“Oudste slachtoffer was 89, het jongste nog geen jaar!”: twee jaar ‘Zorgcentrum na Seksueel Geweld’

Anonimiteit en discretie staan centraal in het ZSG. Je herkent v.l.n.r. Nathalie Courtens, Emma Vankeirsbilck, dr. Lieven Wostyn en Carmen Meeus. © Stefaan Beel
Wouter Vander Stricht

Het West-Vlaamse Zorgcentrum na Seksueel Geweld in Roeselare heeft vorig jaar 403 slachtoffers opgevangen. Al is dat nog maar het topje van de ijsberg, want naar schatting zijn er in onze provincie elke dag tien aanrandingen. “Veel mensen vinden de weg nog niet naar ons.”

Het Zorgcentrum na Seksueel Geweld in Roeselare opende de deuren in 2022, niet toevallig op 8 maart, Internationale Vrouwendag. Elke provincie telt zo’n centrum, dat van West-Vlaanderen bevindt zich op de campus van AZ Delta in Rumbeke bij Roeselare.

Het Zorgcentrum is dag en nacht open, zeven dagen op zeven. Onder leiding van directeur Lieven Wostyn en coördinator Nathalie Courtens staat een voltijds team van tien forensisch verpleegkundigen, drie psychologen en een administratief medewerker klaar om slachtoffers van seksueel geweld met de beste zorgen te omringen.

Dat er nood was aan een Zorgcentrum na Seksueel Geweld in West-Vlaanderen, blijkt uit de cijfers. Vorig jaar klopten er 403 mensen aan. “Er is natuurlijk een groot aantal slachtoffers dat de weg nog niet vindt naar hier, maar wij ontvangen nu gemiddeld meer dan één slachtoffer per dag. Daarbij 90 procent vrouwen, negen procent mannen en net geen procent transgenders”, aldus de directeur.

Binnen de 72 uur

Hoe moeilijk dat voor slachtoffers ook vaak is, toch wordt aangeraden om binnen de 72 uur naar het Zorgcentrum te komen. Zo kan forensisch bewijsmateriaal van het seksueel geweld opgeslagen worden, voor het geval dat het slachtoffer later klacht wil indienen. “Voor wie niet meteen klacht wil indienen, blijft dat materiaal nog zes maanden hier aanwezig, bij minderjarigen is dat zelfs 50 jaar”, zegt forensisch verpleegkundige Emma Vankeirsbilck.

In het ZSG word je in een huiselijke sfeer ontvangen, zo worden de slachtoffers in de mate van het mogelijke op hun gemak gesteld. Vooraan Nathalie Courtens en Carmen Meeus, achteraan dr. Lieven Wostyn en Emma Vankeirsbilck.
In het ZSG word je in een huiselijke sfeer ontvangen, zo worden de slachtoffers in de mate van het mogelijke op hun gemak gesteld. Vooraan Nathalie Courtens en Carmen Meeus, achteraan dr. Lieven Wostyn en Emma Vankeirsbilck. © Stefaan Beel

H

et team van het Zorgcentrum neemt alle tijd om slachtoffers, maar ook hun steunfiguren, bij te staan. “Als je kind verkracht is, dan heeft dat natuurlijk ook een enorme impact op de ouders. Ook die mensen kunnen op onze goede zorgen rekenen”, zegt Nathalie Courtens. “Het kan dan ook vier tot acht uur duren vooraleer iemand hier weer buiten wandelt. Er zijn de medische zorgen, maar ook de psychologische ondersteuning en het eventueel formuleren van een klacht.”

Veel minderjarigen

Opvallend: het aantal minderjarige slachtoffers ligt in West-Vlaanderen een stuk hoger dan in de andere provincies. 37 procent van de mensen die zich aanmelden in Roeselare, zijn jonger dan 18. Dat is 5 procent meer dan elders. Naar een verklaring is het gissen. De gemiddelde leeftijd van wie komt aankloppen bij het Zorgcentrum, is 24 jaar. Het oudste slachtoffer in 2023 was 89, het jongste… nog geen jaar.

Minderjarigen krijgen uiteraard ook een aanpak op maat van hun leeftijd en kunnen bij speciaal opgeleide zedeninspecteurs hun verhaal doen in een videoverhoor. “Een kind zullen we dan ook eerder speels benaderen, maar het is vaak heftig natuurlijk, er zijn ook heel zware voorvallen”, zegt Emma Vankeirsbilck. “We vormen een sterk team en kunnen altijd ook bij elkaar terecht. Hoe raar het ook mag klinken, ik ben opgeleid als seksuologe en vroedvrouw, maar dit is toch mijn droomjob. We kunnen hier mensen echt helpen en daar doe je het voor.”

De zorg is trouwens volledig gratis bij het Zorgcentrum, inclusief 20 psychologische gesprekken. “Maar niet iedereen neemt die allemaal op”, besluit psychologe Carmen Meeus. “Ook daarin is iedereen vrij. Het is hier het slachtoffer dat mag bepalen hoe alles verloopt. Daar hebben die mensen ook duidelijk nood aan na wat hen is overkomen.”

Straks ook acties op festivals

Het Zorgcentrum na Seksueel Geweld ontvangt gemiddeld één slachtoffer per dag, maar er vallen geen piekmomenten te detecteren waarop mensen zich aanmelden. “Op de eerste dag dat we open waren, stapten hier meteen drie slachtoffers binnen. Maar het is niet dat het in het weekend of bij grotere evenementen drukker is”, constateert directeur Wostyn. Het Zorgcentrum had wel al een goede samenwerking met het Festival Dranouter en zal er dit jaar voor het eerst ook aanwezig zijn met een stand. Ook met Kamping Kitsch in Kortrijk is er nauw contact.

Hulp of info nodig? Bel het Zorgcentrum na Seksueel Geweld op 051 23 80 80. Er is ook de hulplijn 1712 voor vragen over geweld, misbruik en kindermishandeling.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier