Veurne is proeflabo voor project Veerkrachtige Buurten

Lies Verbanck (verpleegkundige psychiatrie AZ West), Birgit Hendrikx (coördinator Eerstelijnszone Westkust & Polder), Veurns burgemeester Peter Roose (vooraan) en Koen Declerck (voorzitter Eerstelijnszone). © MVO
Myriam Van den Putte
Myriam Van den Putte Journaliste Het Wekelijks Nieuws

‘Verbinding maken’ is de rode draad in het project Veerkrachtige Buurten waarvoor dinsdag in Nieuwpoort het startschot werd gegeven. Het pilootproject start in de centrumwijk van Veurne en wordt gecoördineerd vanuit de Eerstelijnszone Westkust & Polder, met steun van de Koning Boudewijnstichtting.

Diverse partners werken samen om het welzijn en de samenleving op buurtniveau te verbeteren. Na evaluatie wordt het project uitgebreid naar alle gemeentes die deel uitmaken van de eerstelijnszone: Alveringem, De Panne, Diksmuide, Koksijde, Middelkerke en Nieuwpoort.

Psychisch welzijn

Aanleiding tot het project waren de alarmerende cijfers over psychisch welzijn. Lies Verbanck (verpleegkundige psychiatrie AZ West) legt uit: “Met dit proefproject willen we met alle partners het sociale weefsel herstellen, zodat iedereen, jong en oud, kwetsbare en minder kwetsbare mensen comfortabel samenleven, zich geborgen voelen, elkaar helpen en een sociaal netwerk vormen.”

“We merken dat het psychische welzijn kan beïnvloed worden bij alle lagen van de bevolking. Zo zijn er de ‘pensioenmigranten’ die van het binnenland naar de kust verhuizen, maar zich eenzaam voelen, moeilijk integreren, minder gaan eten en ziek worden… Of de 40- en 50-plussers die zich niet thuis voelen bij de jongeren, maar ook niet bij de ouderen.”

Antidepressiva

“Ook de typische West-Vlaamse mentaliteit heeft een impact… De gevoelens van onwelzijn vertalen zich in hoge zelfmoordcijfers, overconsumptie van antidepressiva en te veel (her)opnames op de PAAZ (psychiatrische afdeling algemeen ziekenhuis). Dan is de vraag: wat kunnen we daaraan doen?”

In aanwezigheid van een 50-tal professionals uit de regionale zorg- en welzijnssector en vertegenwoordigers van de platformen die in het project worden ingezet, gaf Koen Declerck, voorzitter eerstelijnszone Westkust & Polder, samen met Peter Roose, burgemeester van Veurne, de aftrap voor dit belangrijke project.

“Dit project kan gedragen worden door de vele verschillende partners, en we starten doelbewust in het centrum van Veurne, om later alle gemeentes uit onze eerstelijnszone te omarmen”, zegt Koen Declerck.

“In Veurne hebben we een bevraging gedaan bij de burgers om te polsen wat er leeft”, vervolgt Peter Roose.

Te veel eenzaamheid

“De centrumwijk van Veurne is ideaal als proeflabo. Van de 2.033 inwoners is zowat de helft alleenstaande, een derde is huurder, 20 % woont in appartementen en een groot deel zijn 80-plussers. De graad van veerkracht wordt gemeten op basis van de omgevingskenmerken, de sociale infrastructuur die aanwezig is en nodig om een zorgzame buurt te creëren, de samenwerking tussen burgers, sociale organisaties en lokale overheidsinstanties.”

“We stellen te veel eenzaamheid vast en een gebrek aan cohesie, er is geen buurtcomité of bewonersplatform in Veurne-Centrum, de periodes van bewoning zijn dikwijls kort. Dat schept ook kansen voor het dienstencentrum, buurtwinkels, horeca en vrijwilligerswerk.”

We luisteren naar professionals en burgers over wat er in de buurt leeft

“We werken met beproefde en nieuwe methodieken van social design thinking, waarbij we luisteren naar professionals en burgers over wat er in de buurt leeft”, zegt Birgit Hendrikx, coördinator van de eerstelijnszone.

“We pakken de problematiek aan met onder meer Enchanté, een netwerk van hartelijke handelaars en burgers die kleine diensten aanbieden aan eender wie er nood aan heeft. Van een glas water tot een kop koffie, van een haarknipbeurt tot een plek om even uit te rusten.”

Elektrische driewielerfiets

Met Maebar trekken partners rond op met een elektrische driewielerfiets op zoek naar ‘kruispunten’ (maebar is Arabisch voor kruispunt) waar mensen elkaar kruisen, maar niet echt ontmoeten. Bedoeling is dat de fiets een ontmoetingsplek wordt waar tot 20 mensen samen een kopje koffie of thee kunnen drinken, wat de basis is om een netwerk uit te bouwen.

“We zetten ook in op Zipster, een digitaal doorverwijzingsplatform dat vraag en aanbod voor psychosociale noden beter op elkaar afstemt. Via Zipster krijgen zorgverleners zoals een huisarts of apotheker een overzicht van de doorverwijzingsmogelijkheden waar mensen terechtkunnen.”

Aanspreekpunt

Dan zijn er nog de Veerpunten, een eigen initiatief van de eerstelijnszone Westkust & Polder, met burgers en handelaars die op een eenvoudige manier een aanspreekpunt kunnen zijn. Mensen die willen luisteren wanneer het leven je even niet meezit, kunnen een belangrijke eerste stap zijn.

Veerkrachtige Buurten is een samenwerkingsproject dat alle kennis en ervaringen bundelt. Het gaat om onder meer de lokale besturen en adviesraden, het LOGO Brugge-Oostende, de hogescholen Howest en Vives als kennispartners, de zorgprofessionals uit de eerste en de tweede lijn, Covias, de mutualiteiten, het Vlaams Instituut voor de Eerste Lijn, AZ West en geëngageerde buurtbewoners.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier