“De internationale jury geeft het ingediende project “The Art of Conversation”, de kandidatuur voor Brugge Europese Culturele Hoofdstad in 2030, een stevige onvoldoende, zeg maar een dikke buis”, zegt Vlaams parlementslid Maaike De Vreese (N-VA), die het rapport kon inkijken. “Dit project is immers zeer oppervlakkig uitgewerkt, gaat voorbij aan de doelstellingen, is niet genoeg doordacht, staat organisatorisch zwak en rammelt budgettair.” Cultuurschepen Nico Blontrock (CD&V) pareert die kritiek: “De jury geeft Brugge nergens een stevige onvoldoende.”
“Toen wij van N-VA Brugge dit project als wereldvreemd bestempelden en absoluut niet aansluitend bij wat de Bruggelingen bezighoudt, werden we door de ontwerpers van “De Kunst van het Gesprek” weggehoond met de stempel “vooringenomen””, hekelt Vlaams parlementslid en Brugs gemeenteraadslid Maaike De Vreese.
“Nu zegt ook de Europese jury: “Overall, the panel failed to capture the innate connection between the theme chosen for the ECoC project and the cultural DNA of the city of Bruges.”
Ondermaats
De voorgestelde deelprojecten waren volgens de internationale jury gericht op een te kleine selecte groep en niet breed genoeg om de meeste Bruggelingen te beroeren: “The panel also noted that the scale of the projects were predominantly small and on a local level.”
“Te ondermaats dus voor een stad zoals Brugge die grotere ambities kan en moet hebben. In onze ogen moet Brugge op cultureel vlak altijd in de Champions League willen spelen, dit project haalt amper het niveau van amateurvoetbal”, aldus Maaike De Vreese.
Overtoerisme
De kritiek over een oppervlakkige, slecht uitgewerkte strategie duikt volgens het oppositieraadslid meermaals op in het juryverslag: “Zelfs over de kern van het project, met name een grotere betrokkenheid van Europese burgers uit verschillende culturen, blijft de voorgestelde aanpak vaag. “The bid stays at a too superficial level when pinpointing the current EU issues the ECoC year intends to explore, nor is it clear on how it wants to bring European citizens form diverse cultures and subcultures into that conversation.”
Dat het Brugse voorstel ook niet diep ingaat op de problematiek van het ‘overtoerisme’ en hoe dat zou worden benaderd in 2030 vindt de jury volgens Maaike De Vreese werkelijk onbegrijpelijk: “Dat blijkt uit de herhaalde opmerkingen van die jury.”
Moordend zinnetje
Ook het voorgestelde financiële plaatje klopt volgens Maaike De Vreese helemaal niet en de organisatiestructuur genoot al evenmin het vertrouwen van de jury. Gevolgd door een moordend zinnetje: “… this panel expresses its concern on the feasibility of the proposed method to develop a solid programme in time for the final selection.”
“Anders gezegd: de jury gelooft niet dat het organisatieteam in Brugge erin zal slagen tijdig een sterk programma klaar te krijgen. Van een lange termijnvisie valt al helemaal niks te merken.”
Goedgekeurd?
De N-VA politica las nog iets opmerkelijk: “In het juryrapport staat dat de gemeenteraad op 23 augustus het bidbook van “The Art of Conversation” heeft goedgekeurd. Waar komt dit vandaan, wie heeft dat ingefluisterd? De werkelijkheid is dat er die dag tijdens wel een algemeen berek toelichting werd gegeven bij het project, waarop N-VA én anderen forse kritiek gaven. Maar er volgde helemaal geen stemming of goedkeuring.”
Voor N-VA Brugge is de conclusie helder. “The Art of Conversation” was een onvoldragen project, onwaardig voor Brugge. Zelfs de zelf naar voorgeschoven doelstelling “verbinding” bleef een loos begrip. Integendeel, de samenstellers zorgden voor controverse en tegenstellingen, ook door hun opstelling naar critici die het niet eens waren en zijn met hun visie.
Gemiste kans
“Dit was en is een zeer gemiste kans voor Brugge”, stelt fractievoorzitter Maaike De Vreese. “Het vele geld dat aan dit project werd uitgegeven heeft niks opgeleverd en droeg geenszins bij tot de culturele uitstraling van de mooiste stad van Vlaanderen. Dit is mee de verantwoordelijkheid van het stadsbestuur dat kennelijk op geen enkel ogenblik de opstellers erop wees wat de ware ambities van Brugge horen te zijn.”
Raadslid Pol Van Den Driessche (N-VA) waarschuwde maanden geleden al voor deze mislukking: “Als je op het internationale niveau niet durft uitpakken met de vele Brugse troeven – zoals onder meer de Vlaamse Primitieven, onze gereputeerde auteurs en musici, de rijkdom en eigenheid van onze taal – dan ben je gewoon fout bezig.”
Misprijzen
“Zoals het Europees Verdrag stelt moet je de culturele verscheidenheid – in ons geval de Vlaamse identiteit – koesteren, waarderen en promoten. In Brugge misprijzen sommige culturele spelers en bewindslui duidelijk die Vlaamse eigenheid. Dat breekt hen nu zuur en de belastingbetaler duur op.”
Onvoldoende?
Culturschepen Nico Blontrock evalueert het rapport anders: “We kunnen enkel concluderen dat de jury ons nergens ‘een stevige onvoldoende’ gaf. En dit gold in feite voor alle steden. Want zoals ook al duidelijk werd gesteld op de persconferentie van 24 oktober: ‘The panel was very impressed by the high quality of the bids, which demonstrated a deep understanding of the European Capital of Culture Action and its potential.”
“Bij de lectuur van het Brugs juryverslag en onze beoordeling op de zes criteria worden ook heel wat positieve punten aangehaald. We geven graag enkele voorbeelden om dat aan te tonen. Zo lezen we bij ‘Cultural and Artistic Content’ dat ‘the art of Conversation’ – het thema dat Brugge heeft gekozen als leidraad voor zijn kandidatuur – goed ontvangen is: ‘The panel appreciated the intention to put emphasis on human relations through the art of conversation’.
Sterkte
Volgrens Nico Blontrock wordt ‘de inzet op capaciteitsversterking’ als een sterkte benoemd: ‘The plans to strengthen the capacity of the cultural and creative sectors are strong.’
Bij het criterium ‘Europese dimensie’ leest de Brugse cultuurschepen een sterke waardering: ‘The overarching idea of the bid, i.e. addressing a growing polarisation and isolation in our society, has a strong European relevance. The intention to engage undervalued voices in the conversation and to embrace critical and diverse positions to create connections between different cultures and subcultures in Europe is also highly valued by the panel.’
Financiële plaatje
Over het financiële plaatje geeft de jury in het Brugs rapport volgens Nico Blontrock geen opmerkingen. ‘The strong commitment of the municipal authorities to culture’ wordt terecht in de verf gezet als sterkte. Wat organisatiestructuur betreft, stelt het reglement duidelijk dat er in de preselectiefase nog geen afzonderlijke rechtspersoonlijkheid is gewenst.
“Met ‘the art of Conversation’ koos Brugge voor een helder thema, dat we procesmatig uitgediept hebben. Of zoals de jury het stelt: ‘The cultural and artistic programme is proces driven’. In de preselectiefase hebben we dit thema via 30 laboprojecten verkend, waarbij de bevindingen uit deze aanpak omgezet werden in de acht inhoudelijke krijtlijnen van ons bidbook. De jury omschrijft deze ‘eight focus points’ als ‘very much welcomed’.
“In het bidbook dat Brugge indiende voor de preselectieffase lag de klemtoon dus op het feit dat hoe je een proces aanpakt finaal ook leidt tot een ander programma.
Bij hun uiteindelijke keuze heeft de Europese jury gekozen om die drie steden te weerhouden die in hun eerste bidbook al heel concrete projecten naar voren hebben gebracht, Leuven, Namen en Molenbeek.
Leerproces
De afvallende steden Brugge, Gent en Kortrijk krijgen volgesn Nico Blontrock op dit punt een vrij gelijklopende beoordeling, waarbij de jury zijn twijfels uit over ‘the proposed method to develop a solid programme in time for the final selection’.
“Afsluitend willen we nogmaals benadrukken dat het Brugge 2030-traject een waardevol leerproces was dat ons als stad sterker heeft gemaakt. We zijn dieper gaan kijken naar wie al deelneemt aan cultuur en wie niet. We zijn in onze ambitie gegroeid, de creatieve energie van Brugge is versterkt, en het culturele aanbod is verrijkt.”
“En hierop gaan we uiteraard verder bouwen in de volgende legislatuur. We blijven ons in dialoog met alle Brugse culturele organisaties inzetten om kunst en cultuur toegankelijk en relevant te maken voor alle Bruggelingen, want ook zonder de titel Culturele Hoofdstad van Europa blijven we een cultuurstad met een missie”, aldus de cultuurschepen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier