Binnenkijken in een nulenergiewoning: zonnige toekomst voor duurzaam wonen

Negen jaar geleden legden Wouter Demuynck en Beatrijs Verhelst de eerste kalkzandsteen van hun nulenergiewoning in Torhout. Het uitgekiende energiemanagementsysteem houdt er tot op vandaag de verbruikscijfers op peil en de bewoners warm en tevreden. Bovendien bewijzen ze dat duurzaam en stijlvol perfect samengaan.

vandaag aan bouwen of renoveren denkt, kan niet meer om de vraag heen: hoe hou je de energiebalans van je woning in evenwicht? De stijgende energieprijzen en nijpende klimaatissues maken die vraag zelfs actueler dan ooit. De interesse voor energiezuinig bouwen neemt dan ook snel toe. Maar Wouter en Beatrijs besloten tien jaar geleden al om voluit in te zetten op een energieneutrale woning. Het idee daarachter is eenvoudig: er wordt naar gestreefd om net zo veel energie op te wekken als er in de woning nodig is. “Dat betekent weliswaar gespreid over een volledig jaar”, nuanceert Wouter. “In de zomer wekken we namelijk meer energie op dan we gebruiken, in de winter hebben we wat te kort.”

Hoe minder energie, hoe liever

Hét uitgangspunt van een nulenergiewoning is evenwel om de woning zo te bouwen dat er een minimum aan energie nodig is. Het skelet van de woning werd opgebouwd in kalkzandsteen en beton. Kalkzandsteen heeft op zich een lage embodied carbon, wat betekent dat er zo weinig mogelijk energie en koolstofuitstoot nodig is geweest om het materiaal te produceren. Daar omheen werd een houten mantel opgetrokken, waarin glaswolisolatie werd verwerkt. De bekledingslaag ten slotte bestaat uit plaatmateriaal. De doorgedreven isolatie werd aangevuld met grote raampartijen gericht op de zon en een ventilatiesysteem dat 93% van de opgewekte energie recupereert. “De achtergevel van onze woning is gericht op het zuidoosten. Zo oogsten we maximaal zonne-energie en hebben we bovendien een mooi zicht op de tuin en het daarachter liggende bos van domein d’Aertrycke”, vertelt Wouter. Dat zorgt op een zonnige herfstdag zonder kunstmatige verwarming voor een aangename 24 graden in de woon- en slaapkamers. “De voorbije jaren leerden ons dat we door deze manier van bouwen slechts gedurende twee weken – rond de jaarwisseling doorgaans – extra verwarming moeten aanspreken.” Om dat tekort op te vangen werd vloerverwarming voorzien.

1/5

2/5

3/5

Beatrijs Verhelst en Wouter Demuynck voor hun woning.

© Pieter Clicteur;Pieter Clicteur

4/5

Een blikvanger in de woonruimte is de piano waarop dochter Sanderijn haar muzikaal talent oefent.

© Pieter Clicteur;Pieter Clicteur

5/5

De tuin waarin vooral Beatrijs zich uitleeft, biedt tijdens elk seizoen een prachtige aanblik.

© Pieter Clicteur;Pieter Clicteur

1/5

2/5

3/5

Beatrijs Verhelst en Wouter Demuynck voor hun woning.

© Pieter Clicteur;Pieter Clicteur

4/5

Een blikvanger in de woonruimte is de piano waarop dochter Sanderijn haar muzikaal talent oefent.

© Pieter Clicteur;Pieter Clicteur

5/5

De tuin waarin vooral Beatrijs zich uitleeft, biedt tijdens elk seizoen een prachtige aanblik.

© Pieter Clicteur;Pieter Clicteur

Wat de woning dan toch aan extra energie vraagt, wordt ter plaatse opgewekt. Daartoe werden in dit geval 21 zonnepanelen geïnstalleerd, die instaan voor de jaarlijks benodigde hoeveelheid elektriciteit in de woning: voor verlichting en huishoudtoestellen. Alleen om hun elektrische wagen te laden, doen Wouter en Beatrijs een beroep op aangeleverde elektriciteit. De woning heeft geen gasaansluiting.

Natuurschoon binnen en buiten

Water voor de vloerverwarming en sanitair gebruik wordt verzameld in een groot buffervat en opgewarmd door een thermische collector die rechtstreeks zonnestralen oogst en door een warmtepomp met laag vermogen, die warmte uit de buitenlucht haalt.

Het resultaat beschouwen de bewoners als positief: “Eigenlijk kost het ons zelfs meer moeite om ‘s zomers de woning fris te houden dan om haar in de winter te verwarmen. Het zonneweringssysteem is dan ook cruciaal om de temperaturen in huis ‘s zomers binnen de perken te houden.”

De grote ramen oogsten maximaal zonne-energie en bieden uitzicht op de fraaie tuin

De bekommernis van Wouter en Beatrijs gaat in de eerste plaats uit naar duurzaamheid, maar de inrichting van hun woning hoeft daar duidelijk niet bij in te boeten. Ze kozen voor eenvoud, zowel in vormgeving als materialen. Op de benedenverdieping loopt een gepolierde betonnen vloer door in alle ruimtes. In de woonruimte zorgt een witte wand met ingewerkte kasten voor een strakke look, de open keuken speelt subtiel met glanzende en matte witte oppervlakten. Het meubilair is sober en veelal gemaakt uit natuurlijke materialen. Enkele accessoires brengen warmte in huis. Niet in het minst de indrukwekkende natuurfoto’s die Wouter maakte tijdens reizen naar Scandinavië en een enkele keer naar Namibië.

Een andere blikvanger in de woonruimte is de piano waarop dochter Sanderijn haar muzikaal talent oefent. “Die hobby heeft ertoe geleid dat we achterin de tuin een pod hebben geplaatst, waar andere gezinsleden op die momenten rust kunnen vinden. Ook die is ingericht met alles wat verwijst naar onze reizen, tot onze bergschoenen toe, en is volledig zelfvoorzienend op vlak van energie. Onze oudste zoon Simon zorgde voor een niet-netgekoppeld systeem met één zonnepaneel, een batterij, ledverlichting en enkele stopcontacten. Een experiment dat we opnieuw geslaagd kunnen noemen”, besluit Wouter.