Conny Vandendriessche: “Er zitten veel psychopaten tussen de mannelijke ondernemers”

De omschrijving ‘straffe madam’ is uitgevonden voor Conny Vandendriessche. Of beter: selfmade woman. Begonnen aan de receptie van Vakantiegenoegens in Nieuwpoort, met Philip Cracco Accent Jobs héél groot gemaakt en nu met House of HR een wereldspeler: een jaarlijkse omzet van 1,8 miljard euro en 3.200 werknemers. Daarnaast engageert ze zich om meer vrouwen in bestuursraden te krijgen en wil ze vluchtelingen en gevangenen aan het werk… Maar er is één litteken: “Philip wilde mij op zijn sterfbed nog zien. Ik kon niet.”

Conny Vandendriessche (56) is een voorbeeld van iemand met West-Vlaams boerenverstand. Neen, met koket boerinnenverstand, is juister. Ooit zei de Roeselaarse: “Ik heb drie troeven. Ik heb een onstuitbare drive, ik ben volks en ik doe mij graag dommer voor dan ik ben.”

Dat moet ze, stralend op het terras van Thermae Palace, toch even toelichten. “Daarmee bedoel ik: ik heb heus niet alle wijsheid in pacht. Ik heb niet eens grote diploma’s. En dat volkse heb ik van thuis uit. Mijn ouders waren het prototype van keihard werkende maar bescheiden West-Vlamingen. Het is mij met de paplepel ingegeven: nooit hoog van de toren blazen.”

Humor kan ook helpen.

Eén bepaalde quote moet ze toch ook eerst uitleggen, voor we tot het eerste punt op de dagorde komen – we praten met een expert in vergadertechnieken. In oktober vorig jaar ontving ze als eigenaar van het uitzendbureau Accent Jobs, dat deel uitmaakt van House of HR waarvan ze 30 procent van de aandelen bezit, de prestigieuze Vlerick Enterprising Leader Award.

Waarna Conny op het podium werd gevraagd naar haar grote droom. Voor een volle zaal, vol topondernemers en alumni in stijf maatpak. Ongetwijfeld werd iets verwacht als de omzet met 5 procent verhogen… Maar la Vandendriessche antwoordde vrolijk: “Ik droom van knappe, jonge mannen! Bijna elke nacht!”

Ze schatert: “Niet slim, dat zal ik dus nooit meer zeggen! Het was een joke, ik wilde een keer iets anders antwoorden op zo’n cliché vraag. Ik heb er achteraf wakker van gelegen. In ons vak is reputatie zo belangrijk. Ik vertegenwoordig heel veel vrouwelijke ondernemers.”

Dat is voor straks, nu ons eerste punt op de dagorde. Haar band met de zee.

Haar tante was getrouwd met de directeur van de vismijn in Nieuwpoort. Omdat de kleine Conny van haar vijfde tot haar twaalfde – in tegenstelling tot haar twee oudere broers – tijdens de grote vakanties toch maar over was in het tuincentrum van haar vader, mocht ze twee maanden naar zee. “Ik zat er zowat dagelijks tussen de vissersvrouwen, ik kan garnalen pellen als de beste. En we aten dus ook elke dag vis. (lacht) Die liefde voor de zee en het vissersvolk is nooit meer weggeweest.”

Conny woont ook alweer tien jaar in Oostduinkerke. “Vooral in de weekends dan, in de week wonen we meer in Zwevezele. We hebben ook nog iets in Marbella, maar daar raken we maar zelden. (schiet in de lach) Het was de bedoeling om wat minder hard te werken. Alleen werk ik zo verschrikkelijk graag. Ik beschouw het niet eens als wérk, het is vooral praten over werk. Ik kom nu eenmaal altijd mensen tegen die raad vragen over een start-up, die werk zoeken…”

Die onstuitbare drive, het is de rode draad in haar verhaal. Na haar humaniora werd het eerste jaar verpleegkunde geen echte meevaller. “Ik deed stage op een zware afdeling en die wereld van kommer en kwel was niets voor mij, een spontaan, goedlachs en kloek meisje van 18. Het zorgende, onmiskenbaar in mij, vond later beter zijn weg.”

Eerst in Nieuwpoort – terug naar zee – waar ze met haar A2-diploma toerisme haar eerste job vond: de receptie van Vakantiegenoegens, van BACOB vroeger, met zo’n 1.000 kampeerplaatsen.

En die job deed Conny voor een meisje van 19 meteen heel serieus. “Ik was nooit een losbol. (grinnikt) Als ik het zou kunnen opnieuw doen, zou ik niet zo serieus meer zijn. Uitgaan? Met mate. Vakantieliefjes? Was ik te braaf voor, ik zag geen enkele jongen zitten. Of toch, de Wim…”

De Wim… Hij is mee. “Voor één keer dat hij op hotel bij mij kan slapen…”

Wim Vanhaelemeesch (55) is intussen al 30 jaar haar juiste man. Wim zit in de IT-sector. Hij ontwikkelde met zijn bedrijf lang, tot 2013, softwareprogramma’s voor … Accent Jobs, het bedrijf dat Conny in 1995 was opgestart met Philip Cracco, haar bekende flamboyante vennoot die ze enkele jaren geleden uitkocht en die in januari is gestorven.

“Wim was dus getrouwd met een belangrijke klant”, lacht Conny. “Niet aan te bevelen! Maar IT is cruciaal voor een bedrijf, ik kon mijn echtgenoot blindelings vertrouwen. Anderzijds: ik zat met Philip en Wim tussen twee heel sterke mannen die mij allebei adoreerden. De een was zeer charismatisch, de ander was de expert. Dat heeft een hele tijd fantastisch gewerkt, om de twee jaar verdubbelden we de omzet. The sky was the limit. We openden 40 kantoren per jaar.”

Straks meer over de charismatische bewonderaar. Eerst nog even over haar expert, haar halve trouwboek sinds 1989. “Om zoals mijn ouders aan 50 jaar huwelijk te geraken, hebben we de afspraak gemaakt dat we elk om beurt elkaar een heel jaar moeten blijven verrassen. Zo houden we het spannend. Het is trouwens Wims jaar, er zit al wat sleet op onze afspraak, geloof ik. (schatert) Maar hij is altijd wel de perfecte man geweest voor mij. Ik was heel veel weg, tot ‘s avonds laat. Wim kon vaak thuis werken, was eigenlijk de huisman. Hij kan beter wassen en plassen dan ik. Zelfs de vaatwas legen vind ik al hatelijk. En alleen als het snel kan, zou ik al eens iets koken. Én ik verdien meer dan hem, negen op de tien mannen zouden het daar moeilijk mee hebben.”

Wim grijnst: “De juiste man, juist.”

Wij verhuizen van het terras naar het restaurant, het gesprek verlegt zich van haar juiste man naar de juiste job. Met dank aan haar ouders. Die hadden een plantenkwekerij in Lichtervelde: zeven dagen op zeven deuredoen dus. Maar toen haar vader alleen haar broers vroeg om de zaak over te nemen, want “een tuincentrum was niets voor een meiske“, ontkiemde iets in zijn dochter. “Ik zou het toch niet hebben gedaan, was ik ook gevraagd. Maar men had het tenminste kunnen vragen, vond ik.” (grinnikt)

Conny zou zich anders bewijzen. Dat begon dus in ’95 met Accent Jobs.

Omzet 10 jaar later: 550 miljoen euro in België. De dochter van de plantenkweker ontpopte zich de volgende jaren als een onstuitbare ondernemer. Tot ze op die lockdown stuitte.

“Verschrikkelijk. In de uitzendsector zijn we cycli gewend, overleefden we al drie financiële crisissen: de Golfoorlog, Nine Eleven en de bankencrisis. Daarna stegen we meer dan ooit. Maar die coronacrisis is nog altijd niet te bevatten. -30 procent, -40 procent… Uiteindelijk landden we na de lockdown op -65 procent omzet. Voor heel 2020 rekende ik nog voor deze tweede opflakkering al op 30 procent minder omzet. Hoe overleef je dat, in België alleen al tellen we 1.200 medewerkers? We hadden gelukkig een buffer, hebben nog niemand moeten ontslaan. Maar als je dan ook nog eens in je menopauze zit, word je daar dus om de twee uur zwetend wakker van.” (schatert)

De topondernemer is empathisch. Geen Iron Lady.

Wim: “Conny was jarenlang niet alleen hard voor de anderen, maar vooral snoeihard voor zichzelf. Dat is de laatste jaren toch minder rigide.”

Conny: “Iedereen krijgt altijd minstens drie kansen. Ik ben de laatste jaren veel milder geworden, ja. Ook omdat ik, toen ik uit het operationele van Accent ben gestapt, mezelf heb beloofd alleen nog maar leuke projecten te doen. Zoals Stella P. (opgericht in 2014, zoekt met nadruk op diversiteit bestuurders voor kmo’s, red.) en We are Jane.”

Dat laatste, opgericht in 2019, is een investeringsfonds voor vrouwelijke ondernemers.

Maar noem Conny Vandendriessche geen feministe. “Het is een moeilijke balans. Waar ik veel over nadenk.”

Lang nagedacht over een eerdere uitspraak van jou: “Er lopen nogal wat mannelijke psychopaten in de ondernemerswereld.”

“Dat is ook zo, natuurlijk. Maar ik ga daar geen negatieve energie in steken. Ik heb ook veel vragen om over zulke onderwerpen te debatteren afgewezen. De Zevende Dag heeft mij al véél gebeld. Ik blijf liever onder de radar en focus mij liever op vrouwelijke, jonge start-ups, dat heeft veel meer impact. En als je te veel roept, word je snel verweten een feministe te zijn.”

En is dat een verwijt?

“Ja. Voor mij heeft dat een connotatie met verbrande bh’s. De suffragettes (strijders voor vrouwenrechten, red.) waren toen nodig, nu niet meer.”

Toch toont Conny Vandendriessche zich steeds meer geëngageerd. Bijvoorbeeld als trekker van het vluchtelingenproject Job-road in Roeselare waarmee ze al meer dan 3.000 vluchtelingen aan het werk kreeg inmiddels is er ook al een contract met Gent en Antwerpen. En met een project voor gevangenen, waarbij mensen uit de human resources-sector worden uitgenodigd in de gevangenis. Ondanks de coronacrisis kregen ze toch alweer bijna tien gevangenen aan het werk.

Dit is payback, je wil iets terugdoen voor de maatschappij? Je zou ook in de politiek kunnen stappen?

“Zowat alle partijen zijn al eens langs geweest. Ken jij evenwel ondernemers die gelukkig zijn geworden in de politiek? Choose your battles. Ik ontmoette deze week nog Nathalie Muylle, Minister van Werk. Die is op enkele jaren tijd tien jaar verouderd. Niet eens door het vele werk, eerder door het gebrek aan erkenning. Politici worden nu bekeken zoals ondernemers vroeger: scheef. Maar het gaat ook niet goed met het land. De democratie werkt niet meer en er komen geen oplossingen. Ik weet ze ook niet.”

Kan of wil je kleur bekennen?

“Neen. Zal ik nooit doen. Maar de PVDA heeft me nooit gevraagd.” (lacht)

De site De Rijkste Belgen schat jouw persoonlijk vermogen op goed 75 miljoen euro. Hoe belangrijk is dat voor jou?

“Mooie dingen kosten nu eenmaal centen. Maar geld is nooit op de eerste plaats gekomen. Er was eerder altijd het streven om onafhankelijk te zijn, ook financieel. Maar pas na een jaar of vijf voelde ik mij veilig.”

Veilig en gelukkig, zoals ze na het diner tijdens de fotoshoot vrolijk dartelt over het strand. Het is allemaal gelukt. De juiste man, het succesvolle bedrijf, de bescheiden zoon.

“Dat is het grootste compliment dat men mij kan geven: dat onze zoon Matthijs zo sociaal en bescheiden is. Ondanks ouders die nogal wat centen hebben. Ik was nooit vaak thuis, maakte wellicht alle fouten die je als moeder kan maken, maar dát heb ik toch goed gedaan. Ik heb ook nergens spijt van. Toen Matthijs een jaar of zes was, maakte hij zich een keer boos: ‘mama, je bent nooit thuis…’ Hij had een soort verlatingsangst, we hebben daar een therapeut voor ingeschakeld. Een heel jaar heb ik daarvoor mijn agenda aangepast. Toen hij twaalf jaar werd, heb ik hem dat nog eens rechtstreeks gevraagd. Of een mama die zo weinig thuis was te zwaar woog? Neen. Hij zou het gezegd hebben indien het anders was. Het is goed gekomen, hij is 26 nu, piloot, heeft al zes jaar een meisje. (grinnikend) Maar een kleinkind zit er nog niet in. Verlang ik nog niet naar ook. Geeft dat rust? Moet dat? Moet vrije tijd? Ik ga gewoon minder naar de golf dan mannelijke ondernemers. Ik vind sporten trouwens heel lastig (lacht). In bewegen ben ik dus wel lui.”

Wat heet lui voor zo’n hyperactief mens?

“Ok… ok… Van mei tot oktober zwem ik bijna elke ochtend, vier keer per week snelwandel ik drie kwartier en ik doe aan touwtjespringen. Maar dus alleen om lichaam en geest in balans te krijgen, leuk vind ik het niet.”

Wim: “Met haar personal trainer was het meer tetteren dan zweten…”

Conny: “Ik wil meekunnen met al die twintigers in mijn bedrijf. Als ik dan op een feestje kom met 55-jarigen en men zegt dat ik mijn leeftijd niet toon, fleur ik op. Zo ijdel ben ik dan wel weer. Dat geeft mij zelfvertrouwen, tussen al die mannen aan de top. En dus: om de zes weken groot onderhoud en vier nieuwe banden (schatert): pedicure, manicure… En drie keer per week naar de kapper.”

Veel vrije tijd kan er niet overblijven?

“Wim informeert mij over de actualiteit, in de auto luister ik naar podcasts en ik kan heus wel eens wegzinken in een romantische roman ik krijg bijna elke week een boek cadeau. Vaak in het Frans, Engels of Duits… goed voor mijn werk (grijnst). Ach, iedereen heeft het altijd over de perfecte work-life balance. Soms denk ik ‘s ochtends bij het opstaan: moet die er echt zijn? Zo raak ik ook mentaal niet moe. Als ik nu drie dagen niet werk, verveel ik me al. Werken heeft voor mij gewoon een andere betekenis. Weet je, ik voel me soms ambassadeur van werk. Vroeger waren de mensen toch veel productiever. Nu kennen de ondernemers de weg naar het golfterrein beter dan die naar de fabriek. Dan denk ik: uw mensen in uw bedrijf verdienen meer aandacht, zet dan iemand in uw plaats!”

“Zelfs al verdien ik er niets meer mee, ik zou gewoon doorgaan, denk ik. Ik heb ook al iedereen gezegd dat ik tot mijn 80 jaar wil werken. (monter) En dan ga ik met Wim te voet naar Compostela, dat staat op onze bucket list. Waarbij ik om de drie dagen mensen zal uitnodigen om samen te wandelen en te praten. En ooit wil ik naar Australië. Maar bovenaan mijn lijstje staat met het bedrijf internationaal groter worden. Mijn stempel nalaten in deze wereld! Ik denk daar vaak over na. Volstaat mijn rode draad in mijn leven: vrouwelijk ondernemerschap? Heb ik voldoende impact? Klinkt zwaar, hé. Alleen ‘s avonds houdt het op. Ik ben echt een ochtendmens. Dan word ik echt tegendraads. (veert op) Wist je dat er in 2011 een boek is geschreven over mij? Allez, over het succes van Accent. The Race. Een romanversie met Philip Cracco en ik in de hoofdrol.”

‘The American Dream in Vlaanderen’, uitgegeven door Lannoo. Jij als de rationele coo Ingrid, rechtlijnig en analytisch en Cracco als ceo Bernaerd, altijd op zoek naar passie en avontuur. Intussen werd Cracco bekend van het televisieprogramma The Sky is the Limit, scheidden in 2014 jullie wegen en is hij begin dit jaar gestorven.

Conny krijgt het plots heel moeilijk. “De eerste tien jaren waren schitterend. Bijzonder succesvol. En toch heb ik lang getwijfeld aan mijn competenties. Philip ook, we hadden beiden niet eens de juiste diploma’s. Maar we waren zó complementair. Privé waren we minder close. Nadat ik een keer bij hem thuis uitgenodigd was, helemaal in het begin, ben ik afgehaakt. Hij was gaan motorcrossen, kwam veel te laat thuis en hij ging in de zetel liggen slapen. Op maandag zei ik: Philip, ge moet mij nooit meer uitnodigen. We waren ook zó verschillend… Maar wie we waren, allebei snelle beslissers vooral, heeft zich vertaald in een bijzonder succesvol bedrijf. We waren twee energiebommen. Philip voor sales en marketing en ik voor mens en organisatie. Yin en Yang. De een kon niet zonder de ander. Alles on the road geleerd. Volgens het boek van de regels van Jack Welsh Good to Great. Zeer stimulerend. (krijgt het moeilijk) Maar op een gegeven moment kon ik niet meer leven met zijn leiderschap, dat verhaal is bekend. Ik wilde een leider zijn die niet alleen nam, maar ook gáf. Maar hij was zo … gulzig. Uiteindelijk is het daarop verkeerd afgelopen. Over de wilde feestjes kan ik weinig of niets zeggen, ik was altijd bij de eersten weg.”

Wim, lachend: “Ik niet. Toegegeven, die feestjes waren wel vaak heel zot. Maar niet decadent. Alleen cultiveerde Philip dat zelf graag.”

Conny: “Ik was de serieuze. In 2013 zijn we uit elkaar gegaan, in 2014 is hij uitbetaald. We waren op elkaar uitgekeken, zoals in relaties gebeurt. Dat is redelijk respectvol gebeurd. Maar Philip is daarna veranderd. Hij had het niet gemakkelijk met mijn succes met Accent dat na hem een heel andere strategie hanteerde. Terwijl zijn nieuwe projecten minder succesvol waren. Hij mist een Conny’tje, dacht ik vaak. Ik begrijp ook nog steeds niet waarom hij nog met Job Fixers is gestart. Hij was toen al ziek. Wilde hij zijn gelijk bewijzen? Hij probeerde al mijn medewerkers binnen te halen… (weent) Op het laatst was het heel moeilijk en is er veel kapot gegaan. Zo jammer, die laatste jaren. Pas de laatste maanden van zijn leven was er weer contact. Zijn vrouw Aïsha heeft mij nog opgebeld. Philip wilde mij op zijn sterfbed nog eens zien, ik vond het heel moeilijk. We zijn niet meer dichter bij elkaar gekomen. Maar ik ben wel op zijn begrafenis geweest… Hij was op een bepaalde manier een van de liefdes van mijn leven.”

Kris stond er op ‘s morgens bij zonsopgang foto’s te nemen op het dak van het hotel. Conny staat er, om 5 uur. Maar er is geen zon. Geen erg. Een sterk ras. “Mijn grootouders waren marktkramers… Om 5 uur opstaan was om te lachen…”

Gelukkig zijn er nog onze spreuken over zon en zee bij het ontbijt.

Geluk is als de zon. Er moet een beetje schaduw zijn, wil de mens het comfortabel hebben.– Otto Ludwig, Duits toneelschrijver en criticus 1813-1865

“Kan ik mij helemaal in vinden. Ik hou van die contrasten. Maar ik ben geen dramaqueen, laat mij niet snel meeslepen in het negatieve. Mijn papa is gestorven aan het coronavirus. Maar hij had een gezegende leeftijd bereikt, was 83. Hij had er ook geen goesting meer in, sinds mama een jaar geleden stierf. Hij klaagde daar evenwel nooit over, hij was een zeer gesloten mens. Maar sterk, allebei! En mijn ma was ook heel trots, ik moest niet buitenkomen met slordige haren en zo. De oude stempel. Al zijn we niet strikt katholiek opgevoed. En nu geloof ik niet meer. De kerk heeft mij met al die misbruiken te zwaar ontgoocheld. De communicatie alleen al… Alles wordt bedekt met de mantel der liefde… Bullshit! De kerk maakt als bedrijf de fout blind te zijn voor diversiteit. In leeftijd, in gender…. Nooit jonge talenten. Een paus van 83 jaar, komaan. En is het geen tijd om daar eens een vrouw te plaatsen? Quota’s: in de kerk, in de bedrijven, in de politiek… Alle arbeidswetten zijn gemaakt door mannen. Er zijn er veel vrouwonvriendelijke, hoor. (plagerig) Maar ik begrijp dat mannen daar niet bij stilstaan. Al zie ik nu in de MeToo-beweging een signaal dat de dames klaar zijn om niet meer over zich heen te laten lopen. Vraag me evenwel niet om op de barricaden te staan. Ik bén zo niet. Ik probeer er liever wat aan te doen. Heel pragmatisch: geen boek schrijven over het glazen plafond, maar nieuwe besturen oprichten. In de laatste vijf jaar hebben we met Stella P. 200 mandaten geplaatst en nu zitten we eindelijk aan 50 procent vrouwen. Voor 80 procent in bedrijven zonder quota. Daar ben ik dan weer fier op.”

Ze zou blijven praten. Het is haar job. En haar leven. Tijd te kort.

Niets droogt sneller op dan een zee van tijd. – Remco Jonckers, Belgisch aforist.

“Alles komt goed! Het ene heeft meer tijd nodig dan het andere, maar alles komt goed. Het is mijn taak als leider altijd een hoopvolle boodschap mee te geven.”