem, verkwanseld of met de grond gelijkgemaakt werden. Wij maken ons zorgen over het gebrek aan belangstelling en de daaruit voortvloeiende verwaarlozing van het erfgoed in onze gemeente. Om die redenen heeft de Heemkundige Kring Pastoor Ronse een memorandum opgesteld met het oog op de volgende beleidsperiode. Hierbij is het belangrijk om erfgoed niet te beschouwen als een restbevoegdheid, maar als een volwaardige bevoegdheid waarvoor een missie en visie dient uitgewerkt aan de hand van een concreet meerjarenplan met een bijzondere aandacht voor het Archief Zedelgem en de erfgoedcel”, zegt Christian Deneve. De Loppemnaar is sinds vier jaar voorzitter van de Heemkundige Kring Pastoor Ronse.

“Erfgoed mag niet beschouwd worden als een restbevoegdheid”

Het volledige memorandum uit de doeken doen, zou ons te ver leiden, daarom doet de voorzitter de grootste bekommernissen en voorstellen uit de doeken. “Zedelgem kent een imposante lijst van onroerend erfgoed, een zogenaamd erfgoedwaarderingsplan, daaraan zijn echter weinig of geen rechtsgevolgen gekoppeld. In maart 2022 vroeg de Heemkundige Kring aan de gemeente welke plannen men had met het beschermen van erfgoed en om duidelijk te maken wat nu wel en niet beschermd zou zijn in de toekomst. Er werd snel en degelijk geantwoord dat in deze fase (maart 2022) onder begeleiding van een jurist verschillende pistes bekeken werden. Daarnaast wilde de gemeente hier voor de eigenaars van erfgoedpanden ook een financiële tegemoetkoming tegenover plaatsen. Hiervoor moest de budgettaire impact nog scherp gesteld worden. De gemeente wenste dit plan dan ook pas voor te stellen aan eigenaars en het ruime publiek wanneer de beleidsvorming is afgerond en er op deze beide vlakken duidelijkheid is, zodat het plan niet meer vragen oproept dan antwoorden geeft. Dit plan is hoogdringend, de verwachtingen zijn hoog.”

Vrijheidsbomen

Concreet lanceert de HKPR acht voorstellen. “Het belangrijkste voorstel is dat we een schepen willen die bevoegd is voor zowel cultuur én erfgoed én bibliotheek. Nu zijn deze bevoegdheden opgesplitst. Wij vragen ook om samen met de bevoegde schepen voor het Archief een strategisch meerjarenprogramma uit te werken. De uitbouw van het Archief tot een volwaardig lokaal-historisch documentatiecentrum staat daarbij centraal. We willen ook een fotografische inventarisatie van het Zedelgems erfgoed, de opmaak van een inventaris van de kapellen én een inventarisatie van waardevolle en/of historische bomen en struiken. Dan denken we bijvoorbeeld aan vrijheidsbomen, welkomstlindes, boomgaarden, kapelbomen of (gevlochten) hagen als erfafsluiting. Er moet ook een (beperkte) lijst komen van beschermde monumenten, cultuurhistorische landschappen en dorpsgezichten met effectieve rechtsgevolgen die de huidige lijst van onroerend erfgoed Zedelgem komt versterken.”

Bescherming reuzen

Als laatste wil de Heemkundige Kring ook een actieplan voor het immaterieel erfgoed. “Dan denken we bijvoorbeeld aan onze Zedelgemse reuzen. Die verdienen eveneens een bijzondere bescherming. Waarom verbinden we daaraan geen jumelage met een gemeente uit Frans-Vlaanderen en daaraan al dan niet gekoppeld een tijdelijke uitwisseling van reuzen? Meerdere reuzen of stoeten/processies met reuzen zijn door Unesco erkend als immaterieel erfgoed.”