Jean-Marie Cardinael (72) wou een supermarkt met appartementen bouwen met zicht op de middeleeuwse parels van Ieper, maar de werken liggen stil door de vondst van de burcht waar de graven van Vlaanderen verbleven. Wil hij z’n nieuw kasteel nu delen met de rest van Vlaanderen? “We diepen alle mogelijkheden uit.”
“Ik ben een rasechte Bruggeling”, vertelt Jean-Marie die wel roots heeft in Ieper, een metropool in de tijd van de middeleeuwen. “Mijn overgrootvader had hier een zeepfabriek die tijdens de Eerste Wereldoorlog volledig met de grond gelijkmaakt werd. Mijn grootvader heeft er daarna winkels gebouwd en mijn vader een grootwarenhuis dat intussen aan vernieuwing toe was.”
(Lees verder onder de video)
Verrassing
Voor Jean-Marie was de vondst een verrassing. “Zelfs archeologen twijfelden of ze daar nog iets van zouden terugvinden. Het is wel zo dat uit het archeologisch vooronderzoek bleek dat hier wel één en ander aanwezig kon zijn. Maar dat ooit de motte van de graaf van Vlaanderen uit de elfde eeuw hier zou herontdekt worden? Dat verbaasde toch wel iedereen. De eerste ‘steenontbloting’ vond plaats op 20 maart. Sindsdien gebeuren hier elke dag nieuwe ontdekkingen.”
Dubbel gevoel
“Als bouwheer zit ik met een tweeledig gevoel. Enerzijds wil ik zo vlug mogelijk aan de slag sinds de verlening van de omgevingsvergunning, terwijl er nu al een achterstand oploopt van vier maanden. Anderzijds heb ik toch veel respect voor het werk dat de archeologen opbrengen. Dit onderzoek brengt heel wat van onder de aarde naar boven. Zo’n site bekoort me stilletjesaan, de interesse stijgt.”
Ook de publieke belangstelling groeit. Een eerste opendeurdag op de site trok 750 mensen, de tweede van afgelopen zaterdag meer dan 900 kijklustigen. De site beroert ook de politieke gemoederen na de verrassende afbraak en begraving van de blootgelegde haven van Ieper enkele tientallen meters verder op het Vandenpeereboomplein. Op de voorbije gemeenteraad was sprake van drie scenario’s van eventuele bewaring en publieke ontsluiting.
Nieuw overleg
“Er waren al twee overlegmomenten met alle actoren, nu vrijdag komt een derde overleg”, stelt Jean-Marie. “Iedereen rond de tafel probeert de beste oplossing te zoeken. We diepen alle mogelijkheden uit, misschien hebben we ze zelfs nog niet allemaal gevonden. We werken er alleszins hard aan verder. Ik voel uw volgende vraag al komen: wat zou het beste zijn in de toekomst? Dat kan ik niet voorspellen. Deze site moet een win-win worden voor iedereen. Laat ons hopen dat we daar op een korte termijn uitkomen.”
Niet vol beton
Het oorspronkelijk plan: opnieuw een Carrefour op de benedenverdieping en appartementen erboven met zicht op de historische kathedraal, Lakenhallen en belfort. “Het contract met Carrefour is getekend en het grootwarenhuis wil zo vlug mogelijk terugkomen op deze site. Op dit ogenblik behoort dit zeker nog tot een van de mogelijkheden”, verduidelijkt Jean-Marie. “Wat we wel al kunnen uitsluiten: het louter volgieten met beton is volledig van tafel geveegd. En misschien wel terecht. Er zijn voldoende andere bespreekbare oplossingen om de site in ere te herstellen en te behouden.”
Ook de hogere overheden volgen de opgravingen op de voet. Vlaams erfgoedminister Ben Weyts (N-VA) bracht al een bezoek en maandagnamiddag kwam topambtenaar Peter De Wilde langs. Hij stond aan het hoofd van Toerisme Vlaanderen en is nu administrateur-generaal van het Vlaams agentschap Onroerend Erfgoed. Mensen van het Yper Museum, dat in de Lakenhallen zit, kwam maandag de site in beeld brengen.
Yper Museum
“Fantastisch hé”, reageert museumdirecteur Sandrin Coorevits. “Het verhaal dat wij met het museum brengen, zien we nu verrijzen op een paar honderd meter van onze deur. Ongelooflijk dat we dit mogen meemaken. We proberen zoveel mogelijk vast te leggen zodat we dit later kunnen gebruiken. In 2026 plannen we een tentoonstelling over archeologische opgravingen met hopelijk ook het verhaal van de burcht van Ieper. Of de site toegankelijk wordt? Dat blijft koffiedik kijken. Vandaar dat we nu nog trachten vast te leggen wat mogelijk is. De site en die enorm dikke burchtmuur ligt momenteel open en bloot. We maken nu bewegend beeld, een 3D-beeld van de muur hebben we al.”
Groter dan gedacht
De site wint dagelijks aan belang. “Niemand, ook ik niet, had zich aan een dergelijke oppervlakte verwacht”, aldus Jean-Marie. “Elke meter die de archeologen verder uitgraven, bewijst dat de motte veel groter blijkt dan aanvankelijk gedacht. Dus ik ben hier meer dan regelmatig om alles te volgen, zeker.” (TP)
