Onze Mol Uma Vandemaele blikt terug op 2022: “Dit was het zotste jaar van mijn leven”

Een echte rollercoaster. Zo omschrijft Uma Vandemaele, bij het grote publiek bekend als ‘Uma van De Mol’, 2022. Een half jaar nadat ze een van de populairste televisieprogramma’s van de Lage Landen kleur heeft gegeven, is de rust in haar bestaan stilaan teruggekeerd. Al is stilzitten niks voor de sympathieke Kortrijkse spring-in-’t-veld met de eeuwige kamerbrede glimlach. “Ik heb altijd een doel in mijn leven nodig”, zegt ze.

Had je Uma Vandemaele (27) een jaar geleden gezegd dat ze de helft van de Canarische Eilanden zou afreizen en ze voor duizenden mensen in Paleis 12 een drumsolo zou geven, ze had eens smakelijk gelachen en haar weg voortgezet. Haar deelname aan De Mol zette Uma’s leven compleet op haar kop, maar zweven, daar heeft de Kortrijkse leerkracht geen last van. “Mijn West-Vlaams kantje, denk ik. Voetjes op de grond en deuredoen. Dat heb ik ook tijdens De Mol gedaan.”

Uma ontvangt ons in haar gezellig huisje in hartje Kortrijk, excuseert zich wel duizend keer voor de rommel, schuift een hete kop koffie onder onze neus en placeert zich voor een terugblik op wat voor haar een waanzinnig 2022 was.

Kijk eens achterom. Welk gevoel wekt het afgelopen jaar bij je op?

“Dit was het zotste jaar van mijn leven. Ik kan het niet anders omschrijven. Het was echt gek. Ik heb me al vaak de vraag gesteld wat mijn avonturen in De Mol nog kan overtreffen. Ik ben amper 27 en heb al zóveel mogen meemaken. Daar hebben andere mensen vaak een half leven voor nodig. Aan de andere kant, ik ben ook nog máár 27…”

Met andere woorden: je kust je beide pollekes…

“Ik ben zeer dankbaar. Ik ben ook de eerste die in De Mol zo’n uniek parcours heeft afgelegd. Gestart als kandidaat, geëindigd als Mol van dienst. Een primeur. Petje af voor de productie en het team achter het programma, trouwens. Hoe creatief en flexibel zijn die, zeg? Wij, als kandidaten, zijn misschien het gezicht van De Mol, maar de ploeg achter de schermen verdient alle pluimen. Eigenlijk zouden ze ook een camera op hen moeten zetten. Het zou een mooie docureeks opleveren.”

Wat was het meest gekke moment?

“Toen Philippe (Minguet, red.) de handdoek gooide als Mol. Zoiets hou je toch niet voor mogelijk? We dachten eerst dat die boodschap onderdeel van een nieuwe opdracht was, maar het bleek bloedserieus te zijn. Dat konden we van de getrokken gezichten van de mensen van de productie aflezen. Hoe ik me toen voelde? Chaos in het hoofd. Het spel werd toen twee uur stilgelegd om ons de kans te geven om onze gedachten te ordenen en wat te ventileren. Broodnodig.”

“Mijn leven zit helemaal goed, maar ik heb altijd een uitdaging nodig”

En toen kreeg jij de vraag om Philippes rol over te nemen.

“Ik heb geen seconde getwijfeld. Daarvoor doe je toch mee? Ik heb de knop omgedraaid en gegáán. Al heb ik wel gemerkt dat je mentaal ijzersterk in je schoenen moet staan om als Mol door het leven te stappen. Respect voor al mijn voorgangers.”

Philippes exit gooide ook het thema mentaal welzijn helemaal op tafel. Belangrijk?

“Niet te onderschatten. Philippe was trouwens een erg goeie Mol, maar de druk werd hem te veel. Mee dankzij hem is het taboe rond mentaal welzijn zo goed als volledig doorbroken. Kan je je een grotere verdienste inbeelden? Dat merk ik ook wanneer ik voor de klas sta. Jongeren vinden het belangrijk dat het ook in ’t kopke goed zit. Ik vraag mijn leerlingen ook écht hoe het met hen gaat. Met een simpele goed neem ik geen genoegen. (glimlacht) We leven in een maatschappij waar iedereen onder hoge druk staat en moet presteren. Maar is dat wel de juiste manier? Laat mensen die wat meer ruimte nodig hebben, gas terugnemen. Ik ben er zeker van dat we zo een pak burn-outs zullen vermijden. Maar daarvoor moet er wel gepraat kunnen worden. En dat heeft Philippe mee mogelijk gemaakt.”

Werden jullie tijdens het programma begeleid?

“Voor en na de opnames konden we bij twee psychologen aankloppen en tijdens ons verblijf op de Canarische Eilanden konden we hen bellen. Persoonlijk had ik daar geen nood aan, ik zat echt in the zone. Volledig gefocust op het spel. Toen mijn vriend Davy me kwam bezoeken, was dat ergens dubbel. Aan de ene kant was ik doodcontent om hem te zien, maar ik werd ook wat uit mijn bubbel gezogen.”

Op je identiteitskaart staat ‘Uma Vandemaele’, maar voor half Vlaanderen is je familienaam nu ‘van De Mol’.

“Klinkt nog wat gelijkend, hé. (grijnst) En veel beter dan Uma van Temptation Island, toch?”

Kunnen we niet ontkennen. Heb je moeten wennen aan je plotse bekendheid?

“Och, dat viel al bij al nog mee. Wanneer het programma op televisie te zien was, werd ik echt overal herkend. Elke keer ik op café ging, werd ik aangesproken en moest ik selfies uitdelen. Met de glimlach, hoor. Maar het meest awkward moment was toch die keer dat ik in het rusthuis van mijn oma een kom soep zat te eten en iemand me om een foto kwam vragen. Ik dacht dat er een selfie zou volgen, maar die mens nam gewoon een foto van mij met mijn tasse soep voor mijn neus. Nu zie ik af en toe nog wel wat hoofdjes draaien, maar die storm is wel gaan liggen. Vooral op feestjes en festivals stappen mensen nog op me af. Dan hebben ze ook iets gedronken…”

Hoe reageerde je dichte omgeving toen bleek dat jij De Mol was?

“Wie me écht kent, had het echt niet door. Die stonden aan de grond genageld. Mensen die me nog nooit hadden ontmoet, wezen me wel aan als Mol. Omdat ze dachten dat ik me raar gedroeg, maar ik was gewoon mezelf. (schatert) Mijn grote voordeel was dat ik aan beide kanten van de toog had gestaan: de helft van het programma als deelnemer, de andere helft als Mol. Ik had dus flink wat voorkennis.”

De finale vond plaats in een bomvol Paleis 12. Hoe hard knikten je knieën daar?

“Dat was echt onwezenlijk. Die avond was voor ons de ultieme proef, de makers wilden zien hoe we onder enorme druk – en duizenden ogen – zouden presteren. Naar de buitenwereld kwam het over als één grote show, maar er zat een duidelijk plan achter. Allé, Sven, Yens en ik waren een jaar geleden nog drie onbekende, doodgewone Vlamingen en plots worden we door zot veel volk toegejuicht. Absurd hoeveel mensen toen voor ons applaudisseerden. Ik voelde me efkes Mick Jagger.”

Mick Jagger achter het drumstel, dan.

“Dat was de max. Ik had die solo helemaal in de vingers en kon hem perfect foutloos uitvoeren, maar ik was De Mol, hé… Ik móest een foutje maken. Eigenlijk zou ik die proef nog eens opnieuw willen doen. Om te bewijzen dat ik het kan.”

Hoe hard kwam het zwarte gat na die finale aan?

“Dat was er niet. Pas nu komt mijn leven wat tot stilstand. Ik ben een kind van de zon en heb met volle teugen genoten van de zomer. Nu de dagen korter en donker zijn, heb ik meer tijd om na te denken. Ik heb opnieuw een groter doel nodig. Mijn hele leven al werk ik naar iets toe. Afstuderen, een leuke job vinden, een jaar op reis trekken, De Mol… En nu zit ik hier met jou aan tafel in ons huisje in Kortrijk. Pas op, niks mis mee. Mijn leven zit helemaal goed, maar ik heb die uitdaging nodig. Tegen de lente wil ik die beet hebben.”

‘De Mol’ was ongetwijfeld het hoogtepunt van 2022, maar waren er ook mindere momenten?

“Het overlijden van mijn oma Sonja, een kleine maand geleden. Ik had een erg innige band met haar. Ergens ben ik blij dat ze mijn Mol-avonturen nog heeft meegemaakt. Doodpreus was ze en tegen iedereen die het wilde horen, zei ze vol trots dat ik haar kleindochter was. Oma is 87 geworden, een heel mooie leeftijd. Ik kan haar verlies ook wel plaatsen, al mis ik ze elke dag. Ik ben zeker dat ze vanop mijn schouder meekijkt.”

“Ik geef supergraag les, maar ik wil ooit ook dolgraag een eigen café runnen”

Heeft je deelname je ook als mens veranderd?

(zwijgt even) “Hmm, moeilijk te zeggen. Als ik in de spiegel kijk, zie ik nog altijd dezelfde Uma als een jaartje geleden. Ik ben altijd al erg uitbundig en extravert geweest, ergens zal het me de kans gegeven hebben om die eigenschappen nog verder te ontplooien. Maar ook het feit dat ik nu al enkele jaren met veel goesting les geef, zal me mee gevormd hebben. Eigenlijk moet je die vraag eens aan Davy (haar vriend, red.) en mijn familie stellen. Mijn inner circle. Zij kennen me waarschijnlijk beter dan ikzelf.”

In 2023 trekt ‘De Mol’ doorheen de Amerikaanse staat Arizona. Maakt dat je niet gezond jaloers?

“Vaneigens wel! Maar je hoort me niet klagen. Ik heb mogen eilandhoppen tussen Lanzarote, Gran Canaria en La Gomera, een regio die ik nooit uit eigen beweging zou ontdekt hebben. Maar wat een natuurpracht. Lanzarote was als rondwandelen op Mars, La Gomera had dan weer veel weg van Jurassic Park. En wie weet nodigen ze me als afzwaaiende Mol wel uit voor een acte de présence in de States? Mijn koffer staat al klaar. Ach, eigenlijk is het spelletje het allerbelangrijkste. Of het nu een exotische bestemming of de Limburg is, tegen De Mol zeg je toch nooit neen?”

Het is een publiek geheim dat de ex-Mollen betrokken worden bij de uitwerking van nieuwe proeven. Hebben de makers al aan jouw bel getrokken?

(knikt) “En ik heb de deur geopend. De details hou ik voor mezelf, maar het was leuk om eens aan die kant te kunnen staan.”

Over deuren die openen: wat heeft ‘De Mol’ je opgeleverd?

“Een grote vriendelijkheid van zóveel onbekenden. En het feit dat ik heel veel nieuwe mensen heb leren kennen. Ik hoop ook nog altijd op een doorbraak in mijn muzikale carrière. Daar mag mijn Mol-achtergrond me altijd bij helpen, al moeten mijn muzikale kwaliteiten wel primeren. Ik heb nog zoveel plannen in mijn leven. Ik geef supergraag les, maar wil ooit ook een eigen café runnen. Hier in Kortrijk. Zo’n frisse bruine kroeg, met plaats voor muziek, concertjes, events… Dat ik een ontmoetingsplek kan creëren, een dorp in de stad.”

Met de welluidende naam Café De Mol?

(lacht) “Neen, dat niet. Bar Uma staat momenteel in poleposition, maar zover zijn we nog niet.”

Heb je nog een raad voor de nieuwe lichting kandidaten?

“Blijf gewoon jezelf. En geniet van wat je zal overkomen. Ik vind het een fascinerende gedachte dat er nu in Vlaanderen tien volslagen onbekenden rondlopen die binnen enkele maanden de gesprekken op café en de koffieautomaat op het werk zullen beheersen. De Mol katapulteert je aan lichtsnelheid tot een van de bekendste koppen van Vlaanderen. Toch voor even.”

Mooi advies. Maak je voor jezelf ook goeie voornemens?

“Ik zal die van dit jaar herhalen. Ik wil meer tijd om te koken. Ik zit redelijk chaotisch in elkaar en daardoor moet ik me vaak beredderen met de snelle maaltijden. Terwijl ik verschrikkelijk graag eet. En wie weet kan ik in 2023 ook werk maken van mijn muziek. Een bucket list heb ik niet, maar ik droom ervan om ooit met mijn eigen album op het podium van de Ancienne Belgique te staan. Gelukkig heb ik nog een heel leven voor me.”