Marc Martain (57) uit Zillebeke bij Ieper, ook wel gekend als ‘Jambers’-boer, wordt nu dan toch veroordeeld voor illegale handel in tabak, die hij samen deed met zijn intussen overleden vader Joël. Martain ging in beroep tegen de oorspronkelijke straf, die begin 2024 uitgesproken werd. Maar het hof van beroep Gent heeft de straf bevestigd. Hij wordt veroordeeld tot een gevangenisstraf van 4 maanden met uitstel en een boete van 5.000.000 euro waarvan 4.800.000 euro met uitstel voor een termijn van 3 jaar. Daarnaast moet hij ook nog een bedrag van 863.975,11 euro aan ontdoken belastingen betalen.
Vlaanderen leerde Joël en Marc Martain uit Zillebeke, een deelgemeente bij Ieper halfweg de jaren negentig kennen dankzij enkele reportages van Paul Jambers. De erbarmelijke omstandigheden waarin de boeren leefden, zorgden niet enkel voor ‘spraakmakende televisie’, maar ook voor een gerechtelijk onderzoek. Hun erf was dermate verloederd dat het duo begin 2022 van de rechtbank in Kortrijk zes maanden celstraf met uitstel kreeg voor milieuvervuiling.
Naar aanleiding van dat proces voerde de lokale politie Arro-Ieper een controle uit van afvalverwijdering op het erf. Tijdens die inspectie werden verschillende vuilniszakken gevonden in het struikgewas onder wat autobanden met daarin gekerfde tabak. De dienst Douane & Accijnzen Opsporingen Brugge kwam ter plaatse voor een huiszoeking. In totaal werd er 119,30 kilogram tabak in beslag genomen.
Illegale handel
Uit onderzoek blijkt dat vader en zoon Joël en Marc Martain de ruwe tabak brachten naar een tabaksfabriek in Ieper. Daar werd die clandestien gekerfd en terug naar hun boerderij gebracht. Vandaar werd die via de zwarte markt verkocht zonder dat er accijnzen op betaald werden. Uit de in beslag genomen documenten bleek dat vader en zoon minstens 7.036,50 kilo tabak zo verkocht hebben. Volgens het FOD Financiën komt dat neer op een waarde van 1.589.853,74 euro.
Vader en zoon, de tabaksfabriek en de bestuurder ervan moesten zich voor de correctionele rechtbank van West-Vlaanderen verantwoorden voor het onregelmatig bezit van tabak voor commerciële doeleinden én zonder heffing van accijnzen. Daarnaast werden Marc en Joël Martain nog eens gedaagd voor het telen en oogsten van tabak zonder het indienen van een aangifte. Door het overlijden van Joël Martain op 84-jarige leeftijd eind juni 2023 verviel zijn strafvordering.
Zelfde vonnis
Na de eerste rechtszaak werd Marc Martain, net zoals de bestuurder van de tabaksfabriek veroordeeld tot een gevangenisstraf van vier maanden met uitstel. Daarnaast kregen zij en het tabaksbedrijf in Ieper nog een boete van 5 miljoen euro, waarvan 4.800.000 euro met uitstel voor een termijn van drie jaar. Uiteindelijk moesten de drie beklaagden nog eens een bedrag van 863.975,11 euro aan ontdoken belastingen betalen.
Het drietal ging in beroep tegen dit vonnis. De tabaksfabriek en de bestuurder ervan kwamen eind 2024 tot een minnelijke schikking met FOD Financiën, waardoor de strafvordering tegen hen eveneens kwam te vervallen. Het hof van beroep in Gent heeft de zaak opnieuw beoordeeld en bevestigt het vonnis tegen Marc Martain. “Gelet op de grote hoeveelheden tabak die aangetroffen werden, hechtte het hof van beroep geen geloof aan de verklaring dat de heren Martain deze tabak lieten kerven voor eigen gebruik”, luidde het besluit. Hierbij geeft het hof van beroep hem dezelfde straf, die Marc iets meer dan een jaar geleden kreeg in Brugge.
Voor Marc is de uitspraak een koude douche. “Dat had ik niet verwacht”, zucht hij. “We hadden een attest van de dokter dat bewees dat mijn vader dement was op het moment van zijn verhoor. Hoe ik dit allemaal ga betalen? Elke maand een beetje zeker? De boerderij is verkocht en leef van een uitkering. Daarmee moet ik de pacht van mijn huurhuis betalen. Ach, als ik dit allemaal geweten had, was ik er nooit mee begonnen. Die milieu-inbreuken hebben ons de das om gedaan.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
