Ruim een half jaar nadat ze met bootjes de Zeebrugse haven binnenvoeren en er de Fluxys-gasterminal bezetten, zijn veertien actievoerders van Greenpeace schuldig bevonden voor de strafrechtbank. Ze krijgen evenwel geen straf opgelegd omdat de rechtbank rekening hield met de maatschappelijke context waarin de feiten gepleegd werden. Dat de actie niet gepaard ging met geweld of vernielingen speelde ook een rol. Als de veertien activisten de komende vijf jaar geen nieuwe feiten plegen, blijft dat ook zo. Toch overweegt de verdediging beroep. “Geweldloze actievoerders zijn geen misdadigers.”
Op 29 april voeren vijf rubberboten van Greenpeace de Zeebrugse haven binnen. Geflankeerd door kajakkers beklommen enkele actievoerders de Fluxys-gasterminal en bleven er urenlang zitten. Ze ontvouwden spandoeken met slogans die een halt toeroepen aan de bouw van nieuwe gasinfrastructuur. Na afloop van de actie werden veertien activisten opgepakt en 48 uur lang vastgehouden in een politiecel. Ze werden gedagvaard voor binnendringen van de haven, wat sinds 2016 een strafbaar feit is.
Procureur Frank Demeester maakte er begin oktober weinig woorden aan vuil en vroeg zes maanden cel voor de vijf Belgen, drie Duitsers, twee Oostenrijkers, twee Nederlanders, een Fransman en een Brit die verschenen. “Een vordering in de lijn van andere, gelijkaardige dossiers”, verwees hij naar de problematiek van transmigranten, die de haven binnendringen in hun pogingen om Groot-Brittannië te bereiken.
“Vrije meningsuiting”
Vijf advocaten namen het op voor de activisten. “Dit is een proces tegen de klimaatbeweging en het recht om protestacties te voeren”, klonk het onomwonden. De verdediging riep de ecologische noodtoestand in als verschoningsgrond. “Dit zijn geen radicalen of outcasts maar studenten, mensen uit de zorg, zaakvoerders en directeurs”, stelde meester Mieke Van den Broeck. “Dat zij hier terechtstaan in plaats van de vervuilers, is ronduit shockerend.”
Volgens meester Joanna Callewaert is het proces een onrechtmatige beknotting van het recht op vrije meningsuiting. “De actie bracht niemand in gevaar en veroorzaakte ook geen schade”, stelde ze. Tijdens de pleidooien kwam een 150-tal sympathisanten de beklaagden een hart onder de riem steken.
Gunst van opschorting
De actievoerders drongen tevergeefs aan op de vrijspraak. De rechtbank achtte hen woensdag allen schuldig, maar verleende hen de gunst van de opschorting. Ze kregen met andere woorden geen straf opgelegd omdat de rechtbank rekening hield met de maatschappelijke context waarin de feiten gepleegd werden. Dat de actie niet gepaard ging met geweld of vernielingen speelde ook een rol en als ze de komende vijf jaar geen nieuwe feiten plegen, blijft dat ook zo. “De actievoerders kregen in de haven de kans om tijdens een persmoment hun mening te uiten”, stelde de rechtbank. “Wie achteraf vertrok werd niet vervolgd. Maar veertien actievoerders weigerden de plaats te verlaten. Enkel zij werden vervolgd. Kritieke gasinfrastructuur vijf uur gijzelen, en zo de veiligheid van het havenpersoneel en de veiligheidsdiensten in het gedrang brengen, valt niet onder de vrijheid van meningsuiting.”
Beroep
Advocaat Paul Bekaert reageert ontgoocheld op de veroordeling, ook al wordt er geen straf opgelegd. “Het is een principiële kwestie”, zegt hij. “Deze veroordeling kadert in een onrustwekkende tendens waarbij geweldloze actievoerders steeds vaker als misdadigers worden beschouwd. We kunnen niet aanvaarden dat geweldloos protest wettelijk aan banden wordt gelegd. We gaan ons dan ook beraden over een eventueel beroep.”
Waarom de actievoerders de wet moesten overtreden om hun punt te maken? “We weten allemaal dat andere vormen van protest weinig of niets uithalen. Greenpeace pakt deze demonstraties heel professioneel aan, in overleg met politie en pers. Niemand werd in gevaar gebracht. Ook de havenfaciliteiten kwamen niet in het gedrang”, besluit Bekaert.
Opvallende aanwezige
Opmerkelijk: de Brugse klimaatactivist Wouter Mouton, die maandag opschorting van straf kreeg omdat hij zich tijdens een protestactie vastkleefde aan een schilderij van Jan Van Eyck, was bij het vonnis aanwezig. “Natuurlijk kom ik deze mensen steunen”, reageerde hij kort. (AFr)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier