IN KAART Eén op vier jongeren is lid van jeugdbeweging: ontdek hier hoeveel het er zijn in jouw gemeente

Elke week trekken bijna 60.000 jonge West-Vlamingen naar de jeugdbeweging. Een absoluut record, want de in totaal 437 verschillende afdelingen in onze provincie zijn populairder dan ooit. Liefst 1 op 4 jonge West-Vlamingen is lid van een jeugdvereniging. Absolute kampioen is Zuienkerke, waar 51 procent van alle kinderen en jongeren naar een jeugdvereniging trekt. Welke jeugdbewegingen zijn er actief in jouw gemeente, en hoe populair zijn ze? Ontdek het op onze interactieve kaart.

Huppelt uw kroost elk weekend vrolijk richting Chiro, KSA, Scouts, KLJ of een andere jeugdbeweging, dan bent u allesbehalve alleen. Tijdens het werkjaar 2022-2023 – de meest recente beschikbare cijfers – waren liefst 59.297 van de 149.553 West-Vlaamse kinderen en jongeren tussen de 6 en 24 jaar lid van een jeugdbeweging in hun stad of gemeente. 8.754 leiders entertainen weekend na weekend 50.543 enthousiaste leden, verdeeld over 437 verschillende afdelingen. Goed voor 1 op 4 jonge West-Vlamingen die van een gezonde portie leute houden. (lees verder onder de grafiek)

Chiro is, net als in de rest van Vlaanderen, ook bij ons de absolute primus met liefst 175 afdelingen en 23.681 leden en leiders. KSA neemt met 13.772 zieltjes en 80 afdelingen de tweede plaats in, het brons gaat naar Scouts en Gidsen Vlaanderen, goed voor 10.745 leden en leiders, verdeeld over 57 afdelingen. De vierde grootste jeugdbeweging van West-Vlaanderen is KLJ, met over 69 afdelingen 5.772 leden en leiders. Kanttekening: de KLJ-werking in onze provincie start vrijwel overal pas vanaf 16 jaar en profileert zich bij ons dus eerder als een jongerenbeweging.

Jeugdbewegingen zijn zowat overal erg in trek, leren de cijfers ons. In 51 West-Vlaamse steden en gemeenten zijn minstens 1 op 5 kinderen en jongeren lid van een jeugdbeweging, in veertien gemeenten heeft minstens 33 procent van het jonge volkje een jeugdbewegingsplunje in de kast hangen. Mesen en Spiere-Helkijn hebben dan weer geen enkele jeugdbeweging in de rangen.

Engagement

Het landelijke Zuienkerke, geprangd tussen De Haan en Blankenberge, spant de kroon. In het 2.718 inwoners tellende plattelandsdorp neemt liefst 51 procent van alle 6- tot 24-jarigen deel aan de ongetwijfeld amusante activiteiten van de lokale Chiro of twee KLJ-afdelingen. In absolute cijfers: 267 van de 522 kinderen en jongeren nemen er vandaag deel aan de Dag van de Jeugdbeweging. “Daar sta ik ook zelf wat van te kijken”, glimlacht burgemeester Alain De Vlieghe (Gemeentebelangen) wanneer we hem het mooie rapport van Zuienkerke voorleggen.

“Onze jeugdbewegingen vormen een van de hoekstenen van onze gemeente”

“Maar tegelijk is het niet zo verwonderlijk. Onze jeugdbewegingen doen het al jaren goed, al was het voor onze Chiro deze zomer toch even spannend. Wegens een nijpend leidingstekort leek het er even op dat de jeugdbeweging zou moeten ontbinden, maar na een oproep die we mee ondersteund hebben, zijn liefst zes nieuwe leiders opgestaan. Een grote opluchting, want onze jeugdbewegingen vormen een van de hoekstenen van onze gemeente.”

Zelf was De Vlieghe lid van de intussen ter ziele gegane Jeugdclub De Pioniers. “Maar daar heb ik wel mijn zin voor engagement opgedaan en is misschien wel de kiem voor mijn burgemeesterschap te vinden. In de lokale politiek zie je heel vaak mensen met een jeugdbewegingsachtergrond opduiken. Volkomen logisch, want daar leer je samenwerken en je inzetten voor een algemeen doel.” (lees verder onder de kaart)

In Vleteren gaat er om 42 procent van alle 6- tot 24-jarigen, Lichtervelde sluit met 39 procent de top drie af.

Bredene sluit de rij

Bredene is dan weer de gemeente waar procentueel gezien het minst 6- tot 24-jarigen lid zijn van een jeugdbeweging: acht procent of 283 kinderen en jongeren op een totaal van 3.434. “Ons vrijetijdsaanbod is erg breed”, nuanceert burgemeester Steve Vandenberghe (Vooruit). “We hebben twee bloeiende dansscholen die je op een zekere manier ook als een jeugdbeweging kan beschouwen en ons sportclubnetwerk is bijzonder rijk. Bovendien hebben we een erg jonge populatie. Veel gezinnen met kleine kinderen verhuizen van Oostende naar Bredene, maar als ze bij de buren al bij een jeugdbeweging aangesloten waren, blijven ze daar ook actief.”

“Lage verstedelijkingsgraad en traditie spelen een rol in de sterke aanwezigheid van jeugdbewegingen in West-Vlaanderen”

De drie Bredense jeugdbeweging - Chiro Sas, Scouts Noordland en FOS 210 De Dakota's - omschrijft Vandenberghe wel als een essentiële schakel binnen het jeugdaanbod. “We zijn dankbaar voor hun tomeloze inzet en ondersteunen ze op alle vlak.”

Traditie

De van Menen afkomstige demograaf Patrick Deboosere, verbonden aan de Vrije Universiteit Brussel, noemt het sterke West-Vlaamse jeugdbewegingsleven geen verrassing. “Het historische aspect en traditie spelen zeker een rol. Jeugdverenigingen zijn vaak van oudsher in een gemeente aanwezig en werken generatieoverschrijdend. De liefde voor pakweg Chiro of Scouts gaat van ouders op kinderen over en vaak trekken broers en zussen in elkaars kielzog naar de jeugdvereniging.”

“Ook de lagere verstedelijkingsgraad is van belang. In grotere steden is er meer in- en uitgaande migratie en de verbondenheid met de lokale samenleving en allerhande verenigingen minder sterk. Ook dat is in West-Vlaanderen minder aanwezig.” (Phebe Somers & Philippe Verhaest)