EXCLUSIEF De audit die insloeg als een bom in Oudenburg: jarenlange schending van beroepsgeheim en belangenvermenging?

Met 1.497 voorkeurstemmen kroonde gewezen burgemeester Anthony Dumarey zich op 13 oktober tot winnaar van de verkiezingen in Oudenburg. Een opvallende overwinning, want vorig jaar gaf de vastgoedmakelaar zijn sjerp af na een ophefmakend onderzoek van Audit Vlaanderen. Onze redactie kon dat rapport nu inkijken: het verslag spreekt over structurele en jarenlange schending van het beroepsgeheim en belangenvermenging. Dit kan zware politieke en gerechtelijke gevolgen hebben voor het kopstuk van ‘Voor Oudenburg’.

Even terug naar januari 2022. Toen bracht deze krant aan het licht dat gouverneur Carl Decaluwé de burgemeester van Oudenburg een half jaar eerder op de vingers had getikt. Anthony Dumarey (54) had op de website van zijn immokantoor Residentie Vastgoed appartementen te koop aangeboden in het nieuw te bouwen Welzijnshuis. Dat gebeurde op een moment dat er nog geen bouwvergunning was voor het Welzijnshuis. Een buurman diende klacht in, waarop de gouverneur ingreep.

Ondertussen was Audit Vlaanderen, de onafhankelijke doorlichtingsdienst van de Vlaamse overheid, ook een onderzoek gestart. Toen hun rapport in september 2023 voorgesteld werd op een besloten zitting van de gemeenteraad, sloeg dat in als een bom. Hoewel hij dat eerst niet van plan was, zette Anthony Dumarey een dag na die gemeenteraad een stap opzij. Toenmalig schepen en partijgenote Romina Vanhooren nam de sjerp over.

Nu blijkt dat er meer aan de hand was dan het ene geval waarvoor de gouverneur Dumarey op de vingers tikte. Uit het forensisch rapport van Audit Vlaanderen, dat onze redactie kon inkijken, blijkt dat Anthony Dumarey bij minstens negen aanvragen tot omgevingsvergunning zijn beroepsgeheim zou geschonden hebben. Telkens stuurde hij het negatieve advies van de omgevingsambtenaar terug naar de aanvrager of diens architect. Zij kregen de raad om een tegenargumentatie te ontwikkelen zodat het schepencollege alsnog een vergunning zou kunnen afleveren. Het advies van de omgevingsambtenaar is normaal enkel bedoeld voor het college van burgemeester en schepenen. Dat delen is in principe strafbaar volgens artikel 458 van het Strafwetboek.

Misnoegde schepen

Zo kreeg iemand die in juni 2020 een regularisatieaanvraag deed, via een mail van de burgemeester het ongunstige advies van de omgevingsambtenaar doorgestuurd. De man stuurde enkele dagen later een mail terug met daarin enkele tegenargumenten, hem aangeleverd door zijn architect. Net die tegenargumenten, in quasi exact dezelfde bewoordingen, gebruikte het schepencollege vervolgens om – tegen het advies van de omgevingsambtenaar in – toch een vergunning af te leveren. Anthony Dumarey zelf meldde het goeie nieuws via mail. “Veel succes met de bouw!”, sloot hij zijn mail af.

Zo bespreekt de audit talloze gevallen. Zoals dat van iemand die een woning wilde herbouwen en een carport zetten op een plaats waar een verkrot gebouw stond. Eén probleem: als een gebouw echt helemaal verkrot is, mag je er niets nieuws op bouwen, stelt de wet. En dus gaf de omgevingsambtenaar voor dat aspect negatief advies.

(lees verder onder de foto)

Opnieuw vertrok dat advies via de burgemeester naar de architect van het project, iemand waar Dumarey via Residentie Vastgoed vaak mee samenwerkt. Kort daarna stuurde een medewerker van die architect een nieuw plan door, met de vraag of het project op die manier misschien wél vergunbaar was. “Om het bijgebouw te kunnen bouwen, hebben we rekening gehouden met het volume van de minst verkrotte gebouwen op het perceel”, mailde de medewerker.

Anthony Dumarey deed dan iets vreemds: hij stuurde de mail door naar de Dienst Omgeving van de stad Oudenburg, maar paste hem aan. De woorden ‘minst verkrotte’ liet hij weg. De omgevingsambtenaar gaf niettemin toch negatief advies. En nogmaals vertrok dat naar de architect, met de vraag om tegenargumenten te ontwikkelen. “Graag tegen maandagavond”, vroeg de burgemeester.

De dag erop, op dinsdag 21 september 2021, keurde het schepencollege de vergunning toch goed. Voor N-VA-schepen Stijn Jonckheere, bevoegd voor Ruimtelijke Ordening, maar allerminst akkoord met de gang van zaken, was dat dossier de druppel. Misnoegd verliet hij de vergadering. “Anthony Dumarey had me gezegd dat ik maar eens met de aanvrager van de vergunning moest bellen. Die lachte me uit en zei dat hij in het verleden al vergunningen had gekregen voor gebouwen die nog meer verkrot waren”, verklaarde Jonckheere aan Audit Vlaanderen.

Powerpoint

Had Anthony Dumarey dan zoveel macht over zijn schepencollege dat hij ze zaken kon doen beslissen waar ze niet achter stonden? Het antwoord op die vraag formuleert Audit Vlaanderen in de bespreking van het meest tot de verbeelding sprekende dossier in de audit: dat van de Hoogstraat 18.

Daar vroeg een bouwfirma op 11 februari 2021 een omgevingsvergunning aan om er, na afbraak van de bestaande bebouwing, negen appartementen te bouwen. Eigenaar is Vastgoed Actief, een vennootschap waar burgemeester Dumarey zelf de enige bestuurder van is. Maar: de omgevingsambtenaar gaf negatief advies. Het project, dat vier bouwlagen hoog zou worden, gaf te veel inkijk bij de buren, nam hun zon weg, schond hun privacy en was ook niet in overeenstemming met het bijzonder plan van aanleg dat daar geldt. Twee bouwlagen met een hellend dak is de regel, hoger mag niet.

(lees verder onder de foto)

Voor schepen Stijn Jonckheere was het klaar en duidelijk. “De aanvraag weigeren is de enige beslissing die we kunnen nemen”, mailde hij naar Dumarey. Wat Jonckheere niet wist, was dat Dumarey het negatieve advies al naar de architect gemaild had met, opnieuw, de vraag om tegenargumenten te ontwikkelen. Naar Jonckheere stuurde de burgemeester een kwade mail terug. “Ik vind dit geen ernstige manier van werken.”

Om de vergunning er op het schepencollege van 13 juli 2021 toch door te krijgen, schakelde Dumarey zijn medewerker N.C. in. Die verwerkte de tegenargumentatie, aangeleverd door de architect, in een powerpointpresentatie voor het schepencollege. N.C. toonde die op een speciaal bijeengeroepen vooroverleg. Ook Anthony Dumarey, via Vastgoed Actief dus betrokken bij het project, was bij dat vooroverleg aanwezig. Maar zelfs na de powerpoint was het schepencollege niet overtuigd. De effectieve vergadering, volgens de notulen in afwezigheid van Dumarey, werd beëindigd zonder dat er een omgevingsvergunning was afgeleverd.

Overleg in loods

Daarop volgde een bizarre scène. De burgemeester nodigde alle schepenen uit voor een meerderheidsoverleg, diezelfde avond in een loods van zijn immokantoor. Op het overleg dreigde Dumarey er volgens een aanwezige schepen mee dat de buitenschoolse kinderopvang – een prestigeproject van schepen Romina Vanhooren – ook niet vergund zou worden als ook project-Hoogstraat geen groen licht kreeg.

Uiteindelijk zwichtte het schepencollege en was er een akkoord om de vergunning af te leveren. Alleen: dat akkoord was er pas om kwart na middernacht. Daarop werd schepen Jonckheere onder druk gezet om de motivatie door te sturen naar de algemeen directeur, zodat die opgenomen kon worden in de notulen van het schepencollege. Jonckheere voelde zich niet goed bij de gang van zaken en weigerde. Het was uiteindelijk schepen Romina Vanhooren die de bewuste mail verstuurde, om 00.18 uur. “Ik heb dat inderdaad doorgestuurd, ik was de enige met een laptop bij”, verklaarde ze daarover aan Audit Vlaanderen.

In de notulen van het schepencollege van 13 juli 2021, door iedereen vrij te raadplegen op de site van de stad, staat tot op vandaag dat de beslissing toen genomen is. In afwezigheid van Anthony Dumarey dus – en dat is cruciaal – want Dumarey mag niet aanwezig zijn bij beslissingen van het schepencollege waar hij als vastgoedmakelaar belangen in heeft. Alle aanwezigen weten echter dat die notulen niet kloppen, wat wettelijk mogelijk als schriftvervalsing kan aanzien worden, en toch keuren ze die notulen op het eerstvolgende schepencollege gezamenlijk goed.

(lees verder onder de foto)

En het wordt nog straffer. Want tegen het project werd beroep aangetekend door buren. Daardoor was het aan de deputatie van de provincie West-Vlaanderen om de knoop door te hakken. Maar die kreeg op een dag een brief van de buurtbewoonster die beroep aantekende, met de melding dat ze haar beroep introk. “Ik heb mijn mening herzien. Ik ben ervan overtuigd dat dit project toch een enorme meerwaarde kan zijn voor de buurt”, schreef ze. Of leek ze te schrijven, want de auditeurs stellen in de metadata van het document vast dat de auteur van de brief… N.C. is, de directe medewerker van Anthony Dumarey. De auditeurs wilden de vrouw daarover ondervragen, maar ze weigerde. “Ik heb mijn beroep inderdaad ingetrokken. Mij is een appartement in het nieuwe project beloofd”, was het enige wat ze kwijt wilde.

Een laatste, maar zeer cruciaal, aspect van de audit handelt over de aanstelling van N.C. als kabinetsmedewerker van de burgemeester. Toch is van hem geen spoor terug te vinden op de loonlijst van de stad Oudenburg, noch is er een arbeidsovereenkomst met de stad. N.C. heeft een deeltijds arbeidscontract met de natuurlijke persoon Anthony Dumarey, wat – dixit Audit Vlaanderen – indruist tegen de bepalingen van het Decreet Lokaal Bestuur.

Kabinetsmedewerkers kunnen niet worden aangesteld zonder tussenkomst van de gemeenteraad en het schepencollege, tenzij in uitzonderlijke gevallen. Voor N.C. geldt dat niet, van in het begin heeft hij – zonder via een arbeidsovereenkomst gebonden te zijn aan beroepsgeheim – toegang tot alle mogelijke documenten waartoe de burgemeester ook toegang heeft: persoonlijke gegevens van burgers, klachten, documenten ter voorbereiding van de gemeenteraad en het schepencollege en natuurlijk ook… omgevingsvergunningen.

Gerechtelijk onderzoek

Het rapport van Audit Vlaanderen is overgemaakt aan de Centrale Dienst voor de Bestrijding van Corruptie van de federale politie. Er loopt momenteel een gerechtelijk onderzoek naar de affaire, onder leiding van een Brugse onderzoeksrechter. Als dat uitmondt in een rechtszaak, zijn de mogelijke straffen niet min. Op belangenneming staat een celstraf van één tot vijf jaar, voor de schending van het beroepsgeheim kan een rechter één tot drie jaar cel opleggen. Valsheid in geschrifte wordt in principe bestraft met celstraffen van 10 tot 15 jaar. Daarbovenop kunnen nog boetes komen en, in het geval van belangenneming, kan de rechter de veroordeelde ook uit het recht ontzetten om nog verder een openbaar ambt te bekleden.

Ook op bestuurlijk vlak kan deze audit zware gevolgen hebben. Zoals onze krant vorige week berichtte, moet de gouverneur een advies verlenen voor elke kandidaat-burgemeester die zich op basis van de verkiezingsuitslag van 13 oktober tot burgemeester wil laten benoemen. Als dat verslag negatief is, kan de Vlaamse regering dit gebruiken om de benoeming van een burgemeester niet goed te keuren.