Op 31 augustus viert Henk Houwaart zijn 80ste verjaardag, maar in afwachting daarvan kijkt de Knesselarenaar uit naar de Brugse derby van dit weekend tussen Cercle en Club. Houwaert speelde zes seizoenen bij blauw-zwart en was na zijn carrière trainer van beide ploegen. “Ik heb sympathie voor zowel Club als Cercle.”
“Kan je mij goed begrijpen? Ja, echt? Wel, dat vind ik nu eens fijn om te horen, want het zijn zeven lange maanden geweest.” Neen, Henk Houwaart heeft niet de leukste periode uit zijn leven achter de rug. Een understatement. De 79-jarige tot Belg genaturaliseerde Nederlander werd in de zomer van 2024 immers getroffen door een hersenbloeding en lag zelfs enkele dagen op intensieve zorgen, maar zijn voetbalmicrobe heeft hij er niet door verloren. “Dinsdag ben ik, samen met mijn zoon, voor de eerste keer in al die tijd naar een wedstrijd van Club gaan kijken. Die achtste finale in de Champions League tegen Aston Villa, daar wilde ik absoluut bij zijn. Maar ik moet opletten. Mijn lichaam is op dit moment nog niet 100 procent fit.”
Ook de derby van komend weekend tussen stadsgenoten Cercle en Club is een afspraak die Houwaart het liefst voor geen geld wil missen. De Knesselarenaar heeft een Brugs voetbalverleden waar weinigen aan kunnen tippen. “Iedereen weet dat mijn hart bij Club ligt, maar ik heb sympathie voor beide ploegen. Als je van Brugge bent en men jou vraagt om trainer te worden, doe je dat gewoon. Eerst was ik een jaar coach van Cercle, daarna was ik aan de slag bij Club en daarna ben ik nog eens drie seizoenen trainer van Cercle geweest. Ik houd er enorm veel mooie herinneringen aan over.”
Zes jaar speler bij Club
Beginnen doen we echter bij het begin. Als speler voetbalde Houwaart van 1969 tot 1975 voor blauw-zwart. “Ik ben indertijd samen met Robbie Rensenbrink naar hier gekomen”, legt hij uit. “Ik wist in 1969 niet eens waar Brugge lag. Ja, in België. Dat wel. Maar waar in België? (haalt de schouders op) Robbie was van Amsterdam en ik van Den Haag, al speelde ik op dat moment voor Twente. (glimlacht) Robbie en ik, wij waren de twee Nederlanders die voor Club Brugge kwamen spelen. Een fantastische tijd was het. Onvergetelijk!”
“Mijn mooiste herinnering? De dubbele derbyzege met Cercle tegen Club”
Eén keer werd Houwaart als speler van Club kampioen, in 1973. Maar een nog leukere herinnering is de 0-2-zege in de derby tegen Cercle, exact 50 jaar geleden. Met dank aan twee doelpunten van … Houwaart zelf. “Natuurlijk weet ik dat nog”, grijnst hij. “Cercle speelde toen in het Edgard De Smedtstadion, Club in het Albert Dyserynckstadion (ook wel gekend als De Klokke, red.). De twee stadions lagen 500 meter uit elkaar. Als er een derby op het programma stond, wandelden wij naar het stadion van Cercle om er te spelen. (lacht) Vandaag kan je zoiets niet meer bedenken.”
In 1974 lag Houwaart aan de basis van de komst van de Oostenrijkse succescoach Ernst Happel naar Club, waarmee hij drie keer op rij kampioen zou spelen. “Ik ben inderdaad de man geweest die Ernst naar Brugge heeft gebracht. Ik had hem bij ADO Den Haag zes jaar als coach gehad en was zo’n beetje zijn poulain. Ernst en ik konden het uitstekend met elkaar vinden. Ik had mijn moeder en vader verloren. Ernst liet me geregeld naar zijn huis in Sint-Andries komen en zei: je hebt talent en moet vooruitkijken. Ik stond er alleen voor, maar Ernst was als een vaderfiguur voor mij.” In 1976 moest Houwaart zijn carrière echter vroegtijdig beëindigen, nadat hij zijn kruisbanden had gescheurd. Een trainerscarrière wenkte voor de Nederlander.
Drie keer trainer
Na zijn trainersdebuut bij SK Roeselare en passages bij Eendracht Aalst en KV Kortrijk werd Houwaart in 1983 trainer van Cercle. Zijn eerste passage was succesvol, want halverwege de competitie in het seizoen 1982-1983 mocht groen-zwart zelfs dromen van Europees voetbal. Houwaart werd echter net voor de derby ontslagen toen bleek dat hij al een contract bij de stadsgenoot had getekend. Onder Houwaarts bewind, van 1984 tot 1989, kende blauw-zwart na enkele moeilijke jaren vijf gouden seizoenen. In 1986 was er winst in de Beker van België na een overwinning in de finale tegen Cercle. In 1988 volgde een kampioenstitel. In het seizoen 1987-1988 werkte Club bovendien een memorabele Europees parcours in de UEFA Cup af, met zeges tegen Zenit Leningrad (nu Sint-Petersburg), Rode Ster Belgrado en Borussia Dortmund. “Op verplaatsing verloren we dat seizoen Europees telkens met één of twee doelpunten verschil, maar thuis kregen we nooit een goal tegen en scoorden we zelf aan de lopende band”, herinnert Houwaart zich nog heel goed.
Zijn geheugen laat hem niet in de steek. Na een 2-0-nederlaag in Rusland versloeg blauw-zwart thuis Zenit met 5-0. Rode Ster ging na een 3-1-verlies met 4-0 voor de bijl. Borussia Dortmund won thuis met 3-0, maar ging in het Olympiastadion (de vroegere naam van het Jan Breydelstadion) met 5-0 de boot in, weliswaar na verlengingen. In de kwartfinale schakelden de troepen van Houwaart het Griekse Panathinaikos uit. Club werd pas in de halve finale uitgeschakeld door Espanyol. Thuis won het 2-0, maar in Barcelona werd het 3-0. Ter info: Espanyol verloor de finale tegen Bayer Leverkussen na penalty’s. “Het was een unieke belevenis. Ik had een geweldige ploeg. Alles paste gewoon. Wat de succesformule was? Club was toen één familie, zoals het dat nu onder Nicky Hayen ook is. Ik had spelers als Ceulemans, Franky en Leo Van der Elst, Hugo Broos… Zij zijn later allemaal zelf ook trainer geworden. Als je van zo’n bende de coach bent, moet je er alleen maar voor zorgen dat je de groep samenbrengt en samenhoudt. De fantastische resultaten volgden daarna vanzelf.”
Topscorer Josip Weber
Van 1991 tot 1993 was Houwaart opnieuw trainer van Cercle. Het was de periode van Branko Karacic en de inmiddels overleden Josip Weber. “Met mij als trainer werd Josip drie seizoenen op rij topscorer in België met meer dan 30 goals”, benadrukt Houwaart. “Dat hij daar alleen onder mij in geslaagd is, vind ik mooi. Club Brugge is altijd mijn ploeg geweest. Ik heb er zes jaar gespeeld en was er vijf seizoenen als coach aan de slag. Maar ik houd ook fantastische herinneringen over aan mijn passages bij Cercle.”
Houwaart noemt zijn dubbele derbyzege met Cercle tegen Club in het seizoen 1992-1993 zijn allermooiste moment ooit. “In één jaar tijd versloegen we Club twee keer. Thuis werd het 3-1 en uit werd het 1-3. Natuurlijk is dat voor mij een leuke herinnering, want even kon ik laten zien dat ik de trainer van Cercle was en in staat bleek om Club te verslaan. Dat Hugo Broos toen coach van blauw-zwart was, maakte het extra speciaal. Ik had Hugo enkele jaren ervoor als speler onder mijn hoede gehad bij Club. Het seizoen ervoor was de derby zelfs op 5-5 geëindigd, nog zo’n onvergetelijke dag. En natuurlijk blijft ook die straffe Europese campagne bij Club in 1987-1988 voor altijd in mijn geheugen gegrift.”
“Het wordt straks een boeiende strijd voor de titel tussen Club en Racing Genk”
Intussen zijn we bijna 40 jaar later en is voetbal niet meer wat het ooit geweest is. “Andere ballen, andere voetbalschoenen, andere velden… Natuurlijk is er veel veranderd”, merkt ook Houwaart op. “Maar ik ben nog altijd blij als ik mensen hoor zeggen dat de Houwaart-tijd en Happel-tijd de mooiste periodes van Club zijn. Het doet me iets om dat te horen.” Ondanks zijn gezondheidsproblemen volgt Houwaart zijn twee Brugse ex-ploegen nog altijd op de voet. “Wanneer je spelers aankoopt die niet passen in het spelletje dat je speelt, weet je dat het niet zal lukken”, verwijst hij subtiel naar het mindere seizoen van Cercle. “Club koopt wel goed in. Alleen zo kan je iets opbouwen. Het is een sterkte van Club, al speelt geld natuurlijk ook een belangrijke rol. Maar ik doe mijn hoed af voor het beleid van de voorbije jaren bij blauw-zwart. Ook voor de voorzitter: straf! Van Hans Vanaken geniet ik het meest. Hij is voor mij de grote man, net zoals Jan Ceulemans dat indertijd bij mijn ploeg was. Vanaken is het verlengstuk van de trainer. Het is zo belangrijk om zulke jongens in je team te hebben, ook in de kleedkamer. Zij hebben alles voor je over.”
Titelstrijd tegen Genk
Racing Genk prijkt momenteel aan de leiding van de Belgische voetbalcompetitie, maar Houwaart geeft Club een goede kans om opnieuw de titel te veroveren. “Genk zou wel nog wat puntjes moeten laten vallen, maar als Club blijft spelen zoals het nu speelt, is er veel mogelijk. Genk is wel een serieuze en standvastige tegenstander. Het wordt een boeiende titelstrijd.” Intussen moet Cercle onderin vrezen voor de degradatie. “Het kent een seizoen met ups en downs, maar voor mij is en blijft Cercle een heel goede middenmotor. Dat volstaat. En natuurlijk zullen ze zich redden. Er zijn in België heel wat ploegen die echt wel veel minder kwaliteiten hebben.”
