Heel wat inwoners van De Haan zijn niet te spreken over het nieuwe kunstwerk dat in het kader van de kunsttriënnale Beaufort in deelgemeente Wenduine werd geplaatst. De grote stapel strandstoelen – gemaakt uit brons – is een sneer naar ons westers wegwerpgedrag en kaart de ecologische problematiek aan. Maar die boodschap komt niet bij iedereen even goed binnen, zo blijkt uit de massa aan kritische reacties. Het is echter niet de eerste keer dat een kunstwerk op West-Vlaamse bodem een omstreden reputatie krijgt.
Rock Strangers
In 2012 kocht Oostende het werk ‘Rock Strangers’ van Arne Quinze aan en plaatste de rode blokken op het Zeeheldenplein. De bedoeling van Quinze was om de strandbezoekers te laten nadenken over hun eigen identiteit, over de vervreemding van de mens in de maatschappij. Er werden verschillende klachten ingediend tegen het controversiële kunstwerk, voornamelijk door bewoners van de aangrenzende appartementen. Uiteindelijk won Stad Oostende elke rechtszaak, en staan de intussen iconische rotsblokken – die 484.000 euro hebben gekost en intussen ook al eens hersteld moesten worden – nog steeds op hun plek.
Bijenkorf voor Vrijheid
In 2018 werd het standbeeld ‘De Letse bijenkorf voor vrijheid’ op het Brivibaplein in Zedelgem geïnstalleerd, ter nagedachtenis van de 12.000 Letten die als krijgsgevangenen vastzaten in Vloethemveld tijdens de Tweede Wereldoorlog. Deze Letten zouden echter gecollaboreerd hebben met Duitse soldaten, waardoor het kunstwerk voor heel wat controverse zorgde in de streek. De kunstenaar in kwestie verdedigde zich door uit te leggen dat het vooral een eerbetoon is naar het kamp zelf, en alle slachtoffers die daar zijn gevallen. Uiteindelijk besliste burgemeester Annick Vermeulen in 2022 om het werk te verwijderen, wat een kleine diplomatieke rel met Letland heeft veroorzaakt.
Generaal Baron Jacques
Het standbeeld van generaal Jacques de Dixmude staat al sinds 1930 op de Grote Markt en is al sinds 2009 een beschermd monument. De man verdiende zijn strepen in de Eerste Wereldoorlog bij de bescherming van het bruggenhoofd aan de IJzer. Tegenstanders hekelen vooral de rol die de generaal heeft gespeeld bij de slavernij in Belgisch Kongo, de Vlaamsgezinde critici vinden dan weer dan hij als Franstalige te veel eer krijgt. Het kunstwerk is eigenlijk als sinds het prille begin zeer spraakmakend geweest. Het standbeeld werd doorheen de jaren verschillende keren gevandaliseerd, in 2022 werd het nog overgoten met rode verf. Er werd vanuit verschillende politieke hoeken al vaak geopperd om het beeld te verplaatsen, maar daar kwam tot op heden nog niets van in huis.
Dikke Mathille
Over Dikke Mathille in Oostende is het laatste woord nog niet gesproken. Het standbeeld – met ‘De Zee’ als officiële naam – werd gecreëerd door kunstenaar Georges Grard en werd in 1955 op een sokkel aan het Kursaal geplaatst, met zicht op de zee. Het beeldhouwwerk hoorde een verpersoonlijking van de zee te zijn, maar die was voor vele mensen in de jaren ‘50 te bloot en volslank en botste daarom op heel wat kritiek. Het zogezegd aanstootgevende beeld werd verplaatst naar het plantsoen nabij het Leopoldpark, nadat het verschillende keren werd gevandaliseerd door een katholieke jongerenvereniging. Een tweede golf van controverse ontstond echter toen het stadsbestuur vorig jaar liet weten dat ze ‘De Zee’ naar haar oorspronkelijke locatie op de zeedijk wou terugbrengen. Het kunstwerk is intussen zeer geliefd door de Oostendenaars en zij zijn van mening dat ‘Dikke Mathille’ op haar prominente plaats moet blijven liggen, Oostende is uiteindelijk gezwicht onder de kritiek. (lees verder onder de foto)
Searching for Utopia
Niet het beeld zelf, maar wel de kunstenaar Jan Fabre was de reden van opspraak in 2022. De grote gouden schildpad staat sinds 2003 op de Dienstweg Havengeul, oftewel het ‘Fabreplein’ in de volksmond. In 2018 raakte bekend dat de kunstenaar openlijk werd beschuldigd van seksuele intimidatie, vernederingen en machtsmisbruik. In 2022 werd hij hiervoor ook veroordeeld. Ondanks de controverse bleef de schildpad staan, omdat het beeld volgens burgemeester Vanden Broucke los staat van de kunstenaar als persoon.
Toyo Ito
In 2002 werd Brugge – op dat moment de Europese Culturele Hoofdstad – de thuisstad voor de kunstinstallatie van de Japanse architect Toyo Ito, en daar was eigenlijk niemand blij mee. Het paviljoen stond jarenlang op het Burgplein, maar werd door de lage populariteit en hoge onderhoudkosten in 2013 gedeklasseerd en afgebroken. In afwachting van een nieuwe locatie liggen de onderdelen stof te vergaren in een depot.
Leopold II
Het standbeeld van Leopold II aan de Drie Gapers in Oostende dateert van 1931. Het beeld beroert al jaren de gemoederen, voornamelijk wegens het schrikbewind dat gevoerd werd door de Belgische Koning. Vooral in 2020 – het jaar waarin de Black Lives Matter-beweging in opmars kwam – werd er heel wat actie gevoerd tegen alle verwijzingen naar Leopold II in onze provincie, en dus ook in Oostende.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
