Het Kortrijkse kunstencentrum BUDA organiseert zijn eerste prikkelvriendelijke filmdag met als doel een ontspannende filmervaring te bezorgen aan iedereen die daar nood aan heeft, maar een overaanbod aan prikkels wil vermijden. Op woensdag 15 januari is er een neuro-inclusief of prikkelvriendelijk filmaanbod samengesteld voor alle leeftijden.
Op de neuro-inclusieve filmdag op 15 januari zijn er in de voormiddag schoolvertoningen voorzien, in de namiddag nodigt BUDA families met kinderen uit en ’s avonds is er een aanbod voor volwassenen. Het prikkelvriendelijk filmaanbod in Budascoop is geselecteerd als een van de projecten van De Warmste Week en het eerste structurele prikkelvriendelijk filmaanbod in Vlaanderen.
Bredere doelgroep aanspreken
Relaxed performances zijn binnen het theater- en dansaanbod stilaan ingeburgerd, ook bij kunstencentrum BUDA, maar dat geldt niet voor film. “Toen we polsten naar interesse bij verschillende doelgroepen, kregen we erg enthousiaste reacties, ook van scholen. De gebruikelijke schoolvertoningen verlopen niet altijd even rustig. Dat kon dus beter. We gingen op zoek naar andere mogelijkheden, onderzochten de impact voor onze organisatie en deden navraag bij scholen, bezoekers en organisaties”, zegt Luna Goessaert, publiekswerker film bij BUDA.
De prikkelvriendelijke vertoningen zijn er vooral om ook mensen die hooggevoelig zijn (bijvoorbeeld door autisme, ADHD, hoogsensitiviteit…) de kans te geven om van film te genieten. “Maar al snel bleek uit het vooronderzoek dat BUDA deed, dat prikkelvriendelijke filmvertoningen eigenlijk een veel bredere doelgroep aanspreken. Ook heel wat mensen die geen diagnose hebben van ASS of ADHD of ADD verlangen blijkbaar om cultuur te kunnen beleven in een rustigere omgeving.”
Aanpassingen in de omgeving
Concreet betekent een prikkelvriendelijke dag bij BUDA dat het publiek vooraf een visuele voorbereiding kan downloaden die hen wegwijs maakt in Budascoop. De digitale schermen in de inkomhal staan uit. Enkel essentiële informatie is zichtbaar. In Budascoop speelt geen achtergrondmuziek en is er een rustige plaats voorzien met strips, kleurplaten en dergelijke. Een herkenbare onthaalmedewerker ontvangt het publiek en beantwoordt eventuele vragen (voor, tijdens en na de film). Het programma is eenduidig: er lopen geen activiteiten door elkaar.
De zalen worden maximaal voor een derde gevuld waardoor alle filmliefhebbers voldoende ruimte rond zich hebben. Daarnaast is de zaal nooit helemaal donker; tijdens de film is er gedempt licht zodat mensen makkelijk in en uit de zaal kunnen. Een aftelklok geeft aan wanneer de film precies start. Het geluid tijdens de film staat zachter, en voor wie dat wil, zijn er geluiddempende hoofdtelefoons, sensorische materialen, verzwarings- en wiebelkussens voorzien.
“De films zelf zijn níét prikkelvriendelijk”, verduidelijkt Luna Goessaert. “Het is een misvatting dat neurodivergente personen alleen maar naar rustige films willen kijken. De kern van prikkelvriendelijk aanbod is dat wij de omgeving aanpassen, niet de programmatie. Want zelfs Metallica kun je op een prikkelvriendelijke manier beleven als je de randvoorwaarden verandert.”
Actie in De Warmste Week
Het prikkelvriendelijk aanbod is ook opgenomen als actie van De Warmste Week. Kristof Jonckheere, directeur van BUDA: “We zijn heel blij dat we opnieuw ondersteund worden door De Warmste Week. Dat zorgt niet alleen voor de nodige middelen om dit aanbod uit te bouwen – we ontwikkelden in 2024 ook filmworkshops voor kinderen met ASS én we deden al wat tests voor prikkelvriendelijke schoolvertoningen –, maar het maakt neurodivergentie ook bekender en meer bespreekbaar. Dat is ook de reden waarom we niet zomaar gaan voor een prikkelvriendelijke film zo nu en dan, maar voor een aantal prikkelvriendelijk dagen per jaar. Zo wordt ook de gewone filmliefhebber die die dag toevallig langskomt zich bewust van het feit dat een groeiend deel van de mensen echt hunkeren naar minder prikkels.”
“En zo zetten we, na acties rond financiële drempels en het aanbrengen van tools voor slechthorenden en slechtzienden, alweer een stapje richting maximale toegankelijkheid. Samen vlammen we tegen eenzaamheid van allerlei mensen die zich momenteel op een of andere manier uitgesloten of afgesloten voelen.”
De Warmste Week
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
