Bekend café De Zwerver in Leffinge bestaat 50 jaar en dat wordt uitgebreid gevierd: “Veel Belgische bands speelden op ons podium”

Gert-Jan Reeskens van café De Zwerver in Leffinge. © TVA
Timmy Van Assche
Timmy Van Assche Medewerker KW

Café De Zwerver in hartje Leffinge bestaat 50 jaar. Dat wordt zondag gevierd met een uitgebreid feest. “We zijn niet zomaar een café”, zegt huidige uitbater Gert-Jan Reeskens, waarmee hij verwijst naar het unieke dna van de plek. “Generatieverschillen? Die bestaan hier niet.” De Zwerver vormde ook het podium van verschillende bands die intussen (inter)nationaal zijn doorgebroken. Een overzicht.

Op kerstdag 1973 heropende Koenraad ‘Koen’ Levecke een leegstaand café op de markt onder de naam De Zwerver. De Bredenaar had de jaren ervoor veel gereisd wat de naam ongetwijfeld mee verklaart. Het café verwierf al snel een goede reputatie, maar na exact een jaar Koen kwam om het leven in een auto-ongeluk. Maarten De Herdt nam het café over en breidde uit met een podium, waar voorheen een privégedeelte was gevestigd. Na een paar jaar, in 1977, namen broers Jan en Frank Vaneessen het roer in handen. Het duo groeide op om de hoek en al van de eerste dag waren ze niet uit het café weg te slaan.

Zaaltje in tuin

“Aan de toog van De Zwerver werden heel wat plannen gesmeed. Om een eigen festival op te richten in de eerste plaats, Leffingeleuren. Om zelf concerten te gaan organiseren ook”, haalt artistiek leider en programmator van Leffingeleuren Lode Pauwels aan.

“Na een paar jaar kwam Wim Poelaert Frank vervangen. Samen met Jan Vaneessen zette hij het café verder, tot eind jaren negentig. Al die jaren was er een ander plan dat almaar terug kwam aan die toog: een zaaltje bouwen in de tuin. Om die concerten wat beter, misschien wat groter te kunnen organiseren. Na vele jaren plannen smeden werd de gemeente Middelkerke bereid gevonden om dat werk op zich te nemen en in 2000 ging de gloednieuwe zaal ‘De Zwerver’ open. Die opening viel toen toevallig samen met de subsidiëring vanuit de hogere overheid. Het café was ook helemaal vernieuwd.”

“Er zijn steeds minder van dit soort muziekcafés te vinden”

Van 2000 tot eind 2008 was Ronny Vangenechten uitbater. Begin 2009 nam vzw De Zwerver de uitbating op zich – Jan Vaneessen stond toen nog steeds aan het roer van de vzw. “Op dit moment is het café nog steeds het kloppend hart van de muziekclub en een belangrijk podium tijdens Leffingeleuren en de concertwerking.”

De Zwerver verwierf al snel na de opening een goede reputatie.
De Zwerver verwierf al snel na de opening een goede reputatie. © gf

Sinds zes jaar is de in Oudenburg opgegroeide Gert-Jan Reeskens (33) het gezicht van het café. “Ik had toen al wat ervaring met het zelf inrichten van optredens in Oostende en omstreken, en wou die lijn doortrekken. De Zwerver is niet zomaar een café. Hier vormen we een echte familie, generatieverschillen kennen we niet. Jong en oud komen hier samen om het maar over één ding te hebben: muziek. Die samenhang vind je zelden elders terug. De Zwerver belichaamt ook het dna van Leffinge”, zegt Gert-Jan.

“De naam luidt ook als een klok. Als ik in Nederland, Noord-Frankrijk of Wallonië de naam ‘De Zwerver’ laat vallen, weten mensen meteen waarover het gaat.” Al zijn er wel alsmaar minder van dit soort muziekcafés in de brede regio, merkt Pauwels op. Hij is zelf al 25 jaar bij de vzw aan de slag. “Toen ik pakweg vijftien tot twintig jaar geleden affiches van Leffingeleuren in gelijkaardige zaken ging ophangen, ging ik van Torhout naar Poperinge en Ieper. Ik heb intussen veel muziekcafés zien verdwijnen – in de plaats zie je vaak uniforme (sport)cafés of tearooms. Enkel in de streek van Oostende en Roeselare heb je nog authentieke muziekcafés. Bij De Zwerver is de focus altijd op muziek blijven liggen.”

Tal van bekende bands

De Zwerver staat natuurlijk in de eerste plaats bekend voor livemuziek. In de beginjaren stonden de bekende folknamen uit de tijd geregeld op het podium, denk maar aan Rum, Katastroof, Waso of Walter De Buck. Nadien bleven de Belgische bands ruim aan bod komen, Blue Blot, Pitti Polak, The Choice, Gorki, A Beat Band, DAAU, Sin Alley, Guido Belcanto, Flowers For Breakfast, Kiss My Jazz, Mad Dog Loose, Noordkaap, Tom Barman… “Allemaal stonden ze op het kleine podium van het oude café”, laten Lode en Gert-Jan optekenen.

“Maar er werd ook al snel internationaal geboekt, bijvoorbeeld Kevin Coyne, Bram Vermeulen, Elliot Murphy, Vic Chesnutt… Ook in het vernieuwde café stonden heel wat bands op het podium die later heel bekend zouden worden zoals Oscar and the Wolf, Bazart, Intergalactic Lovers, Villagers, Ezra Furman, Mdou Moctar… Of neem nu de Viagra Boys. Ooit traden ze hier op voor zo’n zestig man, maar nu staan die in zalen tot 1.500 man”, weet Gert-Jan. De vijftigste verjaardag wordt aanstaande zondag vanaf 8 uur gevierd onder de noemer ‘De Zwerver Draait Door XXXL’. Een uurtje later beginnen de eerste dj’s/medewerkers plaatjes te draaien. Zo zal er een staalkaart gebracht worden van de beste muziek die de voorbije 50 jaar een rol speelde in het café en de muziekclub. Het event is gratis.