Serge Pauwels, 10 jaar na Faenza: “Van Carlos Sastre heb ik het meest geleerd”

Vandaag is het dag op dag tien jaar geleden dat Serge Pauwels (35) (al dan niet) een rit in de Ronde van Italië won. In Faenza moest hij op 24 mei 2009 Leonardo Bertagnolli voor zich dulden, maar de Italiaan zag zijn zege drie jaar later door verdachte bloedwaarden ontnomen worden.

Angliru

Als enige West-Vlaming haalde Pauwels al de top tien op de gevreesde Angliru. Op de loodzware col uit de Vuelta eindigde hij in 2013 als negende. Hij maakte deel uit van een vroege vlucht van 32. Kenny Elissonde won, Pauwels werd op 2,5 kilometer van de top voorbijgereden door Vincenzo Nibali en Chris Horner. “Met het niveau dat ik de voorbije jaren in de Tour haalde, zou ik toen nog een pak dichter geëindigd zijn.”

Bosstraat

Pauwels’ eerste klim ooit: de Bosstraat in Boom. “Een klimmetje in mijn geboortestreek. Daar is niets speciaals aan, hoor”, lacht de geboren Edegemnaar. “Vanuit de vallei van de Rupel loopt die straat wat omhoog. Drie procent, meer niet. Maar het is bij de renners in Antwerpen wel gekend.”

Catsberg

Pauwels’ favoriete trainingsklim vanuit De Haan: de Catsberg in Noord-Frankrijk. “Vanuit Godewaersvelde kan je er een stevig blokje van vijf minuten op doen.”

Diëten

Toen Pauwels in 2009 Giro-revelatie werd, had hij vijf weken voor de start een loodzwaar dieet afgewerkt, op aanraden van zijn Deense osteopaat bij Cervélo: vijf dagen zonder koffie, suiker, vlees, melk en gluten. “In die periode gaan trainen betekende thuiskomen met hoofdpijn of koorts, maar in functie van de Giro was dat een goede investering. Ik voelde me er heel goed bij.”

Eten

Pauwels is een klimmer en dus is zijn weegschaal nooit ver uit de buurt. Liet echtgenote Ine Beyen ooit optekenen: “Als hij blij van de weegschaal komt, is Serge tevreden. Serge en zijn voeding, dat is ontegensprekelijk belangrijk voor hem. Elke minuut van de dag is hij ermee bezig.” Pauwels glimlacht. “Ik ben erdoor geobsedeerd, omdat ik besef hoeveel verschil het voor mij als klimmer maakt. (denkt na) Het is een heel moeilijke oefening, een dunne koord waarop je balanceert. Als renner verbrand je zoveel calorieën. Je hebt altijd honger. Maar tegelijkertijd kan je het geluk van iemand niet zomaar afnemen. Dat je chagrijnig rondloopt door honger te lijden, is één van de moeilijkste aspecten van ons bestaan. Daar is echt niets leuks aan.”

Faenza

In de Giro van 2009 reed Pauwels in dienst van Carlos Sastre, zijn kopman bij Cervélo en op dat moment uittredend Tourwinnaar. In de lastige rit naar Faenza raakte hij voorop met Leonardo Bertagnolli. Sastre zat in de groep der favorieten geïsoleerd, waardoor ploegleider Jean-Paul van Poppel in de afdaling van de Monte Trebbio Pauwels tot de orde riep. Bertagnolli won, Sastre kwam nooit in de problemen en Pauwels spurtte zich nog naar plaats twee voor Marco Pinotti, Lars Ytting Bak en Marco Marzano. In 2012 werd Bertagnolli door afwijkende waarden op zijn bloedpaspoort voor twee jaar geschorst. Pauwels kreeg alsnog zijn zege. “Maar een officieel bericht van de UCI kreeg ik nooit.” In 2018 fietste Pauwels nog eens over dezelfde wegen, toen hij de Memorial Marco Pantani reed en de dag ervoor ging losrijden. “Ik had vooraf bewust wat info opgezocht en wist dat die Montre Trebbio in het parcours zat, al reed ik hem ditmaal langs de andere kant omhoog. Leuk om dat nog eens te doen. Er kwamen heel wat herinneringen plots weer naar boven.”

Guilleminlaan

Pauwels’ eerste zege waarin er een echte klim was opgenomen: de Guilleminlaan in Geraardsbergen, ook bekend als de achterkant van de Muur van Geraardsbergen, in de junioreskoers in Overboelare in 2001.

Hoogtestage

Pauwels is geen fan van hoogtestages. “Ik denk niet dat je heel veel in de bergen moet trainen om goed te kunnen klimmen. Bij bergop rijden draait het om de verhouding wattage versus lichaamsgewicht. Ik las vooral lange trainingsblokken op het vlakke in en zorg dat mijn gewicht perfect is.”

Inspanningstest

Op 29 augustus 2003 toonde Pauwels, tweedejaarsbelofte bij Palmans-Collstrop, voor het eerst zijn aanleg voor het hooggebergte. In de derde rit van de GP Wilhelm Tell in Zwitserland, een tocht over drie Alpencols in barre weersomstandigheden, legde hij de basis voor zijn vijfde plaats in de eindstand. Nico Verhoeven van Rabobank nodigde hem prompt uit naar Den Haag voor een inspanningstest. Met succes. “Ik zat in mijn tweede jaar handelsingenieur en had twee herexamens, waaronder dat van wiskunde. Een heel zwaar vak. Ik had er zeker tien dagen voor nodig om alles goed te blokken. Ik kon toen dus niet veel trainen, maar keek wel enorm uit naar die rittenkoers, mijn eerste ooit in de bergen.”

Jon Baker

In Lucca heeft Pauwels een vast rondje met vijf hellingen waarop hij zichzelf geregeld test. “Maar er is daar nog veel meer. Zo heb ik in 2015 op aanraden van Jon Baker, mijn trainer bij Dimension Data, eens de klim van San Pellegrino in Alpe gedaan. Jon, die in Lucca woont, zei: die moet je absoluut eens doen. Wel, ik heb hem serieus vervloekt, want het heeft drie jaar geduurd vooraleer ik hem nog eens beklommen heb. Een monsterlijke klim die op het einde verschrikkelijk steil wordt. En heel lang: zelfs als je doorrijdt, ben je ruim 40 minuten bezig.” San Pellegrino in Alpe is de klim waarop Francesco Casagrande in de Giro van 2000 een groot nummer opvoerde.

Kamergenoot

Op de kamer liggen met een olympisch kampioen, ook dat maakte Pauwels mee. In augustus 2016 was hij in Rio de Janeiro de slaapbuddy van Greg Van Avermaet. “De Spelen, dat blijft iets unieks. Ik zou in 2020 graag naar Tokio gaan, maar zou er vrede mee nemen als het bij die ene keer blijft. Beter wordt het sowieso niet meer.”

La Toussuire

In 2011 nam echtgenote Ine Beyen deel aan de Giro Rosa, de Ronde van Italië voor vrouwen met onder meer de beklimming van de gevreesde Mortirolo. “Serge was toen op hoogtestage in La Toussuire, samen met Kristof Goddaert (die in 2014 overleed, red.). Op een dag lag ik op mijn bed op mijn buik, toen er plots iemand in mijn kamer stond. Het was Serge. Hij had met de masseur onder een hoedje gespeeld. Een ongelofelijke verrassing.” Pauwels glimlacht als hij eraan terugdenkt. “Ik had vooraf nooit gedacht dat we die week zo relatief dicht bij elkaar zouden zijn. We hadden net een rustdag en Kristof was iemand die voor zoiets te vinden was. Een andere coureur zou dat niet snel gedaan hebben. Een heel mooie herinnering.”

Mont Ventoux

In de Tour van 2016 strandde Pauwels op een zucht van ritwinst op de Mont Ventoux. Door hevige windstoten moest de finish verlegd worden naar Chalet-Reynard, op zes kilometer van de echte top. De winnaar die dag: Thomas De Gendt.

Opa Roger

Tien koersen won Pauwels bij de jeugd: twee als eerstejaars- en acht als tweedejaarsjunior. Leuk weetje: zijn opa Roger, die nochtans zo goed altijd kwam supporteren, zag hem maar één keer winnen, in Ertvelde. Pauwels’ andere zeges: Ruisbroek-Puurs (2), Kalfort, Bornem, Stekene, Mainvault, Overboelare, Vurste en Brecht.

Pantani

Pauwels’ favoriete renner als kind, niet toevallig een klimmer. “Marco Pantani was een van de meest flamboyante renners tussen 1995 en 2000. Het is in die periode dat ik verliefd ben geworden op de koers.”

Rabobank

Twee jaar maakte Pauwels deel uit van het continentale team van Rabobank. Zijn ploegmaats: Lars Boom, Stef Clement, Koen De Kort, Marc De Maar, Thomas Dekker, Michiel Elijzen, Bernhard Kohl, Joost Posthuma, Kai Reus, Tom Stamsnijder, Rory Sutherland en Jukka Vastaranta. “Wat een ploeg, hé”, glimlacht Pauwels als we het lijstje overlopen. “Ik was altijd één van de mindere namen in dat team en haalde zeker niet het niveau van een Dekker of een Vastaranta. Maar als je er nu op terugkijkt, zijn er niet zoveel van hen die nog koersen. Soms heb ik het er nog over met Rory en Koen. De meesten van hen zijn dan wel prof geworden, maar ze hebben zeker niet allemaal een lange carrière uitgebouwd.”

Sastre

In 2009 was Pauwels bij Cervélo ploegmaat van uittredend Tourwinnaar Carlos Sastre, met wie hij de Giro reed. “Ik denk dat hij degene is van wie ik het meest geleerd heb. Bij Cervélo was ik nog vrij jong. 25 jaar en voor mij het moment waarop mijn carrière gelanceerd werd. Ik vind Carlos over het algemeen redelijk onderschat. Hij wordt vaak vergeten als het over ex-Tourwinnaars gaat, terwijl hij wel de Tour won en het podium in zowel Giro als Tour haalde.” Sinds zijn afscheid in 2011 kwam de Spanjaard nog zelden in de media. “Hij is een beetje verbitterd in alle dopingzaken. Af en toe hoor ik hem nog eens. Vorig jaar kreeg ik tijdens de Tour een berichtje van hem en hebben we wat foto’s van onze kinderen naar elkaar gestuurd. Ik hoor hem niet vaak, maar Carlos blijft een vriend.”

Tourzeges

Heel opmerkelijk: Pauwels was in het verleden ploegmaat van Carlos Sastre, Bradley Wiggins, Chris Froome en Geraint Thomas, samen goed voor maar liefst zeven (!) Tourzeges. Geen enkele hedendaagse Belgische renner kan dat zeggen. “Natuurlijk heb ik de Tour niet gereden toen zij hem wonnen, maar het is toch een mooi weetje.”

Ugrumov

Tijdens een vakantie met zijn ouders in Le Grand-Bornand in juli 1994 ontdekte de 10-jarige Pauwels zijn passie voor de wielersport. “Net toen passeerde de Tour daar op de Col de la Colombière, in de Franse Alpen. Pjotr Ugrumov reed alleen voorop en Miguel Indurain was geletruidrager. Het is mijn eerste echte herinnering aan de koers. Plots was ik erdoor gefascineerd. Je moet goed weten: zo’n dag is veel meer dan die tien seconden waarin de renners voorbijflitsen. Het is een soort van spanning die zich de hele dag opbouwt. De publiciteitskaravaan, de helikopters die boven je vliegen… Ik weet nog exact in welke bocht we die dag stonden. Vorig jaar in de Tour zijn we er nog gepasseerd, in de omgekeerde richting weliswaar. Ik reed toen samen met geletruidrager Greg Van Avermaet in de aanval. Dat was heel bijzonder.”

Vesuvius

Pauwels’ beste klim ooit naar eigen zeggen: de Vesuvius, op de voorlaatste dag van de Giro in 2009. “Het was de eerste keer dat ik met de klassementsmannen naar boven reed. Ik werd achtste in de rituitslag, maar als je ziet wie er voor mij eindigde (Sastre won voor Pellizotti, Di Luca, Menchov, Basso, Leipheimer en Valjavec, red.), mag je er een paar schrappen. De Vesuvius is ook een naam die blijft plakken.” Eindigden net na Pauwels op de Vesuvius: Stefano Garzelli, Gilbert Simoni en Lance Armstrong.

Wiggins

In 2010 en 2011 was Pauwels bij Team Sky ploegmaat van Bradley Wiggins. “Tijdens de Ruta del Sol lagen we eens samen op de kamer. Een supergoeie kerel. Heel grappig ook. Hij kan enorm goed mensen imiteren, even goed als Jonathan Bockstael.”

Yvonne

Pauwels’ favoriete stageoord is het Italiaanse Lucca. “Ik verblijf er telkens in een villa die vroeger dienst deed als service course voor de jongerenploeg van Dimension Data. Nu is het een Bed & Breakfast met de naam Lucca Cycling Holidays. Het wordt gerund door Yvonne Houweling, samen met haar man Rien Koetsier. Het is er fantastisch. Yvonne kent de koers door en door. Ze is als een moeder voor mij. Alles is er perfect op een renner afgestemd. Toscane is bovendien een prachtige streek om te trainen. Je hebt er talloze hellingen van alle lengtes en percentages. In mei en juni is het er ook heel warm, ideaal om me op de hitte van de Tour voor te bereiden.”

Zeges

In april 2017 sloeg Pauwels in de Tour de Yorkshire een dubbelslag: winst in de slotrit en het eindklassement. Zonder de Girorit van 2009 waren het zijn eerste (en voorlopig ook laatste) zeges als prof. “Of ik daar vrede mee zou nemen? Je moet kijken vanwaar je komt, zeker als je ziet wie mijn ploegmaats bij Rabobank waren en hoever iedereen het geschopt heeft. Het gaat trouwens niet alleen om winnen. Ook ereplaatsen kunnen mooi zijn en bovendien heb ik vaak in dienst gereden. Mocht ik natuurlijk nog een rit in de Tour kunnen winnen, zou dat heel veel voor mij betekenen. Pas dan zou mijn carrière echt helemaal af zijn.”