Oud-burgemeester van Waregem Yolande Dhondt: “Pas toen ik mijn eisen stelde, had ik de sjerp beet”

“De positie van vrouwen is veel verbeterd”, meent ex-burgemeester van Waregem Yolande Dhondt (83) naar aanleiding van de internationale Vrouwendag die vandaag plaatsvindt. “Nu vinden de meesten het normaal dat één op twee een vrouw moet zijn op een kieslijst. Toen ik me in 1976 voor het eerst verkiesbaar stelde, stond ik als eerste vrouw pas op een tiende plaats op de lijst bij de gemeenteraadsverkiezingen.”

Yolande ziet er op haar 83ste heel goed uit en blijft scherp van geest. Het stapeltje boeken op de tafel verraadt dan ook dat ze een verwoed lezer is. “Dit heb ik van Erik Derycke (voormalig SP-minister en Waregemnaar, red) gekregen”, zegt ze wijzend naar ‘Fascisme’ van Madeleine Albright. “Iedereen zou het moeten gelezen hebben.”

“Ik voelde me als vrouw meer een sieraad dan een volwaardig lid van de partij”

Krijg jij boeken van oppositieraadsleden met wie je twintig jaar geleden nog verbeten discussies uitvocht op de gemeenteraad?

(Lacht) “Voor dat geschenk was er een reden waar ik niet nader op zal ingaan. Maar ik heb zelf altijd respect gehad voor de leden van de oppositie en ik had ook altijd de indruk dat dit wederzijds was. Ik heb nog altijd goede relaties met de mensen die toen in de oppositie zaten. Erik kon op een scherpe manier in debat gaan, maar hij speelde nooit de man.”

Vandaag is het internationale Vrouwendag. Is de strijd dan niet gestreden voor vrouwen?

“De toestand is veel verbeterd, tenminste toch in de westerse wereld. Meer vrouwen krijgen functies met verantwoordelijkheden toegewezen. Hoe langer hoe meer ook zie je ze opduiken op topposities in bedrijven waar dit twintig jaar geleden nog uitzonderlijk was.”

Ook in de politiek zijn de vrouwen er duidelijk beter aan toe, akkoord?

“Dat er nu evenveel vrouwen als mannen op de kieslijsten moeten staan, kan ik alleen maar toejuichen. Wat een verschil met vroeger. Zeker in het begin dat ik aan politiek deed, voelde ik me als vrouw meer een sieraad dan een volwaardig lid van de partij. Weet je dat sommige mensen indertijd vroegen of ik wel aan de universiteit had gestudeerd. Kan je je voorstellen dat iemand dat toen aan een man had gevraagd? Dat was typisch voor die tijd.”

Je was in 2000 een van de zeldzame vrouwen in de provincie die burgemeester werd. Vond je dat een overwinning op de mannen?

“Ik bekeek dat zo niet, maar ik had me in aanloop naar die verkiezingen wel voorgenomen dat ik me niet langer zou schikken naar de regels van de partij. Nu wordt de stemmenkampioen binnen de meerderheid de burgemeester, toen bepaalde het CVP-bestuur wie dat zou worden. Mijn kiezers hebben me wakker geschud. Zes jaar voordien had ik de meeste voorkeurstemmen behaald maar besliste het partijbestuur dat iemand anders (Guido Carron, red.) de stad zou leiden. Mijn kiezers voelden zich bedot en ik kreeg te horen dat ze niet meer op mij zouden stemmen als ik opnieuw zou gepasseerd worden. En dus heb ik toen mijn eisen gesteld bij de toenmalige voorzitter van de CVP met het resultaat dat ik in 2000 finaal de sjerp beet had.”

Wijlen jouw man vond het goed dat je op je strepen stond?

(Geëmotioneerd) “Weet je dat mijn man me altijd voor de volle honderd procent gesteund heeft. Ik had het als politica nooit volgehouden zonder hem. Toch was hij ook wel een beetje macho hoor. Zo zei hij al lachend tegen mij: ‘Je mag wel baas zijn in het stadhuis, maar thuis blijf ik het nog altijd he.’“

De Britse premier Margaret Thatcher was in jouw glorietijd een van de weinige vrouwelijke toppers in de politiek. Was zij een voorbeeld?

“Dat niet. Thatcher was een alleenheerser en een dictator: dat stond haaks op hoe ik aan politiek wilde doen. Ik heb het altijd belangrijk gevonden om beslissingen in overleg met de hele ploeg te nemen. Ik luisterde naar de andere politici, ook over de partijgrenzen heen.”

Kijk je met een goed gevoel terug op die periode?

“Jazeker. Achteraf gezien was het best goed dat ik eerst 18 jaar als schepen van Financiën gewerkt heb voor ik burgemeester werd. Op die manier leerde ik de stadsfinanciën door en door kennen. Dat kwam me later goed van pas.” (Freddy Vermoere)