Tine Vandamme: “Laten we allemaal uit onze bubbel komen en elkaar weer wat meer ontmoeten”

Tine Vandamme werd geboren tussen de velden in Gullegem. Samen met haar echtgenoot trok ze richting Heule om er te bouwen met zicht op koeien. Na vijf jaar wachten op hun droomhuis met landelijk karakter, kwam ze tot de vaststelling dat ze al die tijd bleef snakken naar de stad. “Het beweegt in Kortrijk. Het is een stad in verandering. En net van die verandering wil ik deel uitmaken”, aldus de 40-jarige kunstenares.

Toen Tine en haar man in hun eerste appartementje in de Rijselsestraat gingen wonen, werden ze op de overloop van het pand in het Frans ontvangen. Een zekere afstandelijkheid typeerde de ontvangst van Tine in de Guldensporenstad. Dat terwijl ze zo lang verlangd had om weer omringd te zijn door mensen, om langs cafeetjes te schrijden en te genieten van spontane ontmoetingen.

Zestien jaar geleden was dat. Ondertussen heeft Kortrijk grote stappen gezet en biedt de stad volgens Tine een ongelooflijke verscheidenheid met een opkomende jonge generatie van ondernemers: “Ik hou enorm van die dynamische garde die nieuwe concepten uitdenkt en creatief probeert om te gaan met de tijdsgeest. In Kortrijk schieten de jonge zaakjes de laatste jaren als paddenstoelen uit de grond: alternatieve concepten zoals Ode’s, Spoon of een creatief pottenatelier. In Kortrijk krijgen ze allemaal een kans en dat naast een megashoppingcenter als de K. De Kortrijkse kleine ondernemingen kunnen opboksen tegen de grote namen”, is ze klaar en duidelijk.

Ooit begonnen als opvoedster en eindigen als kunstenaar: hoe verliep dat voor jou?

Tine Vandamme: “Ik heb nooit echt kunnen aarden in een schoolse omgeving. Ik denk dat mijn leerkrachten mij herinneren als iemand met veel goodwill, maar dat vertaalde zich niet altijd in goeie punten. Ik liet me gemakkelijk afleiden door mijn fantasie. Mijn werk als opvoedster bij de Kindervriend in Rollegem heb ik al die jaren ongelooflijk graag gedaan. Mijn broer, die ondertussen gestorven is, had een mentale beperking. We bezochten hem ook vaak in de instelling waar hij verbleef, voor mij was het geen vreemd begrip. Ik heb mij er altijd goed gevoeld.”

“Die puurheid die kinderen hebben, kan je ontroeren. De job vroeg veel energie, maar ik kreeg er ook heel veel voor terug. Ik heb me altijd helemaal gegeven. Ook in mijn job. In die mate dat ik op een bepaald moment op een breekpunt kwam. Ik liet mijn job bij de Kindervriend achter mij. De interims bij verschillende scholen waren boeiend, maar de levensstijl met strak stramien paste niet bij mij. Ik koos om mij te heroriënteren en op zoek te gaan naar iets waarmee ik in vrede kon leven.”

“We zouden elkaar beter wat meer complimenten geven in plaats van dat vind-ik-leuken en die duimpjes op Facebook”

Dat vond je onmiddellijk in het schilderen?

“Ik wist dat ik iets met mijn creativiteit wilde doen. Ik barstte van de ideeën, maar ze werden geen realiteit. Ik heb altijd iets met kunst willen doen, maar mijn ouders wilden dat ik in de pedagogische sector ging. Mijn mama was ook leerkracht, vandaar mijn studiekeuze. Kunst geeft helemaal geen zekerheid, maar ik vind het belangrijker om te kiezen waar iets ik mij goed bij voel en waar ik als persoon in kan groeien.”

“Achteraf klinkt het misschien als een vlot proces, maar het was zeker niet gemakkelijk om te kiezen om van mijn hobby mijn beroep te maken. Dat moet je durven. Op mijn weg stootte ik op Gusto (dat nu het Starterslabo heet, red.) waardoor ik ademruimte kreeg om schilderen als job een kans te geven.”

Maar je slaagde toch in je opzet. Ondertussen ben je al acht jaar bezig met schilderen?

“Het is zwaar knokken hoor. Je moet werken aan je naamsbekendheid. De mensen die je werk kopen, willen niet investeren in een ééndagsvlieg. Ze moeten toekomst zien in je werk, in je persoon. Het is een moeilijk traject. Ik vind ook dat mijn kunst betaalbaar moet zijn. Er zijn collega-kunstenaars die zonder blozen 5.000 euro durven vragen voor een stuk van ongeveer één vierkante meter.”

“Ik vind dat ook een jong koppel midden in een verbouwingen moet kunnen investeren in een schilderij en zich niet blauw betalen om hun interieur wat kleur en persoonlijkheid te geven. Dat is na acht jaar nog altijd een wikken en wegen. Ik vond wel snel mijn eigen stijl. Die herkenbaarheid die je terugvindt in al mijn werken.”

Wat typeert jouw werk? Wat wil je bereiken met je schilderijen?

“Het belangrijkste? De spontaniteit, sensualiteit en onbevangenheid die ik wil meegeven in mijn werken. Want die wil ik ook meegeven aan iedereen rond mij in het echte leven. We zitten iedere dag maar te vind-ik-leuken op Facebook, terwijl we elkaar op straat met moeite goedendag zeggen. We zouden elkaar beter wat meer complimenten geven. Zo nam ik een studio in het ondernemerscentrum in Kortrijk in en ging ik schilderen in de etalage. Sommige momenten vergat ik gewoon dat ik daar voor het publiek oog aan het werken was. Al was het soms zo dat ik even terugkeek naar de mensen en die zich onmiddellijk afwenden.”

“We hebben soms wat te veel last van gêne denk ik dan. Als ik hier in het atelier mensen zie kijken, heb ik graag dat ze een babbel komen slaan. Zo zet ik nu en dan een blikvanger in de etalage met een zacht prijsje. Dan komen mensen al eens snel informeren. Mijn atelier is op het Overbekeplein gelegen. Er zijn grote werken aan de gang. Eens die voorbij zijn, hoop ik dat het hier zal bloeien en groeien. Ik heb alvast een paar leuke en spontane collega’s als buren. Ondertussen probeer ik te vechten voor spontaniteit. En dan niet alleen voor de goede dingen.”

“Als ik daar in mijn etalage zat te knoeien op een werk en er plots vijf man stond te kijken, werd ik ook wel eens rood. Maar dat is ook gewoon deel van het leven. Die spontaniteit wordt soms hip afgeschilderd, maar ze mag vooral oprecht zijn.”

“Die geslotenheid, het lijkt me toch iets typisch voor West-Vlamingen”

Is die gêne en geslotenheid dan iets typisch voor Kortrijk?

“Het is toch eigen aan de West-Vlaamse mentaliteit. Er gebeuren op dit moment heel spontane dingen in Kortrijk en die zijn ongelooflijk leuk zoals bijvoorbeeld Budabeach. Maar die plekken worden na verloop van tijd soms meer een ‘plaats om gezien te worden’ dan een ontmoetingsplaats. De gezelligheid zou altijd moeten primeren. De spontaniteit durft al eens weg te ebben in het verhaal. Het is zo belangrijk die te koesteren.”

Hoe kijk je aan tegen het project met de Leieboorden die verlaagd werden?

“Ik vind dat het heel aanstekelijke plaatsen geworden zijn. Ze inspireren. Ik denk dat er mensen zullen samengebracht worden. Ik zie me er al mensen ontmoeten op een warme zomeravond. Je ziet ook langs de Leie heel wat leuke plekjes uit de grond schieten. Een van de absolute toppers aan de boord van de Leie moet wel ‘Moeder Aarde’ zijn. Een uit de kluiten gewassen vrouw die precies uit de aarde komt gekropen. Het beeld is enorm symbolisch voor mij. Het verbeeldt een bepaalde ontluikende schoonheid, die toch wel een beetje van toepassing is op onze stad. Daarnaast duidt het toch ook op het gevaar van het loslaten van die puurheid.”

“Ik hoop dat er respect zal zijn voor de Leieboorden en dat mensen er bijvoorbeeld geen zwerfvuil achterlaten. Het doet me daarnaast ook stilstaan bij waar we nu eigenlijk mee bezig zijn. Ik denk dat de spontaniteit van onze stad en in onszelf bewaren onze grootste troef is. Laten we allemaal uit onze bubbel treden en elkaar weer wat meer ontmoeten.”

Tine Vandamme (40) is getrouwd met Jos Deboosere (43). Samen hebben ze een zoontje Leon van 7 jaar. Ze wonen in de Hendrik Consciencestraat. Tine volgde een opleiding bijzondere jeugdzorg aan Stella Maris. Ze studeerde voor leerkracht plastische kunsten in Brugge en werkte elf jaar als opvoedster bij de Kindervriend in Rollegem. Daarna werkte ze als interim in het onderwijs. Ondertussen is ze acht jaar voltijds actief als kunstenares/schilder. Tine probeert zoveel mogelijk bezig te zijn met nieuwe plannen om haar creativiteit ten volle te kunnen botvieren. Ze is altijd op zoek naar nieuwe ideeën. Daarnaast gaat ze graag uit.