Theater aan Zee-stichter Marc Lybaert was juryvoorzitter op festival: “Je moet jongeren kansen bieden”

Juryvoorzitter Marc Lybaert: “Echt genoten van het Filmfestival.” (foto PM) © Peter MAENHOUDT
Hannes Hosten

Deze editie van het Filmfestival bracht een oude bekende weer voor het voetlicht: Marc Lybaert (64), ex-VRT-regisseur, net gepensioneerd als docent aan het RITCS, en medestichter van Theater aan Zee. Hij leidde de jury van SOON!, een nieuwe competitie voor regisseurs van de nieuwe generatie.

“Ik ken FFO-directeur Peter Craeymeersch al uit de tijd van Theater aan Zee, dat binnen Toerisme Oostende startte en heel mooi uitgroeide”, vertelt Marc, die afwisselend in Gistel, Oostende en Brussel woont. “Ik ging graag in op zijn vraag om juryvoorzitter te worden. Sinds eind oktober ben ik niet meer verbonden aan de filmschool RITCS in Brussel; ik heb dus tijd en ruimte voor nieuwe dingen.”

Vrouwen

Aan de SOON!-competitie kunnen filmmakers deelnemen met hun eerste of tweede langspeelfilm. “Het Filmfestival maakte een heel mooie selectie van acht films, waarvan enkele die al prijzen wonnen op andere festivals”, legt Marc uit. “Er waren verrassende films bij, vaak met een grote actualiteitswaarde en op een persoonlijke en andere manier gebracht, zowel qua inhoud als qua vorm. Mooi was ook dat zeven van de acht films gemaakt werden door vrouwen.”

Winnaar van SOON! werd Ninjababy, een film van de Noorse regisseur Yngvild Sve Flikke over een meisje dat plots ontdekt dat ze al zes maanden zwanger is en vermoedt dat het een sluwe ninjababy is die zich al zo lang in haar buik schuilhoudt. “De film is knotsgek en verrassend en biedt een prachtige balans tussen de gitzwarte humor en het zware thema”, luidde het juryverslag.

Weerzien

“De bedoeling is een platform te bieden aan jonge makers”, aldus juryvoorzitter Lybaert. “Ook voor de jury – twee mannen, twee vrouwen – was het heel aangenaam. Het Filmfestival heeft ons heel goed ontvangen, en het was een aangenaam weerzien met vrijwilligers die je van overal kent en met mensen uit de filmwereld. En het was ook nog eens prachtig weer. Ja, ik heb echt genoten.”

In Oostende zag ik dingen ontstaan die blijven

“Ruimte geven aan jongeren, het was de rode draad in mijn loopbaan. Daarom ook vond ik het belangrijk om te stoppen als docent: zo maak ik plaats voor jongeren. Ook bij Theater aan Zee was en is het een doelstelling om ruimte te geven aan nieuwe mensen en elkaar te blijven ondersteunen.”

VRT-series

Marc Lybaert is eigenlijk een ‘Congolees’. Hij werd in de voormalige Belgische kolonie geboren en keerde in de jaren 60 met zijn moeder terug naar België. “We vestigden ons in Brugge. Ik ging later theaterregie studeren aan het RITCS in Brussel. In 1978 studeerde ik af en ging als regisseur in het theater werken. Enkele van mijn stukken werden gecapteerd door de VRT en zo kwam ik, eerst als assistent en later als regisseur, bij de televisie terecht.”

Marc Lybaert regisseerde vanaf eind jaren 80 bekende, historische VRT-series als Villa des Roses, De Put en De Bossen van Vlaanderen. “Die laatste serie, gebaseerd op de moorden van Beernem, is op de ene of de andere manier bij de mensen in het geheugen blijven zitten”, weet hij. “Voor de politieserie Heterdaad kregen we op een festival in Reims de prijs voor de beste regie. Een van mijn laatste VRT-opdrachten was de detectivereeks Sedes en Belli, begin jaren 2000, die zich afspeelde in Oostende.”

“Tijdens mijn VRT-jaren was ik al docent aan het RITCS, de combinatie tussen beide vond ik een verademing. Maar toen ik opleidingshoofd Audiovisuele Kunsten werd, kon ik dat niet meer combineren met televisiewerk. Op de set staan vind ik nog altijd een van de plezantste dingen, ook al werk je 14 tot 16 uur per dag.”

Bierviltje

“Hoe ik in Oostende aanspoelde? Ik leerde hier mijn vrouw kennen toen ik een stuk regisseerde voor de feministische groep waartoe zij behoorde. Zo kwam ik in het theater De Illusie terecht. Daar sprak ik later met toenmalig Toerismedirecteur Geert Declerck en -schepen Dries Vermeesch voor het eerst over Theater aan Zee. Ik vond achteraf een bierkaartje waarop ik had geschreven dat ik ‘eens contact moest opnemen’, maar toen was het al februari. Ik dacht dat ze het volgende jaar bedoelden, maar het was wel degelijk de eerstvolgende zomer… en het is er ook gekomen.”

“Wegens tijdsgebrek moest ik na enkele jaren een stap terug zetten bij Theater aan Zee, maar ik bleef het volgen. Soms is het beter een backbencher te zijn dan vol in het circuit te staan. In Oostende zag ik dingen ontstaan die blijven, zoals het Filmfestival. Ik blijf erbij betrokken, ik blijf altijd bezig met dingen creëren. Maar mogelijkheden bieden aan jongeren vind ik nog altijd het voornaamste. Het is nu aan hen om dingen te maken.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier