Een stadsbezoek aan beide kanten van de grens: gezellig druk in Brugge, doodse stilte in Sluis

Een lege winkelstraat in Sluis, het contrast met Brugge kan niet groter zijn.
Wouter Vander Stricht

Het contrast kan niet groter zijn. Afgelopen weekend was het gezellig druk in Brugge, wat verderop in Sluis heerst de doodse stilte. Wij gingen in beide steden eens poolshoogte nemen. In Brugge deden de winkeliers en horeca vrij goede zaken dankzij de vele Nederlanders. En in Sluis, daar was het stil aan de overkant.

In Brugge heeft men in de eindejaarsperiode 800.000 bezoekers over de vloer gekregen, dat maakt het stadsbestuur zelf bekend. Deze middag was er nog vrij rustig, maar dat komt wellicht ook omdat heel wat Nederlanders deze morgen opnieuw naar huis trokken. Winkeliers en horeca spraken van een mooie omzet dankzij de Nederlanders, ook op de kerstmarkt deden onze noorderburen hun deel.

In de parking onder ‘t Zand stond het vol met wagens met Nederlandse kentekens.
In de parking onder ‘t Zand stond het vol met wagens met Nederlandse kentekens.

“Normaal is 30 procent van de bezoekers Brits, die zijn dit jaar niet gekomen”, verduidelijkt burgemeester Dirk De fauw. “Maar hun plaats is dit jaar nu wel ingenomen door de Nederlanders. En ik moet eerlijk bekennen dat ik daar ook blij mee ben. Onze middenstanders hadden het al moeilijk genoeg, de Nederlanders hebben het verlies wat gecompenseerd. Het is niet dat wij hier toestanden kenden al op De Meir in Antwerpen. Maar de Steenstraat hebben we wel enkele keren afgesloten voor het autoverkeer zodat de mensen niet enkel het voetpad, maar de hele straat konden innemen om te wandelen. Maar de Nederlanders waren hier dit jaar in groten getale aanwezig, de reden kennen we uiteraard. Ik zag ook wel nog wat Franse en Duitse nummerplaten. Maar ik babbelde ook met enkele hoteliers en daar was ook te horen dat heel wat noorderburen hier kwamen overnachten. Hopelijk was het een aangename kennismaking en keren ze later nog eens terug.”

Het was er vandaag niet op de koppen lopen, maar toch kregen de Brugse winkeliers wat volk over de vloer.
Het was er vandaag niet op de koppen lopen, maar toch kregen de Brugse winkeliers wat volk over de vloer.

De Gezondheidsapotheek – waar je een bakje frieten of oliebollen kan kopen – stond dit jaar op ’t Zand. “Normaal zijn we op kerstmarkt op het Simon Stevinplein geposteerd. Dit keer was daar geen plaats, de 50 jaren ervoor lukte het wel. Het volk in de eindejaarsperiode kun je niet vergelijken met de tijden voor corona, maar gelukkig waren er nog de Nederlanders. Voor ons zijn ze zeker de helft van onze omzet. Zonder hen was het een compleet drama geweest.”

Sofie Proot merkte dat de kerstmarkt op Simon Stevinplein vandaag niet het grote volk zou lokken.
Sofie Proot merkte dat de kerstmarkt op Simon Stevinplein vandaag niet het grote volk zou lokken.

Op die kerstmarkt op het Simon Stevinplein leek vandaag meer dan de helft van de kraampjes gesloten te blijven. Sofie Proot, die ook nog in een boekhandel werkt, was wel op post voor Tart’elle waar ze handgemaakte taartjes verkocht. “Het zal vandaag wel wat kalmer zijn. De Nederlanders zijn al aan het vertrekken vermoed ik, de scholen gaan daar morgen ook opnieuw open.”

Annick Claerhoudt ontving vooral Nederlanders die verlekkerd waren op de Leonidas-chocolade.
Annick Claerhoudt ontving vooral Nederlanders die verlekkerd waren op de Leonidas-chocolade.

In de Leonidaswinkel in de Steenstraat is Annick Claerhoudt van dienst. “Ik ben hier niet elke dag, maar de Nederlanders hebben onze omzet zeker voor een stuk gered. Drie vierde van de klanten is hier nu Nederlands, maar qua andere nationaliteiten zien we natuurlijk veel minder mensen. Het is nog niet zoals in precorona, maar het feit dat alles in Nederland op slot is en hier niet, zal voor heel wat winkeliers misschien de redding geweest zijn.”

In Knokke waren er nog meer Nederlanders (Lieke en Henke uit Nederlands Limburg)

De Hollanders hadden dus hun exodus al wat ingezet, maar pal aan de kerstmarkt op de Markt – waar wel alle kraampjes open gingen – troffen we Lieke en Henke. Op de foto wilden ze liever niet, hun verhaal mochten we wel optekenen. “Wij verblijven eigenlijk in Cadzand en hebben vandaag hier de oversteek gemaakt naar Brugge. Niet in eerste instantie om te shoppen, vooral om wat zaken te bekijken. We horen hier natuurlijk wel wat landgenoten rondlopen”, zegt het duo uit Nederlands Limburg. “Maar in Knokke waar we ook al een dagje naar toe gingen was het nog extremer.”

Op zondagmiddag vind je in Sluis nu wat je er anders nooit vindt: rust!

De aanblik van Sluis is ongekend. Zeker op een zonnige, droge zondagnamiddag zijn er normaal andere taferelen te aanschouwen. De parkings die normaal tjokvol staan zijn nu helemaal leeg. Het is er ook oorverdovend stil.

Op een zondagmiddag is het normaal zoeken naar een plaatsje op deze parkings, nu staat er geen enkele auto.
Op een zondagmiddag is het normaal zoeken naar een plaatsje op deze parkings, nu staat er geen enkele auto.

En dat beseft ook burgemeester Marga Vermue. “Onze lokale ondernemers krijgen grote klappen, dat is wel duidelijk. Ik ga ook vaak met hen praten. Ze hebben het uiteraard financieel niet makkelijk, maar ook emotioneel is dit erg hard voor hen. Ik heb nog geen weet van faillissementen, maar sommigen schalen wel wat terug naar een kleinere zaak. Er zijn wel wat steunmaatregelen, maar de ondernemers zien vooral geen perspectief. Van de andere kant zie je ook dat toch weer nieuwe mensen ook een zaak starten.”

Onder de Molen van Sluis kun je normaal op de koppen lopen, nu viel er enkel een vader met zijn spelende dochters te ontwaren.
Onder de Molen van Sluis kun je normaal op de koppen lopen, nu viel er enkel een vader met zijn spelende dochters te ontwaren.

Het verschil in coronaregelgeving tussen België en Nederland speelt het stadje natuurlijk parten. “Wij zijn gewend om in een grensregio te wonen en te werken. Het is sowieso al zo dat wij hier heel veel Belgen ontvangen, maar ook de Nederlanders gaan over de grens. Naar bepaalde winkels of om diesel te tanken. Dat is hier zo ingebakken. Maar nu aan Belgische kant alles open blijft, staan onze ondernemers er wel verweesd bij te kijken. We hebben die problematiek al herhaaldelijk aangekaart, in de provincie en in Den Haag. Het is voor ons moeilijk te begrijpen dat die regels zo verschillend zijn terwijl we op tien minuten tijd in Knokke staan. Maar dat geldt ook nog voor heel wat andere grensgemeenten als je ziet hoeveel volk Antwerpen en Hasselt lokken.”

Groosman Mode: “Nu al drie weken dicht in een topperiode, dat is frustrerend”

Enkele winkels in Sluis lijken ook open, maar dat zagen we duidelijk verkeerd. De dames van Groosman Modi leggen het ons met plezier uit. Terwijl er ook nog een fotoshoot aan de gang is expliceert Severine Humbert-Laprade bij een ons geserveerd kopje koffie dat er nog kan afgehaald worden. Groosman, dat sinds 1961 bestaat, telt vijf vestigingen in Sluis. “Met ons personeel werken wij verder. We hebben een webshop en we maken de pakjes klaar om te versturen. Maar in Nederland hebben we ook ‘Click en collect’. Dat komt er op neer dat iemand iets kiest op onze website en dat die dat ook mag komen afhalen. Maar iets passen in de winkel is er niet bij, we overhandigen het gewoon aan de deur.”

Vijf winkels bomvol wintercollectie

De lockdown van de niet-essentiële winkels startte al op 18 december. “Ik hoef je niet uit te leggen dat de kerstvakantie voor ons een topperiode is. We zijn nu al drie weken volledig dicht, daarvoor moesten ’s avonds de deuren sluiten om 17 uur. Ook al een streep door de rekening. Compensaties van de overheid zijn er nog niet echt, omdat wij ook al in de eerste helft van december omzet hebben gedraaid. Maar onze beste weken zijn we natuurlijk kwijt. En ondertussen zitten we met vijf winkels die nog bomvol wintercollectie zitten. Uiteraard gaan de mensen van hier in de buurt nu ook in België shoppen. De jeugd gaat overigens ook uit in Knokke of Brugge. En dat kun je hen ook niet kwalijk nemen. Op vrijdag 14 januari is er opnieuw overleg, maar gezien de stijgende besmettingscijfers vrezen we er eerlijk wat voor. Maar dit zal niet te lang meer mogen duren.”

Klanten kunnen wel in België winkelen

Her en der rijst in Nederland al protest en in bepaalde steden voerden winkeliers ook actie en deden uit protest toch de deuren open. “Maar dan riskeer je fikse boetes. Mochten we allemaal samen reageren, dan zou dat misschien wel lukken. Maar nu zal er zo goed als zeker een catastrofe volgen, dit is niet houdbaar. Veel kosten blijven doorlopen en er staan geen inkomsten tegenover. Hier in Sluis ken ik nog niemand die echt er mee stopt, maar dat zal er wel van komen. Wij draaien hier voor 80 procent op Belgen, maar die konden nu al die tijd wel gewoon in eigen land winkelen. Frustrerend!”

De Korenwolf, een van de 14 drogisterijen in Sluis: “Deze morgen twee betalende klanten gezien”

Drogisterijen behoren tot de essentiële winkels en die mogen dus wel open. Maar ook daar ziet men geen kat. “Deze morgen heb ik twee betalende klanten over de vloer gehad, drie andere mensen kwam een kijkje nemen”, Mariska van Vooren van de Korenwolf. ‘Wij verhuizen’ hangt geafficheerd aan het raam. “We hebben hier in Sluis nog een zaak, we zullen de twee laten samensmelten”, verklaart ze. “In totaal zijn hier in Sluis 14 drogisterijen. Hier wonen nog geen 2.500 mensen, dus met de lokale bevolking alleen kunnen wij het niet doen. Wij zijn hier nu open op zondag, omdat ik ook zelf in de zaak sta. Maar sommige collega’s blijven gewoon dicht omdat je op zondag je personeel ook nog extra moet betalen en je toch niemand ziet.”

98 procent Belgische klanten

Over het aantal Belgische klanten laat Mariska geen twijfel bestaan. “98 procent! De meesten komen hier over de vloer voor de voedingssupplementen waarvoor de regelgeving in België helemaal anders is. Bij ons zijn die vrij te koop.” Maar corona heeft sowieso sporen nagelaten in de middenstand in Sluis. “Na de eerste lockdown in 2020 kwam alles snel weer op gang. Na de lockdown in 2021 is het allemaal stukken minder. En nu is het hier helemaal doods natuurlijk. Er stappen hier nog wat mensen voorbij, maar dat zijn meestal wandelaars.”

Winkels en horeca hand in hand

Mariska hoopt uiteraard op de heropening, maar blijft ook realistisch. “Ineens alles dicht doen, dat gebeurt vlot. Maar het heropenen gebeurt meestal gefaseerd. Wat gaan ze nu eerst doen: de horecaterrassen weer toelaten? Maar in deze periode van het jaar ben je daar weinig mee. Bovendien gaan de winkels hier hand in hand met de horeca. De mensen komen hier niet shoppen als ze geen koffietje kunnen drinken of iets eten. Het een gaat niet zonder het ander.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier