Kanikoeln

© Berlinda van Dam
Ann De Craemer
Ann De Craemer Schrijfster

Wij zeggen ‘hittegolf’, in Duitsland heet het ‘Hitzewelle’ en in Engeland splitsen ze het tot ‘heat wave’. Variaties op een thema, maar blijkbaar geldt voor alle Germanen dat loden warmte in één adem met verfrissende golven wordt genoemd – was het maar waar.

Als onze woorden echt consequent zouden zijn, dan was ‘hittehamer’ gepaster geweest: hitte die op ons hoofd en onze schouders valt en daar uitgeput blijft hangen. De zomer als een boa rond de nek. En we krijgen er vast nog een paar rond de nek.

Hittehamer’ heeft iets weg van de hongerklop uit de koers

‘Hittehamer’ heeft iets weg van de hongerklop uit het wielrennen. Ergens van bovenaf timmert iemand een appelflauwte in ons lichaam. Voor renners een bekend fenomeen waarbij de benen plots als zoutdeeg aanvoelen en ze scheel kijkend de berm in bollen. Geen suikers, geen kilometers: simple comme bonjour. In Frankrijk, waar de gelijknamige Ronde geel schreeuwde en Wout fluisterde, deden ze niet mee aan onze hittegolfverwarring.

Langdurige en overdreven warmte kreeg daar een zwoele naam die geurt naar poëzie: ‘canicule’. Het betekent niets, maar zegt alles – zompigheid, zweet, boter die voor je ogen smelt. Probeer het zelf en proef het op de tong. Zeg ‘canicule’ en je voelt de panspetters in je nek.

kaniekoeln

Hoe mooi is het niet dat dit onverklaarbare woord perfect in het Nederlands te vatten valt? Of correcter, in het West-Vlaams, want wie deze zomer in Zuid-Frankrijk terechtkomt en daar zwijmelend laat weten dat hij het niet koel kan houden – ‘kaniekoeln’ –, zal beslist op begrip en een knipoog uit de Midi vergast worden. Het is een en al canicule/kanikoel van Lendelede tot Carcassonne.

Gelukkig is er één remedie tegen onze hittestress en dat is kijken naar het zonnelijden van anderen. Naar renners en nu naar rensters bijvoorbeeld, die zich, 40 graden warm, rood aangelopen een berg ophijsen. Ach, had ik naast mijn volumeknop maar een temperatuurknop. Respect, respect, respect en respect.