In december 2006 werd de huidige bib in ‘t Portaal officieel geopend als afdeling van de openbare bib van Aalter. Maar eigenlijk is het nu precies een kwarteeuw geleden dat de publieke bib hier een afdeling is van die van Aalter. Een grensoverschrijdend project, een unicum in België. Het gebouw en de infrastructuur zijn West-Vlaams, het beheer gebeurt vanuit het Oost-Vlaamse Aalter.
Het Molendorp blonk in het verre verleden niet uit als schoolvoorbeeld voor de gemeentelijke autonome ‘boekerij’. Luc De Leersnyder is prima geplaatst om een halve eeuw bibliotheek haarfijn te reconstrueren. Hij is in Ruiselede geboren en getogen, zat hier op de schoolbanken en werkte later als gemeentesecretaris, een functie waarbij hij het dossier voor het partnership met Aalter mee onderhandelde.
“Oorspronkelijk was de bib in den Tap ondergebracht met onderpastoor Marcel Lannoye als bibliothecaris”, steekt Luc De Leersnyder van wal. “Dat was in de jaren 60-70 van de vorige eeuw en eigendom van de Parochiale Werken. De gemeente betaalde een kleine toelage voor boekenaankoop. Later kwam dan de verhuis naar de hoek van de Aalterstraat en de Poortefrankstraat, een afgedankt en oncomfortabel huisje, later nog gebruikt door de Kajotters. Dan hielden drie krachten de bib open: Michel Vandevoorde zaliger, Rita Lapeere en Gerda Meulebroeck.”
Enorme uitdaging
“Het bibliotheekdecreet van 1978 voorzag dat elke gemeente een zelfstandige bibliotheek moest hebben, die voldeed aan de opgelegde normen. Een enorme uitdaging hier en men stelde altijd maar uit. Enkele verplichtingen toen: het bestand uitbreiden, meer ruimte, ook voor rolstoelpassage.”
“De gemeente werd op de plicht gewezen en investeerde in een ruimte in de sporthal, maar ook dit was nog geen gemeentelijke bib. Dan werd gekozen voor een filiaal van de bib in Aalter. Niet evident, want ook de provincies waren subsidieverstrekkers en Ruiselede wipte de grens over. Aalter gaf heel goede condities en had een ruim boekenbestand. Een grote troef dus.”
“Voor Aalter was Ruiselede een enorme verrijking en toegevoegde waarde. Zo kreeg Aalter een voltijdse bib met meer faciliteiten en optie voor de aanwerving van personeel. De conditie was een inwonersaantal van minimum 20.000 en met de komst van het Molendorp was deze voorwaarde vervuld. Tielt was minder aangesproken, want de stad – meer dan 20.000 inwoners – had al een voltijdse openbare bib. De renovatie van de afgedankte basisschool in de Nieuwstraat en Poortefrankstraat bood dan meteen een schitterende oplossing, een gloednieuw en ruim onderkomen, als filiaal van bib Aalter. De bib in het ‘Portaal’ was geboren”, aldus De Leersnyder.
657 uitleners
Jan Claeys, hoofdbibliothecaris van bib Aalter en adjunct van de directie, was actief en nauw betrokken bij de overgang, de fusie met Ruiselede, ruim 25 jaar terug. De hoofdbib in Aalter is gevestigd in het prachtige cultuurgebouw ART A’A aan het Stationsplein.
“In 1993 werd al gedacht aan een overname en drie jaar later kwam de aanvraag van gemeente Ruiselede”, aldus Jan Claeys. “Op 31 december 1996 nam het gemeentebestuur de vrije bib Sint-Jozef over en op 1 januari 1997 werd de bib overgedragen als filiaal aan de bibliotheek van Aalter. Uit de documenten hier blijkt dat de zaak officieel rond was op 17 februari 1997. We zijn nu bijna een kwarteeuw later.”
“Bib Aalter, met zeven filialen, werkt met 13 mensen. De overname omvatte de collecties, meubelen en het personeel. Rita en Gerda behoorden nog een hele poos tot ons personeelsbestand. Ruiselede betaalt een deel van de werkingskosten en de boeken zijn hun eigendom. Aalter betaalt de computerinfrastructuur. Wij gaan er van uit dat een derde van de bevolking lezer en ontlener is. In 2021 telden we 657 actieve leners in Ruiselede op een bevolking van 5446 inwoners. Dat is 12%, vrij laag.”
“De uitgestrektheid van het grondgebied en het agrarisch karakter zijn daarbij een bepalende factor. In de afgelopen 15 jaar van de bib in ’t Portaal noteerden we een neerwaartse trend. Verklaringen liggen voor de hand: meer tijd voor andere hobby’s zoals sport, de TV en de sociale media. De levensstijl is drastisch gewijzigd.”
17.238 uitleningen
“In Ruiselede is ruim de helft van het ontlenerspubliek, de schoolgaande jeugd. De impact van twee jaar corona is duidelijk en globaal gezien kunnen we er nog niet meteen een conclusie uit trekken… Er werd meer gelezen en ontleend, maar de algemene sluitingen waren dan weer de boosdoener in onze statistieken. Het ene compenseert misschien het andere. Het zal moeilijk zijn het vast publiek terug te krijgen. Games kregen wel een fenomenale boost. Het is vrij duur op de reguliere markt, hier in onze hoofdbib is ontlenen gratis”, aldus de hoofdbibliothecaris.
Vestiging Ruiselede had vorig jaar 17.238 uitleningen. Eind 2021 telde de collectie van bib Ruiselede 15.037 werken, wat ooit meer is geweest. In 2020 is er heel wat afgevoerd bij het taggen van de collectie. Nu staat de collectie helemaal op punt en is die klaar voor de toekomst.
(RVDS)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
