Tien steden en gemeenten om zondag in de gaten te houden: hier woedt de kiesstrijd heviger dan ooit

Wie pakt de sjerp? Dat is dé vraag waar het zondag om draait. Uiteraard ben je het meest benieuwd naar de uitslag in eigen stad of gemeente, maar ook elders in onze provincie belooft het interessant – en razend spannend – te worden. Van Brugge over Kortrijk tot in Staden: dit zijn onze ‘Tien Om Te Zien’.

1. Populaire Kris Declercq voelt in Roeselare hete adem van Vlaams Belang

Bij de vorige verkiezingen stemde liefst een op de vier inwoners van Roeselare op huidig burgemeester Kris Declercq, een recordscore. Zijn CD&V haalde veertig procent van de stemmen binnen en smeedde een coalitie met Open VLD en de socialisten. Die coalitie hield de voorbije zes jaar goed stand, maar net zoals elke centrumstad kreeg ook Roeselare met problemen te maken inzake mobiliteit en veiligheid.

Zo zetten de problemen met de zombiedrug flakka een flinke domper op het beleid van Declercq en zijn ploeg. Ook het schandaal rond oud-burgemeester Luc Martens, die leningen afsloot bij de Roeselaarse beau monde maar die niet terugbetaalde, straalde mogelijk af op zijn partij. Declercq, die zich vaak en graag laat zien in de stad, haastte zich de voorbije weken om overal lintjes door te knippen en kondigde ook maatregelen aan om het groeiende onveiligheidsgevoel aan te pakken.

Net op dat thema profileert Vlaams Belang-kopman Immanuel De Reuse zich volop. De partij hoopt dat de overwinningsgolf van juni voortvloeit tot in de Rodenbachstad en wil op 13 oktober de grootste worden. Hoe trouw kersvers N-VA-kopman Dieter Carron zich dan aan de partijlijn zal houden, valt af te wachten.

2. Schizofrene situatie voor Dedecker in Middelkerke

In juni nog broederlijk samen op de Kamerlijst voor N-VA, maar zondag lijnrecht tegenover elkaar in de strijd om de Middelkerkse sjerp: huidig burgervader Jean-Marie Dedecker (Lijst Dedecker) en oud-spoorbaas Marc Descheemaecker (N-VA). Afgaand op de resultaten die ze in juni haalden, lijkt de strijd echter al gestreden. Als lijsttrekker wist Dedecker 2.934 inwoners van Middelkerke te overtuigen, een flink pak meer dan de 366 voorkeurstemmen voor Descheemaecker, die de lijst duwde. (lees verder onder de foto)

In 2018 overtuigde LDD 44,1 procent van de stemmen. Dat is nog altijd meer dan de opgetelde percentages van Open VLD, CD&V en Groen die nu samen met enkele onafhankelijken de lijst RESPECT lanceren. Het heeft er dan ook alle schijn van dat de zilverrug van Middelkerke opnieuw aan zet zal zijn.

3. Betaalt Tommelein het gelag voor symbooldossiers in Oostende?

De kans dat liberaal boegbeeld Bart Tommelein na 13 oktober opnieuw de Oostendse burgemeesterssjerp mag omgorden, lijkt met de dag te krimpen. In de peilingen, maar ook in de neutrale Gemeente-Stadsmonitor, scoort de huidige meerderheid in de Stad aan Zee op zijn zachtst gezegd mager. De Oostendenaar had het, zoals in zoveel Vlaamse steden, moeilijk door de invoering van de zone 30 in zowat het hele centrum.

Maar er was ook het plan om het iconische standbeeld van Dikke Mathille te verplaatsen, wat Oostendenaren recht naar het hart greep, en vooral de soap rond de renovatie van het Thermae Palace – nog zo’n Oostends symbooldossier – deed de populariteit van Tommelein kelderen. Uitdager John Crombez (Vooruit Plus) staat klaar om over te nemen. Tegen dat rode gevaar smeedde Tommelein Trots op Oostende, een kartel met Open VLD, Groen en CD&V.

N-VA zag kopstuk Björn Anseeuw stoppen met politiek en zet Charlotte Verkeyn voorop. Voorts is het ook uitkijken of PVDA en de nieuwe partij de O Mens rond Yves Miroir (ex-Vooruit, ex-Groen) een zitje behalen.

4. Kan Veronique in Staden Francesco doen vergeten?

Staden is de enige gemeente in West-Vlaanderen waar de liberalen nog onder de nationale partijnaam Open VLD naar de kiezer trekken. Geen Lijst of Team Burgemeester hier, mede ook door het feit dat de ooit zo populaire burgervader Francesco Vanderjeugd de voorbije jaren nogal onzacht van zijn voetstuk gevallen is. In januari 2025 moet Vanderjeugd voor de rechter verschijnen wegens mogelijke belangenneming met vastgoedtransacties. (lees verder onder de foto)

Afgelopen zomer raakte bekend dat hij op een partijevenement een zelf gemaakt seksfilmpje getoond had aan enkele jongeren. Op sociale media maakte Vanderjeugd vervolgens bekend dat hij niet zou deelnemen aan de verkiezingen. In allerijl moest Open VLD op zoek naar een nieuwe lijsttrekker. De monsterscore van 2018 – 54,1 procent voor de partij, 3.542 voorkeurstemmen voor Vanderjeugd – evenaren, is een schier onmogelijke opdracht voor nieuwkomer Veronique Devreker. Wellicht zal er in Staden opnieuw een coalitie gevormd moeten worden.

5. Wat na Leopold Lippens in Knokke-Heist?

Met een haast stalinistische score van 70,2 procent liet voormalig burgemeester Leopold Lippens in 2018 de concurrentie weinig ademruimte. Daarmee werd de alleenheerschappij van Gemeentebelangen in de mondaine kustgemeente alleen maar bestendigd. In februari 2021 sloeg het overlijden van Leopold Lippens in als een splinterbom in de lokale politiek. Lippens was er al burgemeester sinds 1979. Zijn opvolger Piet De Groote probeerde de boel nog bijeen te houden, maar werd door zijn eigen partij buitenspel gezet. (lees verder onder de foto)

Sindsdien leidt Jan Morbee de dans in Knokke-Heist, maar ook hij kon niet verhinderen dat er een schandaalsfeertje hangt in de kustgemeente. Ondertussen scheurde CD&V zich af van Gemeentebelangen en gaan de christendemocraten in zee met oppositiepartij N-VA. Piet De Groote, die in 2018 alleen Leopold Lippens moest laten voorgaan in aantal voorkeurstemmen, komt met een eigen partij – JA! – op. De lijst van Gemeentebelangen wordt getrokken door Jan Morbee en geduwd door Valery Lippens, fotograaf en zoon van Leopold.

6. Wisselt De fauw in Brugge Mercedes voor Maaike?

Huidig burgemeester Dirk De fauw (CD&V lijst burgemeester) zit in poleposition om zichzelf op te volgen als burgervader van onze provinciehoofdstad. De fauw ontpopte zich bij de vorige verkiezingen al tot absolute stemmenkampioen, met 15.289 voorkeurstemmen en lijkt op dat elan voort te gaan.

Interne concurrentie heeft hij niet te vrezen, nadat beslist werd om het herenakkoord met schepen Franky Demon op te blazen. Demon zou De fauw na een halve legislatuur opvolgen als burgemeester, maar een slechte peiling daaromtrent dwarsboomde Demons plannen. “Als ik herverkozen word, is dat voor de volle zes jaar”, liet De fauw duidelijk verstaan. Voor de burgervader is het wel nog afwachten wat het gevolg van de afschaffing van de opkomstplicht zal zijn, maar zijn grootste bekommernis lijkt vooral van welke ploeg hij kapitein zal worden.

Nu bestuurt een coalitie van CD&V, Vooruit en Open VLD de stad, maar die laatste partij – met Mercedes Van Volcem als lijsttrekker – is sinds de verkiezingen in juni in vrije val en er zit ruis op de relatie tussen De fauw en Vooruit. Bij N-VA staat Maaike De Vreese te trappelen om de hoge nationale vlucht van haar partij ook in Brugge te verzilveren. Een afspiegeling van de Vlaamse en federale regering zou Brugge – de derde grootste stad van Vlaanderen – financieel niet slecht uitkomen.

7. Levert monsterverbond Talpe opnieuw de sjerp op in Ieper?

In de Kattenstad is het uitkijken naar het resultaat van het schisma in de huidige meerderheid. Liberaal kopstuk Emmily Talpe bestuurt de stad sinds 2018 samen met N-VA en Vooruit, maar sloot die laatste partij uit van haar nieuwe stadslijst Team Ieper. N-VA wil verder besturen met Talpe en maakt wél deel uit van Team Ieper. Opvallend: ook de grootste oppositiepartij CD&V, die in 2018 buitenspel werd gezet door Open Ieper van Emmily Talpe, sloot zich aan bij Team Ieper.

Het is dan ook uitkijken wie de meeste voorkeursstemmen zal halen op de lijst en volgens de nieuwe regels automatisch burgemeester wordt. In 2018 overtuigde CD&V-lijsttrekster Katrien Desomer 3.206 Ieperlingen, Emmily Talpe kreeg 3.904 rood gekleurde bolletjes naast haar naam. Op 13 oktober staan beide stemmenkanonnen op dezelfde lijst, Talpe bovenaan en Desomer onderaan als lijstduwer.

Bij Vooruit staat huidig eerste schepen Philip Bolle klaar om als spreekwoordelijke derde hond met de sjerp te gaan lopen. Voorts is het uitkijken naar de score van Vlaams Belang, waar verloren dochter Nancy Six opnieuw de lijst trekt na haar breuk met de partij in 2020.

8. Nu Quick verdwenen lijkt, ligt alles weer open in Kortrijk

Wie vult het machtsvacuüm aan de Broeltorens, nu voormalig minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open VLD) het bij de Kortrijkzanen verkorven lijkt te hebben? Dat is de vraag in de hoofdstad van het zuiden van onze provincie. De ophef die ontstond toen hij na de vorige verkiezingen Kortrijk alsnog inruilde voor Brussel, nam alleen maar toe toen Quick bij zijn terugkeer in Kortrijk de populaire Ruth Vandenberghe weer burgemeester-af maakte.

Na de abominabele resultaten in juni trok Van Quickenborne zijn conclusies en kondigde hij aan slechts lijstduwer te worden. Vandenberghe trekt de lijst voor Team Burgemeester Stadslijst Kortrijk (TBSK), waar overigens ook de vroegere aartsrivalen van CD&V in versmolten zitten. Tot ontsteltenis van ex-burgemeester Stefaan De Clerck, staat ook zijn zoon Felix op die lijst. Afwachten dus of het kiespubliek van CD&V het over zijn hart krijgt om op TBSK te stemmen.

Alternatieven genoeg, want ook de socialisten (met Maxim Veys) en N-VA (met Axel Ronse) claimen de sjerp. Net als Vlaams Belang overigens, waar lijsttrekker Wouter Vermeersch zich de voorbije jaren ontpopte tot het irritante steentje in de schoenen van de meerderheid.

9. Houthulst: Alle ogen op Vlaams Belang

Als Vlaams Belang ergens de grootste partij zal worden, dan is de kans groot dat dit in het landelijke Houthulst zal zijn. De uiterst rechtse partij zit daar al in de lift sinds de nationale verkiezingen van 2019. Toen kwamen zelfs de nationale media zoeken naar de reden waarom maar liefst 30,44 procent van de Houthulstenaren voor het Vlaams Belang hadden gestemd. Bij de Vlaamse verkiezingen in juni scoorde de partij nog beter en koos maar liefst 37,75 procent van de kiezers voor Vlaams Belang.

De partij hoopt die lijn nu door te trekken naar het lokale niveau en met lijsttrekker Jackie Vercamer de eerste Vlaams Belang-burgemeester van het land te leveren. De gepensioneerde elektricien liet zich echter in de aanloop naar de verkiezingen opmerken met enkele aangebrande uitspraken, onder meer over een migratiestop die hij wil invoeren in zijn gemeente. Ook intern begon het te rommelen bij de partij. Lijst Burgemeester van burgervader Jeroen Vandromme, die twee stemmenkanonnen van N-VA en Vooruit kon verleiden, wil zelf het initiatiefrecht krijgen van de kiezer.

10. Haalt Anzegem Jeremie weg uit het Vlaams Parlement?

Jeremie Vaneeckhout is de enige West-Vlaming die zich op dit moment voorzitter van een nationale partij mag noemen, al staat er bij de Anzegemnaar wel co voor. Het kopstuk van Groen slaagde er in juni in om opnieuw verkozen te raken voor het Vlaams Parlement. Maar wie inzoomt op die uitslag, ziet dat hij toen slechts 461 Anzegemnaren wist te overtuigen.

Dat zijn er bijna duizend minder dan de 1.452 voorkeursstemmen die Vaneeckhout als lijsttrekker van de lokale partij INZET in 2018 wist te behalen. Bovendien kondigde hij na de verkiezingen in deze krant aan dat hij zou opstappen uit het parlement, mocht hij in Anzegem de sjerp bemachtigen. “Ik zou het parlement missen, maar ik zie mijn gemeente nog net iets liever”, klonk het toen.