Kris Defoort is seizoenscomponist in Concertgebouw

Jazzpianist en componist Kris Defoort is de seizoenscomponist in het Concertgebouw. “Aan de hand van zes concerten, waaronder een creatieopdracht, kan ik tonen wat ik als muzikant de voorbije veertig jaar gedaan heb”, zegt de Bruggeling.

“Ik ben aan mijn derde leven bezig”, glimlacht Kris Defoort (62), die in 2018 drie zware hartoperaties onderging. “’t Was kantje boord, een hartstilstand. De dokters hebben mij veertig keer moeten reanimeren. Mijn lichaam gaf mij een duidelijk signaal: stop of veranderen van levenswijze! Teveel stress, te weinig slaap, veel sigaretten en glazen wijn. Allemaal zaken die inherent zijn aan het leven van een muzikant.”

Opera schrijven

“Ik was The Time of our singing, een opera voor de Munt in Brussel, aan het schrijven. De première diende uitgesteld te worden, ik lag drie maanden in het ziekenhuis en moest nadien nog lang revalideren. Ik hou van mijn derde leven, met defibrillator. Geen sigaretten meer, op pensioen als docent van het Koninklijk Conservatorium in Brussel. Maar ik blijf componeren en optreden, zij het op een rustiger tempo. Vroeger stopte ik nooit.”

Is Kris Defoort een jazzmuzikant of een klassiek componist? Kris: “Ik ben opgegroeid met klassieke muziek, maar mijn ziel is jazz. Als tiener leerde ik blokfluit en nadien studeerde ik barokmuziek aan het Antwerps conservatorium. Mijn liefde voor de jazz ontvlamde tijdens een zomerstage in Dworp, waarna ik jazz aan het Luikse conservatorium volgde. De manier waarop ik leef, denk en werk, ademt jazz. Zelfs als ik een opera componeer, vertrek ik vanuit een improvisatie aan de piano. Improviseren is de kern van jazzmuziek, maar ik laat mij natuurlijk beïnvloeden door veel klassieke en hedendaagse muziek.”

“Muziek zit bij ons in mijn genen. Onlangs heb ik een partituur uit 1903, Schemering, van mijn overgrootvader Hector Defoort gevonden! Mijn grootvader Jozef, dorpsonderwijzer in Koekelare, gaf pianolessen aan mijn vader Antoon, die muziekleraar was in Torhout en het Brugse koor Letaere opgericht heeft. Mijn broer Bart is jazzsaxofonist, zijn drie kinderen zijn muzikanten. En mijn zonen Umi en Kaito zijn muziekproducers.”

Ik hou van mijn derde leven na mijn hartoperaties

Umi Defoort is, sinds zijn deelname aan het tv-programma De Slimste Mens, zelfs bij het brede publiek bekender dan zijn papa! Maakt dat jou fier of een tikkeltje jaloers? Kris: “Afgunst? Dat gevoel ken ik niet. Mijn twee zonen laten mij andere muzikale werelden ontdekken. Ik ben enorm blij voor Umi. Hij is de muzikale kompaan van Zwangere Guy en kan leven van zijn muziek, hij hoeft niet eens les te geven.”

“Ik heb dat jaren wel gedaan, maar dat was een bewuste keuze. Daardoor moest ik geen compromissen sluiten en kon ik mijn eigen muziek componeren. Wie als jazzmuzikant wil overleven, is verplicht om ook studiomuzikant te zijn of als side man in projecten van anderen te toeren. Toen ik eind de jaren 80 drie jaar in New York woonde, had ik het geluk dat ik zes maanden kon toeren met de big band van Lionel Hampton. Maar ik heb er ook zwarte sneeuw gezien. Veel musici worden er om den brode barpianist. John Zorn bijvoorbeeld had overdag een andere job, zodat hij ‘s nachts zijn eigen muziek kon creëren.”

“Jazz doceren aan het Koninklijk Conservatorium in Brussel heeft nog andere voordelen: zo blijf je in contact met de jongerencultuur, dat houdt je als componist scherp, je ontdekt alternatieve, culturele plaatsen én je spot nieuwe talenten. Drummer Lander Gyselinck is op die manier in mijn nieuw Kris Defoort Trio beland. Ook de Hongaarse sopraan Veronika Harcsa, met wie ik in het Concertgebouw zal concerteren, is in mijn improvisatieklas opengebloeid. Dat heeft geleid tot de Kris Defoort Diving Poet Society.”

“Als seizoenscomponist zal ik ook solo spelen en voert het National Orkest van België mijn eerste orkestwerk Human Voices Only uit. Het is tof dat artistiek directeur Jeroen Vanacker mij de kans geeft om verschillende facetten uit mijn loopbaan te tonen. Seizoenscomponist zijn, houdt meer in dan een louter klassieke ‘creatieopdracht’, die nadien amper nog twee keer gespeeld wordt.”

De Werf dankbaar

“Hoewel ik nu al een eeuwigheid in Brussel woon, blijft de band met mijn geboortestad Brugge intens. Ik vergeet niet dat Rik Bevernage van De Werf mij, na mijn terugkeer uit New York, de kans gaf om een eerste cd op te nemen. K.D.’s Basement Party was de start van het platenlabel W.E.R.F.-records, dat volgend jaar Pieces of Peace, mijn nieuw project met Veronika Harcsa, zal uitbrengen. En het Concertgebouw heeft al meerdere van mijn opera’s in hun programmering opgenomen.”

“Toch blijf ik in Brussel wonen. Voor het werk, de culturele scène is er veel groter. Brussel is artistiek een zeer bruisende stad. En ik woon ook graag in Vorst. Je hebt er zoveel culturen naast elkaar, die meertaligheid is fantastisch. Als je naar de winkel gaat en je ontmoet iemand, weet je nooit op voorhand welke taal je moet spreken. Tot die persoon opeens zegt : ik spreek ook Nederlands”, lacht Kris Defoort.