“Volgens mij zal de verstrenging van het theoretisch examen nog de grootste impact hebben. We gaan naar een slaagpercentage van 40% voor de theorie. Dat examen is erg zwaar. Bij een zware overtreding verlies je vijf punten en je moet 41 op 50 halen.” Dat zegt Jos Declercq (59), al sinds 1984 rij-instructeur bij rijschool Secura, onder meer in Oostende. “In deze job moet je ofwel stalen zenuwen hebben ofwel geen.”
Deze reportage maakt deel uit van ons Dossier Nieuw Rijexamen.
Jos Declercq is bij rijschool Secura al het langst in dienst als rij-instructeur. Hij werkt vooral in de driehoek Oostende-Veurne-Diksmuide, regelmatig ook in Roeselare en soms eens in Ieper. “Ik kan niet zeggen hoeveel mensen ik precies heb leren rijden. Ik ben stoppen met tellen aan 4.000”, vertelt hij.
“Ik ben nu aan mijn vijfde systeem toe. In het begin mocht je meteen naar het examen als je voldoende kon rijden. Later, onder minister van Verkeer Jean-Luc Dehaene, werd je verplicht om eerst een periode met een L te rijden. Vrijdag begeleid ik voor de eerste keer een examen volgens de nieuwe regels.”
Theorie
“Wat volgens mij het meest impact zal hebben op de leerlingen, is het strengere theorie-examen“, aldus Jos. “Bij een zware overtreding verlies je al vijf punten en je moet 41 op 50 halen. Dat betekent dat je bij één zware overtreding maar vier kleintjes meer mag hebben en dat je bij twee zware fouten al meteen gebuisd bent. Voor veel mensen zal dat een probleem zijn. We gaan naar slaagpercentages van 40% voor het theoretische gedeelte. En als je twee keer niet geslaagd bent, word je verondersteld cursus te gaan volgen aan de rijschool. Dat is vroeger ook nog zo geweest.”
“Het praktisch examen zal volgens mij voor heel weinig extra problemen zorgen”, vervolgt Jos. “De media maakte mensen bang dat het allemaal veel zwaarder wordt, maar ik heb niet die indruk. Als je kan manoeuvreren en goed rechts kan parkeren, kan je ook links parkeren. Het zijn voor een stuk de manoeuvres van vroeger die weer ingevoerd worden, zoals recht achteruit en recht vooruit rijden.”
Miskleun
“De leerlingen zullen nu ook zelfstandig in een bepaalde richting moeten rijden, met of zonder gps. Maar ik denk niet dat dat een groot probleem zal zijn. En dan is er nog de risicoperceptietest, op een computer de gevaren herkennen. Volgens mij een miskleun. Gevaren inschatten in de auto of voor een computerscherm, dat is toch niet hetzelfde. Bovendien staan op het scherm de twee zijspiegels onder de spiegel aan de voorruit. Dat is niet realistisch.”
“Het mocht wel iets moeilijker zijn dan het tot nu toe was”
“Gelukkig worden fouten bij de perceptietest maar meegeteld als kleine fout. Ik denk dus niet dat er veel daardoor zullen buizen”, relativeert Jos. “Maar ik blijf toch vinden dat de examinator beter in de auto kan testen of iemand gevaren herkent of niet. Ik denk niet dat het aantal verkeersdoden hierdoor zal verminderen.”
“Wat ik in het algemeen vind van deze verandering In 2006 is het examen relatief makkelijk gemaakt. Ik vond het goed dat het gedoe met die paaltjes toen werd afgeschaft. De manoeuvres gebeuren sindsdien op de openbare weg en dat is realistischer. Nu worden de manoeuvres van tussen de paaltjes weer ingevoerd, maar ook op de openbare weg. En dat vind ik goed. Het mag iets moeilijker zijn dan het tot nu toe was. Het enige wat mij stoort, is dat computertestje.”
Kot te klein
“Leerlingen blijven leerlingen, maar sinds de jaren tachtig zijn de omstandigheden wel anders”, blikt Jos terug op zijn loopbaan tot nu toe. “Het is geweldig veel drukker geworden, maar ik weet niet of dat daarom moeilijker is. Je staat ook langer stil. Ik merk wel dat mensen het leren rijden wat makkelijker gaan opnemen. Ze denken dat het wel zal loslopen en dat ze er geen inspanning voor moeten leveren. Die trend zie je ook elders in de maatschappij. Van sommigen valt hun frank pas als ze enkele keren niet geslaagd zijn en ze met hun neus op de feiten worden gedrukt.”
“We zien ook meer mensen die het wat laten liggen en pas op latere leeftijd hun rijbewijs behalen. Jonge mensen zijn mondiger dan vroeger, maar verdragen minder kritiek. Als de examinator zegt dat het niet goed is, is bij sommigen het kot te klein. Als rij-instructeur moet je ofwel stalen zenuwen hebben, ofwel geen zenuwen. De job vergt heel veel geduld en toewijding. Je start met iemand die niet kan rijden en bouwt op tot ze het kunnen. Dat is mijn drijfveer om dit werk te doen.”
Weinig pijlen
Jurgen Vanden Bussche uit Oostende heeft zeven jaar ervaring als rij-instructeur, ook bij Secura. Hij maakte wel al zijn eerste twee examens mee volgens de nieuwe regels. “De basis is hetzelfde gebleven”, zegt hij. “Er is nu wel de risicoperceptietest aan de computer. Mijn ene leerling was daarvoor geslaagd en de andere niet. Ik heb wel mijn vragen bij het nut van die test. Maar als je niet slaagt, is dat maar een kleine fout. En je mag drie kleine fouten hebben.”
“Bij wie voor de gps kiest, kan het probleem zijn dat het toestel verouderd is en de snelheid nog niet is aangepast aan de nieuwe normen”
“Dan is er het stuk zelfstandig rijden. Beide leerlingen kozen om niet met de gps te werken, maar zich te baseren op de richtingaanwijzers langs de straat. Voor de examinator is dat wel moeilijk door het gebrek aan aanwijzingsborden in Oostende. Er staan gewoon niet genoeg borden om lang een bepaalde richting te volgen. Het is goed voor korte stukken.”
GPS
“Bij wie voor de gps kiest, kan het probleem zijn dat het toestel verouderd is en de snelheid nog niet is aangepast aan de nieuwe normen. De leerlingen mogen zelf hun gps meebrengen. Maar als je volgens de gps 90 per uur mag rijden waar het eigenlijk maar 70 meer is, kan je je wel eens mispakken“, vreest Jurgen.
“Ik vind het goed dat de leerlingen weer meer manoeuvres moeten leren. Maar het was eerlijker geweest als je de manoeuvres op een examenterrein moest doen. Nu moet je het manoeuvre uitvoeren op straat, maar daardoor heeft de een meer ruimte om te parkeren dan de andere. Dat is wel realistischer, maar het is niet voor iedereen gelijk. De leerlingen zijn toch niet helemaal gerust in het gewijzigde reglement. Velen probeerden nog snel hun examen te doen volgens de oude regels. Maar nu het zover is, kunnen ze niet anders dan zich ernaar schikken.”
Dossier nieuw rijexamen
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier