Gouverneur bestelt studie over verkeersdoden: “Verplicht fietshelm voor iedereen”

Gouverneur Carl Decaluwé roept op om de fietshelm voor iedereen te verplichten. © Getty Images
Olivier Neese
Olivier Neese Editieredacteur Brugsch Handelsblad Brugge - Torhout

Verplicht de fietshelm. Neem van iedere verkeersdode een bloedstaal. En zorg dat de trajectcontroles in West-Vlaanderen werken. Het zijn maar drie van de vele voorstellen die gouverneur Carl Decaluwé lanceert, nadat hij een gedetailleerde studie over de West-Vlaamse verkeersdoden bestelde. De opvallendste resultaten en voorstellen op een rij.

Waarom scoort West-Vlaanderen zoveel slechter dan andere provincies als het over verkeersveiligheid gaat? Om een antwoord te vinden op die vraag, liet gouverneur Carl Decaluwé een gedetailleerde analyse maken van de 79 dodelijke verkeersongevallen in 2018 in onze provincie.

Met de toestemming van het parket konden twee onderzoekers alle pv’s, deskundige verslagen en toxicologische onderzoeken inkijken en analyseren. Carl Decaluwé is de eerste gouverneur van het land die zo’n gedetailleerde analyse bestelt. “Meer dan aanbevelingen kunnen we niet lanceren. Wel zullen we onze sensibiliseringscampagnes aanpassen en dit document bezorgen aan het provinciaal veiligheidsoverleg, de korpschefs, de andere gouverneurs en de betrokken ministers. We willen iets in beweging zetten. Onze provincie zal dit jaarlijks herhalen. Het doel is duidelijk: we willen echt de verkeersslachtoffers naar beneden krijgen.”

Spectaculaire stijging bij fietsers

In 2017 vormden fietsers 7 procent van de verkeersdoden. In 2018 was dit al 19 procent, onder wie de eerste met een speed pedelec. Niemand van hen droeg een helm.

Carl Decaluwé: “Oudere mensen opteren steeds meer voor een elektrische fiets, maar de inschatting ten opzichte van een voertuig ligt moeilijker en de kennis van de wegcode vlakt ook af met ouder te worden. Dit wordt een zeer belangrijke doelgroep voor campagnes. Maar ik denk ook aan de kinderen. Gelukkig vielen er in 2018 geen jonge verkeersslachtoffers, maar hoeveel scholieren zie ik momenteel niet rijden zonder licht. We deden recent een onderzoek: 42 procent was niet in orde. Je kan sensibiliseren, maar op een bepaald moment moet je harder actie ondernemen. Bij scholieren is fluokledij of een helm niet meer cool. Fietshelmen moeten ze dringend verplichten. Voor iedereen.”

Gouverneur Carl Decaluwé wil het aantal verkeersdoden in West-Vlaanderen doen dalen.
Gouverneur Carl Decaluwé wil het aantal verkeersdoden in West-Vlaanderen doen dalen.© Davy Coghe

Gewestwegen zijn de meest dodelijke

Van de 79 dodelijke verkeersongevallen vielen er 44 op de gewestwegen. Op de gemeentewegen vonden er 24 dodelijke ongevallen plaats, op de autosnelwegen 11.

Carl Decaluwé: “Dat minister Weyts de snelheid op gewestwegen terugbracht naar 70 kilometer per uur, was een juiste en noodzakelijke beslissing. Aan de politie willen we vragen om ook mee te analyseren, en dan hun inzet daaraan te koppelen. Je moet volk en camera’s inzetten op de juiste momenten.”

Zomermaanden zijn het dodelijkst

Juli (13), augustus (11) en november (10) waren de meest dodelijke maanden. De theorie rees dat dit door het toerisme zou komen, maar dit blijkt absoluut niet te kloppen.

Carl Decaluwé: “Het zijn voornamelijk de bewoners en bestuurders die de weg goed kennen die onoplettend zijn, te hoge snelheden halen en risico’s nemen. Die groep moeten we sensibiliseren.”

Vrijdag is de veiligste dag

Verwacht werd dat vrijdag een dodelijke dag zou zijn, maar het tegendeel is waar. Slechts 9 procent van de dodelijke ongevallen gebeurt op vrijdag, de veiligste dag van de week. Maandag (19 procent) en donderdag (18 procent) zijn de gevaarlijkste dagen. Pas dan volgen zaterdag en zondag. En 77 procent van de dodelijke ongevallen vindt overdag, tussen 7 en 22 uur, plaats en niet ‘s nachts.

Carl Decaluwé: “Nu is de perceptie dat ongevallen gebeuren in de weekends en ‘s nachts. Niet dus. In plaats van te spreken over dag en nacht zouden we moeten preciseren naar dag, donker, schemer, dageraad, en zo de link liggen met verlichting.”

Jonge mannen, de grootste risicogroep

Het ergerlijke gezegde dat vrouwen slechte chauffeurs zijn, mag bij deze definitief in de prullenbak. Zowel bij de veroorzakers als de slachtoffers blijken Belgische mannen tussen 25 en 39 jaar die vertrouwd zijn met de omgeving de grootste risicogroep. En bij 11 procent van de veroorzakers is er sprake is van recidivisme.

“Je kan sensibiliseren, maar op een bepaald moment moet je actie ondernemen”

Carl Decaluwé: “Een multidisciplinaire aanpak is hier vereist: alcoholslot, strenge straffen, maar ook de aanpak van de eventuele alcoholproblematiek.”

Rechte wegen zijn de gevaarlijkste

Zeer opvallend: liefst 72 procent van de dodelijke verkeersongevallen vond plaats op een rechte weg. De oorzaken? Het niet verlenen van voorrang, stuurfouten, alcohol, afleiding en onaangepaste snelheid.

Carl Decaluwé: “Trajectcontroles zijn veel efficiënter dan flitspalen. In onze provincie zijn we op dat vlak niet goed bezig. De installaties staan er, maar werken niet omdat de zones het protocol niet ondertekenen. Volgende week zit ik samen met alle korpschefs.”

Alcohol en drugs, het grote mysterie

Hoe erg spelen alcohol en drugs een rol bij dodelijke verkeersongevallen? Dat blijft een mysterie. Bij de helft van de dodelijke verkeersongevallen kon er geen alcoholtest afgenomen van de veroorzaker. Of de chauffeur is overleden, of er kan niet tijdig een dokter ter plaatse komen voor een bloedafname, of er wordt niemand gestuurd wegens besparingen…

Carl Decaluwé: “We pleiten om systematisch een bloedproef af te nemen bij alle verkeersdoden en zwaargewonden. En bij de medicatie zou er op de verpakking moeten staan dat de combinatie met alcohol geen goed idee is.”

Gordel nog altijd niet ingeburgerd

Bij 14 procent van de verkeersongevallen droegen de inzittenden hun gordel niet.

Carl Decaluwé: “Hoeveel campagnes zijn daarvoor al niet geweest? Bij alle dodelijke verkeersongevallen zou er een verkeersdeskundige aangesteld moeten worden. Die kan een volledige analyse van de technologie van de wagen maken. Aan het parket zal ik vragen of we dit kunnen testen bij één politiezone, om dan eventueel uit te rollen naar alle andere.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier