Jonathan brengt kinderboek overleden vriendin uit: “We willen taboe over psychisch lijden doorbreken”

Het meisje dat geen kleuren kende. Dit verhaal van Melanie Vaernewyck is nu uitgebracht als kinderboek. Melanie leed aan obsessive compulsive disorder (OCD), ofwel dwangneurose. In haar strijd om greep te krijgen op de ziekte probeerde Melanie OCD bespreekbaar te maken. Eind juni gaf ze de strijd definitief op, maar ze leeft nu verder in de vzw Mel’s Rose, opgericht om mensen met dezelfde diagnose bij te staan en geld in te zamelen voor verder wetenschappelijk onderzoek.

“Met de vzw Mel’s Rose willen we met een aantal mensen die dicht bij Melanie stonden haar strijd tegen OCD verderzetten”, stelt dramatherapeute Aude Dewerchin hoopvol. “In de eerste plaats wil de vzw de ziekte onder de aandacht brengen in de media en het bespreekbaar maken. Maar we willen ook het taboe helpen doorbreken rond psychisch lijden in het algemeen. Dit in tijden waarin er steeds meer mensen te maken krijgen met angsten. Het boekje van Melanie is een eerste middel om dit onderwerp onder de aandacht te brengen. De insteek is haar persoonlijk verhaal. Melanie, onze roos, gevangen onder de stolp die OCD heet. Zo vinden anderen hopelijk de moed en de manier om het licht in de stolp binnen te laten en als een roos door de stolp heen te breken.”

Betoverende roos

Het was Melanies droom een kinderboek te schrijven. Het verhaal liet haar partner Jonathan D’Hondt, zaakvoerder van Het Muziekhuis in Anzegem, illustreren als geschenk voor haar Moederdag. Het symboliseerde haar persoonlijke strijd om kleuren te blijven zien. Designer Stijn D’Hondt van Heren Loebas was als neef dicht betrokken en maakte er een pareltje van. “Melanie was een vrouw vol kleur en liefde, een betoverende roos die ook anderen kon laten bloeien”, schetst partner Jonathan D’Hondt (40) in een begeleidende brief bij het boekje. “Helaas had haar roos ook doornen en zat ze onder een stolp van angsten en dwanggedachten. Zoals een liedje door je hoofd kan blijven malen, zo spookten allesoverheersende angsten onvermoeibaar door Melanies hoofd. Vol moed ging ze de strijd aan en bleef ze zich als een roos telkens opnieuw oprichten naar de zon, maar stilaan verloor ze haar blaadjes en lukte het haar niet meer om kleuren te zien. Tot zwart geen grijs meer werd.”

Vol moed streed Melanie tegen haar angsten en richtte ze zich steeds opnieuw op als een roos, tot ze stilaan al haar blaadjes verloor

“Een belangrijk onderdeel van de werking van de vzw bestaat uit het delen van getuigenissen van mensen die van dichtbij of verder weg betrokken zijn bij OCD onder wie familieleden, zorgverleners en psychologen”, zeggen medeoprichters van de vzw Katrijn D’Hondt en Sofie Merlier. “Onder de noemer ‘Durf te spreken! Nu meer dan ooit.’ zullen deze verhalen terug te vinden zijn op onze website. Ons doel is een duidelijk beeld te scheppen van de ziekte, de mogelijke behandelingen en mensen te helpen bij hun zoektocht. Ook zullen er avonden georganiseerd worden met onder meer gastsprekers en muziekoptredens.”

Geen andere uitweg

Veel mensen werden diep geraakt door het overlijden van Melanie. Doordat ze heel open was over haar ziekte waren de mensen uit haar nabije omgeving op de hoogte. Het liet hen achter met veel vragen over hoe het zover had kunnen komen en of ze iets hadden kunnen doen. “Ook voor mij zal dit altijd een open vraag blijven”, vertelt Jonathan. “Ik vind het nog steeds onbegrijpelijk en ook Mel wist dat haar angsten absurd waren. Die konden over de meest banale dingen gaan, maar ze voelden aan alsof je aan een afgrond stond en bang was om in de diepte te vallen. Deze gevoelens had ze de hele dag door, elke dag opnieuw.”

Ik vergelijk de ziekte van Melanie met een mentale kanker die je denken volledig kan overwoekeren

“Ik vergelijk het met een mentale kanker die een stuk aangeboren is. Iets dat je met je meedraagt en je denken volledig kan overwoekeren”, stelt Jonathan. “Mel had graag alles onder controle en was perfectionistisch ingesteld. Haar angsten waren haar houvast. De afgelopen twee jaar waren twee opnames in een psychiatrisch centrum noodzakelijk, maar ik kan niet zeggen dat het echt geholpen heeft”, klinkt Jonathan zacht. “Ze verwierf wel ziekte-inzicht , maar de angsten bleven toenemen, hoe hard ze er ook tegen vocht. De nuchtere kijk die ze van tijd tot tijd had om afstand te nemen van haar ziekte, werd steeds schaarser en haar gedachten verzetten ging steeds moeizamer. De coronamaatregelen maakten het nog lastiger doordat bezoek niet toegelaten was en zij zes weken haar gezin moest missen. Eind juni zat Melanie zodanig vast in haar angsten dat ze geen andere uitweg meer zag dan de strijd op te geven, ze was net geen 35 jaar toen.”

Ups en downs

“Voor mij is het nu geen evidente periode om mijn gedachten te verzetten door de gedeeltelijke lockdown. Mijn bezigheden in het Muziekhuis zijn normaal mijn uitlaatklep, maar die liggen stil tot nieuwjaar. We proberen ons erdoor te slaan, met ups en downs. Hoop en positiviteit probeer ik te putten uit de vzw. Het is een manier van verwerking. Als reactie op een eerste facebookpost kwamen er 165 bestellingen voor het boekje van Mel en die ben ik nu aan het ronddelen. Sowieso was ik de laatste jaren al veel alleen met Lauren (4) doordat Mel weinig thuis was door haar opnames, dus daar zijn we al wat aan gewend. De voorbije zomer heeft Lauren wel heel veel naar haar mama gevraagd. We missen Melanie allebei. Ze was een spring-in-‘t veld, ieders vriend en wilde ook dat iedereen haar graag zag. Ze kon als het ware twee stenen laten praten en was zeer graag gezien. Het was ook een van haar angsten om haar vrienden te verliezen door haar sociaal isolement. Mel kon ook prachtig zingen en was lid van twee koren. Het was in die wereld dat we elkaar voor het eerst tegen kwamen.”

Op haar rouwkaartje schreef Jonathan onder meer dat het zwaarste gevecht niet altijd kan gewonnen worden. Maar dat zij voor hem voor eeuwig en altijd ‘Mel’ blijft. (Gerda Verbeke)