De Leraarskamer van Knack zoekt West-Vlaamse stemmen

Over ons onderwijs lijkt iedereen tegenwoordig een mening te hebben. Knack peilde het voorbije schooljaar in ‘De Leraarskamer’ naar wat leerkrachten zélf denken over het lerarentekort, de nieuwe minimumdoelen of centrale toetsen. Dat doet ons zusterblad straks opnieuw, maar nu gaat in élke provincie een panel leerkrachten met elkaar in gesprek.

In De Leraarskamer van Knack liet het magazine het voorbije schooljaar regelmatig een divers panel leraars aan het woord. Vijftien leerkrachten uit alle onderwijsniveaus en netten belichtten verschillende thema’s vanuit hun vakkennis en dagelijkse ervaring in de klas.

Met de steun van de Koning Boudewijnstichting en de Nationale Loterij stelt het blad in het volgende schooljaar niet één, maar vijf Leraarskamers samen. Daarvoor selecteert het in elke Vlaamse provincie tien leerkrachten. Zij komen drie keer per schooljaar samen om zich over een onderwijsthema te buigen en geven tussendoor in Knack hun mening over de onderwijsactualiteit. In West-Vlaanderen wordt het College in Ieper de uitvalsbasis voor de gesprekken.

Vertekend beeld

En aan die gesprekken is duidelijk nood, vinden journaliste Ann Peuteman – die zelf naar school ging in het Sint-Andreasinstituut in Oostende – en Frank Hosten, directeur van het College. Want onze maatschappij had en heeft nog altijd een vertekend beeld van de onderwijswereld. Toen Ann en Frank destijds aan een studie Germaanse filologie begonnen, interesseerde onderwijs hen helemaal niet. Maar nadat Ann als journalist jarenlang de Wetstraat versloeg, verdiepte ze zich de voorbije jaren in onderwijs, “en ik verloor er mijn hart aan”. Frank rolde vanuit de sportjournalistiek eerder toevallig de onderwijswereld in. “Tussen twee jobs in deed ik 25 jaar geleden een interim in het onderwijs en die beviel me zo goed dat ik er gebleven ben.”

De expertise van leraren wordt vandaag te weinig naar waarde geschat

Als onderwijsjournalist sprak Ann de voorbije jaren met tal van experts, professoren en politici uit de sector. “Vaak lieten leraars me nadien weten dat het er bij hen in de klas heel anders aan toe gaat, of dat ze met wat de experten vertellen weinig kunnen aanvangen in de praktijk”, vertelt ze. “Ik geraakte er steeds meer van overtuigd dat er één groep experts was die ik niet aan het woord liet: de mensen die dag na dag voor de klas staan.”

Vruchtbaar

Twee zomers geleden stelde ze haar hoofdredacteur voor een panel van leraars samen te stellen, dat ze zou raadplegen bij actuele onderwijsonderwerpen. “De respons en reacties waren overweldigend. Al na een paar onderwerpen besefte ik dat ik dan wel de onderwijstheorie kende, maar onvoldoende zicht had op wat zich in het werkveld afspeelt. Bovendien bleken de leraren zelf veel aan de gesprekken te hebben, bijna nergens anders kregen ze voorheen de kans om over de regio’s, niveaus, netten… heen met elkaar van gedachten te wisselen. Dat bleek bijzonder vruchtbaar.”

De leraren bleken zich bovendien eindelijk gehoord te voelen. “Onze leerkrachten voelen goed aan dat onderwijs in de hoofden van de mensen aan belang inboet”, beaamt Frank. “Uiteraard moeten we niet terug naar de tijd waarin het woord van de leraar wet was, maar vandaag wordt de expertise van leerkrachten te weinig naar waarde geschat. Tegelijk wordt van het onderwijs steeds meer verlangd. Er wordt van hen verwacht dat ze kwaliteitsvol les geven, maar ook oog hebben voor de individuele noden van hun leerlingen en oplossingen aanreiken. En dat zorgt allemaal voor toenemende spanningen.”

Hulpverlener

Het is een bekommernis die Ann ook zag terugkeren in de gesprekken in De Leraarskamer. “Leerkrachten stellen zich de vraag waar hun job als leraar stopt en die van hulpverlener begint. In die zin is onderwijs vandaag het slachtoffer van alle tekorten en lange wachtlijsten elders in onze samenleving.”

Ann wijst er verder op dat niet alleen op zorgvlak, maar ook op andere domeinen steeds meer verwacht wordt van het onderwijs: jongeren opnieuw doen lezen, financieel geletterd maken, seksueel opvoeden… Het is gewoon niet langer realistisch om dat allemaal binnen de lesuren te doen. In wat ik toch eerder beschouw als maatschappelijke problemen – smartphones op school om maar iets te noemen – vind ik dat de samenleving haar verantwoordelijkheid moet opnemen, in plaats van die af te wentelen op het onderwijs.”

Gespreksstof genoeg voor De Leraarskamer, zoveel is duidelijk.